Wat helpt lokale leefstijlnetwerken om bewoners van zorg naar sport en bewegen te verwijzen?

Achtergrond: Leefstijlnetwerken kunnen een actieve leefstijl bevorderen door bewoners vanuit zorg te verwijzen naar sporten beweegaanbod. Ons doel was leefstijlwerken te ondersteunen door condities voor een succesvolle verwijzing te ontdekken.

Methode: In een actiegerichte ontwikkelingsevaluatie (2013-2015) van zeven Amsterdamse leefstijlnetwerken voerden we zes, vaak kortdurende, kwalitatieve deelonderzoeken uit. De gegevens integreerden we met behulp van theoretische modellen voor (integrale) samenwerking.

Resultaten: Bewoners volgden drie "routes" naar sport en bewegen: in de "netwerkroute" werden bewoners door professionals verwezen, in de "bewonersroute" stond bewonersgericht beweegaanbod centraal, en in de "ondernemersroute" voerde ondernemerschap de boventoon. Het leefstijlnetwerk stond hierin niet altijd centraal. Verwijzen bleek bovendien maatwerk. Naast regulier sport- en beweegaanbod waren laagdrempelige, kleinschalige, niet-competitieve beweegactiviteiten van belang. Behalve de eerstelijns zorg, bleken andere zorg- en welzijnspartners belangrijke verwijzers. Bevorderend waren specifieke doelgroepen en doelen, een persoonlijke overdracht, en een duidelijke rol- en taakverdeling. Beweegmakelaars en bewoners zelf werden ook belangrijke rollen toegedicht. Barrières waren onderlinge concurrentie en een onduidelijke financiering.

Conclusies: Leefstijlnetwerken lijken een actieve leefstijl het effectiefst te bevorderen door optimaal gebruik te maken van verschillende "routes" waarlangs bewoners bij beweegactiviteiten terechtkomen. Nader onderzoek moet uitwijzen langs welke (combinatie van) routes bewoners daadwerkelijk meer gaan bewegen en dat ook volhouden.