Top

Kind en adolescent

Gepubliceerd in:

16-02-2017

Moet ouderlijk verbieden verboden worden?

Het belang van stijl en domein van verbieden tijdens de adolescentie

Auteurs: Prof. dr. Maarten Vansteenkiste, Dr. Dorien Wuyts, Prof. dr. Bart Soenens, Dr. Stijn Van Petegem

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 1/2017

Samenvatting

Ouders van adolescenten voeren talrijke verboden in bij de opvoeding om te vermijden dat hun kinderen ongewenst, en daarom verboden, gedrag vertonen. Maar is verbieden wel een effectieve strategie? Op basis van de Zelf-Determinatie Theorie en de Sociale Domein Theorie wordt geargumenteerd dat het effect van verbieden afhankelijk is van de wijze waarop (d.w.z. autonomieondersteunend of controlerend) en het domein waarbinnen (d.w.z. moreel, prudentieel, conventioneel of persoonlijk) ouders een verbod uitvaardigen en handhaven. Recent onderzoek bij adolescenten toont het belang aan van zowel ouderlijke stijl als het sociale domein voor de effectiviteit van verbieden. Er worden concrete suggesties gedaan waarmee ouders rekening kunnen houden als ze een verbod wensen uit te vaardigen en te handhaven.

vorige artikel Populariteit, maar niet geliefdheid, is gerelateerd aan risicogedrag van Nederlandse adolescenten

volgende artikel De prevalentie van kindermishandeling in Nederland: het belang van nauwkeurige schattingen

Arnett, J.J. (1999). Adolescent storm and stress, reconsidered. American Psychologist, 54, 317–326.CrossRefPubMed

Assor, A., Vansteenkiste, M., & Kaplan, A. (2009). Identified versus introjected approach and introjected avoidance motivations in school and in sports: The limited benefits of self-worth strivings. Journal of Educational Psychology, 101, 482–497.CrossRef

Barber, B.K., & Xia, M. (2013). The centrality of control to parenting and its effects. In R. E. Larzelere, A. S. Morris & A. W. Harrist (red.), Authoritative parenting: synthesizing nurturance and discipline for optimal child development (pp. 61–87). Washington DC: American Psychological Association.CrossRef

Casey, B. J., Jones, R. M., & Hare, T. A. (2008). The adolescent brain. Annals of the New York Academy of Sciences, 1124, 111–126.CrossRefPubMedPubMedCentral

Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.CrossRef

Deci, E.L., Eghrari, H., Patrick, B.C., & Leone, D. (1994). Facilitating internalization: the self-determination theory perspective. Journal of Personality, 62, 119–142.CrossRefPubMed

Grolnick, W.S. (2003). The psychology of parental control: how well-meant parenting backfires. Mahwah NJ: Erlbaum.

Joussemet, M., Mageau, G.A., & Koestner, R. (2014). Promoting optimal parenting and children’s mental health: a preliminary evaluation of the how-to parenting program. Journal of Child and Family Studies, 23, 949–964.CrossRef

Keijsers, L., Branje, S., Hawk, S.T., Schwartz, S.J., Frijns, T., Koot, H.M., Lier, P. van, & Meeus, W. (2012). Forbidden friends as forbidden fruit: parental supervision of friendships, contact with deviant peers, and adolescent delinquency. Child Development, 83, 651–666.PubMed

Laird, R.D., Marrero, M.D., & Sentse, M. (2010). Revisiting parental monitoring: evidence that parental solicitation can be effective when needed most. Journal of Youth and Adolescence, 39, 1431–1441.CrossRefPubMed

Leijten, P., Overbeek, G., & Janssens, J. (2013). Praten met kinderen: effectief voor ouders van (pre) adolescenten? Kind en Adolescent, 34, 80–91.CrossRef

Mason, C.A., Cauce, A.M., Gonzales, N., & Hiraga, Y. (1996). Neither too sweet nor too sour: problem peers, maternal control, and problem behavior in African American adolescents. Child Development, 67, 2115–2130.CrossRefPubMed

Savard, A., Joussemet, M., Pelletier, J.E., & Mageau, G.A. (2013). The benefits of autonomy support for adolescents with severe emotional and behavioral problems. Motivation and Emotion, 37, 688–700.CrossRef

Sheikh, S., & Janoff-Bulman, R. (2013). Paradoxical consequences of prohibitions. Journal of Personality and Social Psychology, 105, 301–315.CrossRefPubMed

Sierens, E., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Luyckx, K., & Goossens, L. (2006). Een conceptuele en empirische analyse van leerkrachtstijlen vanuit theorieën over ouderlijke opvoedingsstijlen en de zelf-determinatietheorie. Pedagogische Studieën, 83, 419–431.

Smetana, J.G. (1989). Adolescents’ and parents’ reasoning about actual family conflict. Child Development, 60, 1052–1067.PubMed

Smetana, J.G. (2006). Social-cognitive domain theory: Consistencies and variations in children’s moral and social judgments. In M. Killen & J. Smetana (red.), Handbook of moral development (pag. 119–153). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.

Smetana, J.G., & Asquith, P. (1994). Adolescent’ and parents’ conceptions of parental authority and personal autonomy. Child Development, 65, 1147–1162.CrossRefPubMed

Smetana, J.G., & Daddis, C. (2002). Domain-specific antecedents of parental psychological control and monitoring: the role of parenting beliefs and practices. Child Development, 73, 563–580.CrossRefPubMed

Soenens, B., & Vansteenkiste, M. (2010). A theoretical upgrade of the concept of parental psychological control: proposing new insights on the basis of self-determination theory. Developmental Review, 30, 74–99.CrossRef

Soenens, B., Vansteenkiste, M., & Niemiec, C.P. (2009). Should parental prohibition of adolescents’ peer relationships be prohibited? Personal Relationships, 16, 507–530.CrossRef

Steinberg, L. (2005). Cognitive and affective development in adolescence. Trends in Cognitive Sciences, 9, 69–74.CrossRefPubMed

Stok, F.M., Vet, E. de, Wit, J.B. de, Renner, B., & Ridder, D.T. de (2015). Communicating eating-related rules. Suggestions are more effective than restrictions. Appetite, 86, 45–53.CrossRefPubMed

Van Petegem, S., Soenens, B., Vansteenkiste, M., & Beyers, W. (2015). Rebels with a cause? Adolescent defiance from the perspective of psychological reactance theory and self-determination theory. Child Development, 86, 903–918.CrossRefPubMed

Van Petegem, S., Vansteenkiste, M., Soenens, B., Zimmerman, G., Antonietti, J.-P., Baudat, S., & Audenaert, E. (2016). When do adolescents accept or defy to maternal prohibitions? The role of social domain and communication style. Journal of Youth and Adolescence doi:10.1007/s10964-016-0562-7.PubMed

Vansteenkiste, M., & Soenens, B. (2015). Vitamines voor groei: Ontwikkeling voeden vanuit de Zelf-Determinatie Theorie. Leuven: Acco.

Vansteenkiste, M., Soenens, B., Beyers, W., & Lens, W. (2008). Waarom we doen wat we niet graag doen: Het internalisatieproces toegelicht. Kind en Adolescent, 2, 64–79.CrossRef

Vansteenkiste, M., Soenens, B., Van Petegem, S., & Duriez, B. (2014). Longitudinal associations between adolescent perceived style of parental prohibition and oppositional defiance and internalization. Developmental Psychology, 50, 229–236.CrossRefPubMed

Titel: Moet ouderlijk verbieden verboden worden?
Het belang van stijl en domein van verbieden tijdens de adolescentie
Auteurs: Prof. dr. Maarten Vansteenkiste
Dr. Dorien Wuyts
Prof. dr. Bart Soenens
Dr. Stijn Van Petegem
Publicatiedatum: 16-02-2017
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 1/2017
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-017-0137-8

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2017

De prevalentie van kindermishandeling in Nederland: het belang van nauwkeurige schattingen

Populariteit, maar niet geliefdheid, is gerelateerd aan risicogedrag van Nederlandse adolescenten

Zijn we van nature goed?

Horst, F. van der, Lucassen, N., Kok, R., Sentse, M., Jooren, L., & Luijk, M. (2016). Opgroeien in het hedendaagse gezin. Inleiding in de gezinspedagogiek

Rhijn, M. van, & Leuning, E. (2016). Inquiry-based stress reduction in de praktijk. The Work van Byron Katie in psychotherapie

Kosteneffectiviteit van jeugdinterventies in Nederland: een systematische literatuurreview