Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Kind en adolescent 1/1998

01-03-1998 | Artikelen

Vaders. Vaderschap in historisch perspectief

Om de toekomst des vaderlands: de laat-negentiende-eeuwse herontdekking van de vader als opvoeder in het Nederlandse gezin

Auteur: Mevr. dr. N. Bakker

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 1/1998

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

semenvatting

In de Nederlandse calvinistische pedagogiek gold de man als verantwoordelijke voor de opvoeding in het gezin. De romantische idealisering van het moederschap in de negentiende eeuw betekende een breuk met de traditie. Pas tegen het einde van de eeuw kwamen vaders opnieuw in beeld. Twee groepen bepleitten toen een grotere betrokkenheid van vaders bij de opvoeding. Dat waren enerzijds vrijzinnige protestanten, die de zedelijke opvoeding veilig wilden stellen, en anderzijds neo-calvinistische volgelingen van Abraham Kuyper, die de calvinistische traditie nieuw leven inbliezen. Voor beiden gold dat zij de opvoeding in het gezin te belangrijk vonden om aan vrouwen over te laten.
Literatuur
go back to reference Allebé, G.A.N (1845). De ontwikkeling van het kind naar ligchaam en geest; eene handleiding voor moeders bij de eerste opvoeding. Amsterdam: G. Mosmans (herdrukt t/m 1908). Allebé, G.A.N (1845). De ontwikkeling van het kind naar ligchaam en geest; eene handleiding voor moeders bij de eerste opvoeding. Amsterdam: G. Mosmans (herdrukt t/m 1908).
go back to reference Bakker, N. (1987). De wetenschap der moeders. De vrouwenbeweging en het streven naar professionalisering van het ouderschap in Nederland aan het begin van de 20ste eeuw. In J.J.H. Dekker, M. D’Hoker, B. Kruithof & M. de Vroede (Red.), Pedagogisch werk in de samenleving. De ontwikkeling van professionele opvoeding in Nederland en België in de 19de en 20ste eeuw (pp. 47-61). Leuven/Amersfoort: Acco. Bakker, N. (1987). De wetenschap der moeders. De vrouwenbeweging en het streven naar professionalisering van het ouderschap in Nederland aan het begin van de 20ste eeuw. In J.J.H. Dekker, M. D’Hoker, B. Kruithof & M. de Vroede (Red.), Pedagogisch werk in de samenleving. De ontwikkeling van professionele opvoeding in Nederland en België in de 19de en 20ste eeuw (pp. 47-61). Leuven/Amersfoort: Acco.
go back to reference Bakker, N. (1989). Elise van Calcar en de gezinsopvoeding. Pedagogisch Tijdschrift, 14, speciale editie, 82-88. Bakker, N. (1989). Elise van Calcar en de gezinsopvoeding. Pedagogisch Tijdschrift, 14, speciale editie, 82-88.
go back to reference Bakker, N. (1991). E. van Calcar-Schiotling (1822-1904). De gave van het woord. In M. van Essen & M. Lunenberg (Red.), Vrouwelijke pedagogen in Nederland (pp. 35-46). Nijkerk: Intro. Bakker, N. (1991). E. van Calcar-Schiotling (1822-1904). De gave van het woord. In M. van Essen & M. Lunenberg (Red.), Vrouwelijke pedagogen in Nederland (pp. 35-46). Nijkerk: Intro.
go back to reference Bakker, N (1995a). Dokter Allebé: de negentiende-eeuwse Dokter Spock. Jeugd en Samenleving, 25, 243-253. Bakker, N (1995a). Dokter Allebé: de negentiende-eeuwse Dokter Spock. Jeugd en Samenleving, 25, 243-253.
go back to reference Bakker, N. (1995b). Kind en karakter. Nederlandse pedagogen over opvoeding in het gezin 1845-1925. Amsterdam: Het Spinhuis. Bakker, N. (1995b). Kind en karakter. Nederlandse pedagogen over opvoeding in het gezin 1845-1925. Amsterdam: Het Spinhuis.
go back to reference Bavinck, H. (1908). Het christelijk huisgezin. Kampen: J.H. Kok. Bavinck, H. (1908). Het christelijk huisgezin. Kampen: J.H. Kok.
go back to reference Calcar, E. van (1861-1862). Onze ontwikkeling of de magt der eerste indrukken, zes delen. Amsterdam: G.M. van Gelder (herdrukt t/m 1898). Calcar, E. van (1861-1862). Onze ontwikkeling of de magt der eerste indrukken, zes delen. Amsterdam: G.M. van Gelder (herdrukt t/m 1898).
go back to reference Douma, H. (1891). Opvoeding in het huisgezin. Loosdrecht: Van Haselen. Douma, H. (1891). Opvoeding in het huisgezin. Loosdrecht: Van Haselen.
go back to reference Groenendijk, L.F. (1984). De Nadere Reformatie van het gezin. De visie van Petrus Wittewrongel op de christelijke huishouding. Dordrecht: Van den Tol. Groenendijk, L.F. (1984). De Nadere Reformatie van het gezin. De visie van Petrus Wittewrongel op de christelijke huishouding. Dordrecht: Van den Tol.
go back to reference Groenendijk, L.F. (1989). ‘Tot Gods eere, het gemeene best ende der kinderen heyl’. Het gezinspedagogische ideaal van gereformeerde protestanten in de Republiek. Jeugd en Samenleving, 19, 644-661. Groenendijk, L.F. (1989). ‘Tot Gods eere, het gemeene best ende der kinderen heyl’. Het gezinspedagogische ideaal van gereformeerde protestanten in de Republiek. Jeugd en Samenleving, 19, 644-661.
go back to reference Hausen, K. (1976). Die Polarisierung der ‘Geslechtscharaktere’. Eine Spiegelung der Dissoziation von Erwerbs- und Familienleben. In W. Conze (Hrsg.), Sozialgeschichte der Familie in der Neuzeit Europas (pp. 363-393). Stuttgart: Klett. Hausen, K. (1976). Die Polarisierung der ‘Geslechtscharaktere’. Eine Spiegelung der Dissoziation von Erwerbs- und Familienleben. In W. Conze (Hrsg.), Sozialgeschichte der Familie in der Neuzeit Europas (pp. 363-393). Stuttgart: Klett.
go back to reference Jansz, H. (1990). Denken over sekse in de eerste feministische golf. Amsterdam: Sara/Van Gennep. Jansz, H. (1990). Denken over sekse in de eerste feministische golf. Amsterdam: Sara/Van Gennep.
go back to reference Kruithof, B. (1982). Continuïteit in opvoedingsadviezen in protestants Nederland van de 17e tot de 19e eeuw. Amsterdams Sociologisch Tijdschrift, 9, 476-492. Kruithof, B. (1982). Continuïteit in opvoedingsadviezen in protestants Nederland van de 17e tot de 19e eeuw. Amsterdams Sociologisch Tijdschrift, 9, 476-492.
go back to reference Kruithof, B. (1990). Zonde en deugd in domineesland. Nederlandse protestanten en problemen van opvoeding, zeventiende tot twintigste eeuw. Groningen: Wolters-Noordhoff. Kruithof, B. (1990). Zonde en deugd in domineesland. Nederlandse protestanten en problemen van opvoeding, zeventiende tot twintigste eeuw. Groningen: Wolters-Noordhoff.
go back to reference Kuyper, A.(1880). Antirevolutionair óók in uw huisgezin. Amsterdam: J.H. Kruyt. Kuyper, A.(1880). Antirevolutionair óók in uw huisgezin. Amsterdam: J.H. Kruyt.
go back to reference Pauw, A. (1986). De ‘waare Verlichting’ van de vrouw. Vrouwen en gezin binnen het burgerlijk beschavingsideaal van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen, 1784- ca. 1840. Comenius, 6, 292-317. Pauw, A. (1986). De ‘waare Verlichting’ van de vrouw. Vrouwen en gezin binnen het burgerlijk beschavingsideaal van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen, 1784- ca. 1840. Comenius, 6, 292-317.
go back to reference Ritter, P.H. (1887). Paedagogische fragmenten. Utrecht: J.L. Beijers (herdrukt t/m 1924). Ritter, P.H. (1887). Paedagogische fragmenten. Utrecht: J.L. Beijers (herdrukt t/m 1924).
go back to reference Wolff, E. (1977, or. 1779). Proeve over de opvoeding, aan de Nederlandsche moeders. Meppel/Amsterdam: Boom. Wolff, E. (1977, or. 1779). Proeve over de opvoeding, aan de Nederlandsche moeders. Meppel/Amsterdam: Boom.
Metagegevens
Titel
Vaders. Vaderschap in historisch perspectief
Om de toekomst des vaderlands: de laat-negentiende-eeuwse herontdekking van de vader als opvoeder in het Nederlandse gezin
Auteur
Mevr. dr. N. Bakker
Publicatiedatum
01-03-1998
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Kind en adolescent / Uitgave 1/1998
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03060677

Andere artikelen Uitgave 1/1998

Kind en adolescent 1/1998 Naar de uitgave

Artikelen

Vaders