Top

Optie A:

Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
Optie B:

Deel de link per e-mail
Link delen

vorige artikel Etnische verschillen in risicofactoren

volgende artikel Bijlagen bij Veenstra, R. (2014) Groepsprocesse...

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

01-06-2014 | Artikelen | Uitgave 2/2014

Groepsprocessen bij jongeren: over pesten en ander probleemgedrag

Tijdschrift:: Kind en adolescent > Uitgave 2/2014

Auteur:: René Veenstra

» Toegang tot de volledige tekst krijgen

Belangrijke opmerkingen

Prof. dr. R. Veenstra is hoogleraar Sociologie, in het bijzonder Sociale Ontwikkeling, bij de Rijksuniversiteit Groningen. Grote Rozenstraat 31, 9712 tg Groningen. E-mail: d.r.veenstra@rug.nl.

Dit artikel biedt een verkorte weergave van de oratie die de auteur uitsprak bij zijn inauguratie als hoogleraar. De volledige versie van de oratie en de technische verantwoording is te downloaden van www.gmw.rug.nl/~veenstra/oratie

Samenvatting

Dankzij longitudinale sociale-netwerkanalyse zijn onderzoekers steeds beter in staat om te bepalen waarom jongeren veel op elkaar lijken. Gelijkenis in gedrag kan het gevolg zijn van twee processen: selectie en invloed. In het eerste deel van dit artikel wordt een overzicht gegeven van onderzoek naar dynamiek in netwerk en gedrag. De bestudeerde netwerken gaan over positieve relaties (vriendschappen). In het tweede deel wordt ingegaan op negatieve relaties tussen jongeren: dader-slachtofferrelaties bij pesten. Hierbij wordt het KiVa antipestprogramma besproken. Uit de eerste beschrijvende resultaten blijkt dat pesten op KiVa-scholen afneemt met meer dan de helft. Op controlescholen neemt het pesten af met een derde. Ondanks deze afname mogen KiVa-scholen nu niet op hun lauweren gaan rusten. Op KiVa-scholen wordt nog steeds 13,5 procent van de leerlingen gepest. Onderzoek is nodig om inzicht te krijgen in gevallen waar het programma niet werkt. Dit kan leiden tot het opzetten van aanvullende interventies.

Log in om toegang te krijgen

Hier inloggen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Psychologie Totaal

Met BSL Psychologie Totaal blijft u als professional steeds op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen binnen uw vak. Met het online abonnement heeft u toegang tot een groot aantal boeken, protocollen, vaktijdschriften en e-learnings op het gebied van psychologie en psychiatrie. Zo kunt u op uw gemak en wanneer het u het beste uitkomt verdiepen in uw vakgebied.

Meer informatie

BSL Academy mbo Verzorging en Verpleegkunde

Meer informatie

Kind en Adolescent

In Kind en Adolescent vindt u actuele Nederlandstalige wetenschappelijke publicaties die relevant zijn voor de pedagogische, psychiatrische of psychologische praktijk rondom kinderen en jeugdigen. Ontwikkeling, opvoeding en hulpverlening worden vanuit verschillende invalshoeken belicht.

Meer informatie

Berger, C., & Dijkstra, J. K. (2013). Competition, envy, or snobbism? How popularity and friendships shape antipathy networks of adolescents. Journal of Research on Adolescence, 23, 586-595. CrossRef

De la Haye, K., Green, H. D., Kennedy, D., Pollard, M., & Tucker, J. (2013). Selection and influence mechanisms associated with marijuana initiation and use in adolescent friendship networks. Journal of Research on Adolescence, 23, 474-486. CrossRef

DeLay, D., Laursen, B., Kiuru, N., Nurmi, J.-E., & Salmela-Aro, K. (2013). Selecting and retaining friends on the basis of cigarette smoking similarity. Journal of Research on Adolescence, 23, 464-473. CrossRef

Dijkstra, J. K., Berger, C., & Lindenberg, S. (2011). Do physical and relational aggression explain adolescents’ friendship selection? The competing roles of network characteristics, gender, and social status. Aggressive Behavior, 37, 417-429. PubMedCrossRef

Dijkstra, J. K., Cillessen, A. H. N., & Borch, C. (2013). Popularity and adolescent friendship networks: Selection and influence dynamics. Developmental Psychology, 49, 1242-1252. PubMedCrossRef

Dijkstra, J. K., Gest, S. D., Lindenberg, S., Veenstra, R., & Cillessen, A. H. N. (2012). Testing three explanations of the emergence of weapon carrying in peer context. The role of aggression, victimization, and the social network. Journal of Adolescent Health, 48, 371-376. CrossRef

Dijkstra, J. K., Lindenberg, S., Veenstra, R., Steglich, C., Isaacs, J., Card, N. A., & Hodges, E. V. E. (2010). Influence and selection processes in weapon carrying during adolescence: The roles of status, aggression, and vulnerability. Criminology, 48, 187-220. CrossRef

Giletta, M., Burk, W., Scholte, R., Engels, R., & Prinstein, M. J. (2013). Direct and indirect peer socialization of adolescent nonsuicidal self-injury. Journal of Research on Adolescence, 23, 450-463. CrossRef

Goossens, F., Vermande, M., & Van der Meulen, M. (Eds.). (2012). Pesten op school: Achtergronden en interventies. Amsterdam: Boom/Lemma.

Hallinan, M. T. (1980). Patterns of cliquing among youth. In H. C. Foot, A. J. Chapman, & J. R. Smith (Eds.), Friendship and social relations in children (pp. 321-342). Chichester: Wiley.

Huisman, C., & Bruggeman, J. (2012). The social network, socioeconomic background, and school type of adolescent smokers. International Journal of Behavioral Development, 36, 329-338. CrossRef

Huitsing, G., Van Duijn, M. A. J., Snijders, T. A. B., Wang, P., Sainio, M., Salmivalli, C., & Veenstra, R. (2012). Univariate and multivariate models of positive and negative networks: Liking, disliking, and bully-victim relationships social networks. Social Networks, 34, 645-657. CrossRef

Huitsing, G., & Veenstra, R. (2012). Bullying in classrooms: Participant roles from a social network perspective. Aggressive Behavior, 38, 494-509. PubMedCrossRef

Karna, A., Voeten, M., Little, T. D., Poskiparta, E., Kaljonen, A., & Salmivalli, C. (2011). A large-scale evaluation of the KiVa antibullying program: grade 4-6. Child Development, 82, 311-330. PubMedCrossRef

Kerr, M., Van Zalk, M., & Stattin, H. (2012). Psychopathic traits moderate peer influence on adolescent delinquency. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53, 826-836. PubMedCrossRef

Kiesner, J., Poulin, F., & Nicotra, E. (2003). Peer relations across contexts: Individual-network homophily and network inclusion in and after school. Child Development, 74(5), 1328-1343. PubMedCrossRef

Kiuru, N., Burk, W. J., Laursen, B., Nurmi, J.-E., & Salmela-Aro, K. (2012). Is depression contagious? A test of alternative peer socialization mechanisms of depressive symptoms in adolescent peer networks. Journal of Adolescent Health, 50, 250-255. PubMedCrossRef

Knecht, A., Snijders, T. A. B., Baerveldt, C., Steglich, C. E. G., & Raub, W. (2010). Friendship and delinquency: Selection and influence processes in early adolescence. Social Development, 19, 494-514. CrossRef

Light, J. M., Greenan, C. C., Rusby, J. C., Nies, K. M., & Snijders, T. A. B. (2013). Onset to first alcohol use in early adolescence: A network diffusion model. Journal of Research on Adolescence, 23, 487-499. PubMedCrossRef

Logis, H., Rodkin, P. C., Gest, S. D., & Ahn, H.-J. (2013). Popularity as an organizing factor of preadolescent friendship networks: Beyond prosocial and aggressive behavior. Journal of Research on Adolescence, 23, 413-423. CrossRef

Mathys, C., Burk, W. J., & Cillessen, A. H. N. (2013). Popularity as moderator of peer selection and socialization of adolescent alcohol, marijuana, and tobacco use. Journal of Research on Adolescence, 23, 513-523. CrossRef

McPherson, M., Smith-Lovin, L., & Cook, J. M. (2001). Birds of a feather: Homophily in social networks. Annual Review of Sociology, 27, 415-444. CrossRef

Mercken, L., Snijders, T. A. B., Steglich, C. E. G., & De Vries, H. (2009). Dynamics of adolescent friendship networks and smoking behavior: Social network analyses in six European countries. Social Science and Medicine, 69, 1506-1514. PubMedCrossRef

Mercken, L., Steglich, C., Sinclair, P., Holliday, J., & Moore, L. (2012). A longitudinal social network analysis of peer influence, peer selection, and smoking behavior among adolescents in British schools. Health Psychology, 31, 450-459. PubMedCrossRef

Molano, A., Jones, S., Brown, J., & Aber, J. L. (2013). Selection and socialization of aggressive and prosocial behavior: The moderating role of social-cognitive processes. Journal of Research on Adolescence, 23, 424-436. CrossRef

Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford: Blackwell.

Olweus, D. (1996). The revised Olweus bully/victim questionnaire. Bergen, Norway: University of Bergen.

Osgood, D. W., Ragan, D. T., Wallace, L., Gest, S. D., Feinberg, M. E., & Moody, J. (2013). Peers and the emergence of alcohol use: Influence and selection processes in adolescent friendship networks. Journal of Research on Adolescence, 23, 500-512. CrossRef

Rigby, K., & Slee, P. T. (1991). Bullying among Australian school-children: Reported behavior and attitudes toward victims. Journal of Social Psychology, 131, 615-627. PubMedCrossRef

Rose, A. J. (2002). Co-rumination in the friendships of girls and boys. Child Development, 73, 1830-1843. PubMedCrossRef

Rulison, K. L., Gest, S. D., & Loken, E. (2013). Dynamic social networks and physical aggression: The moderating role of gender and social status among peers. Journal of Research on Adolescence, 23, 437-449. PubMedCrossRef

Sainio, M., Veenstra, R., Huitsing, G., & Salmivalli, C. (2011). Victims and their defenders: A dyadic approach. International Journal of Behavioral Development, 35, 144-151. CrossRef

Salmivalli, C., Garandeau, C. F., & Veenstra, R. (2012). KiVa anti-bullying program: Implications for school adjustment. In A. M. Ryan & G. W. Ladd (Eds.), Peer relationships and adjustment at school (pp. 279-307). Charlotte, NC: Information Age Publishing.

Salmivalli, C., Karna, A., & Poskiparta, E. (2010). Development, evaluation, and diffusion of a national antibullying program, KiVa. In B. Doll, W. Pfohl, & J. Yoon (Eds.), Handbook of youth prevention science (pp. 240-254). New York: Routledge.

Salmivalli, C., & Peets, K. (2009). Bullies, victims, and bully-victim relationships in middle childhood and early adolescence. In K. H. Rubin, W. M. Bukowski, & B. Laursen (Eds.), Handbook of peer interactions, relationships, and groups (pp. 322-340). New York: Guilford.

Sijtsema, J. J., Ojanen, T., Veenstra, R., Lindenberg, S., Hawley, P. H., & Little, T. D. (2010). Forms and functions of aggression in adolescent friendship selection and influence: A longitudinal social network analysis. Social Development, 19, 515-534. CrossRef

Snijders, T. A. B., Van de Bunt, G. G., & Steglich, C. E. G. (2010). Introduction to stochastic actor-based models for network dynamics. Social Networks, 32, 44-60. CrossRef

Steglich, C., Snijders, T. A. B., & Pearson, M. (2010). Dynamic networks and behavior: Separating selection from influence. Sociological Methodology, 41, 329-393. CrossRef

Svensson, Y., Burk, W. J., Stattin, H., & Kerr, M. (2012). Peer selection and influence of delinquent behavior of immigrant and nonimmigrant youths: Does context matter? International Journal of Behavioral Development, 36, 178-185. CrossRef

Swearer, S. M., Espelage, D. L., Vaillancourt, T., & Hymel, S. (2010).What can be done about school bullying? Educational Researcher, 39, 38-47. CrossRef

Van Workum, N., Scholte, R. H. J., Cillessen, A. H. N., Lodder, G. M. A., & Giletta, M. (2013). Selection, deselection, and socialization processes of happiness in adolescent friendship networks. Journal of Research on Adolescence, 23, 563-573. CrossRef

Van Zalk, M. H. W., Kerr, M., Branje, S. J. T., Stattin, H., & Meeus, W. H. J. (2010). It takes three: Selection, influence, and de-selection processes of depression in adolescent friendship networks. Developmental Psychology, 46, 927-938. PubMedCrossRef

Veenstra, R., Huitsing, G., Koens, R., Munniksma, F., Oldenburg, B., Van der Ploeg, R., .. . Velthausz, F. (2013). Het KiVa antipestprogramma: Signaleren en tegengaan van pesten. Kind en Adolescent Praktijk, 12, 76-84. CrossRef

Veenstra, R., Lindenberg, S., Huitsing, G., Sainio, M., & Salmivalli, C. (2014). The role of teachers in bullying: The relation between antibullying attitudes, efficacy, and efforts to reduce bullying. Journal of Educational Psychology, (DOI: 10.1037/a0036110).

Veenstra, R., Lindenberg, S., Munniksma, A., & Dijkstra, J. K. (2010). The complex relation between bullying, victimization, acceptance, and rejection: Giving special attention to status, affection, and sex differences. Child Development, 81, 480-486. PubMedCrossRef

Veenstra, R., Lindenberg, S., Zijlstra, B. J. H., DeWinter, A. F., Verhulst, F. C., & Ormel, J. (2007). The dyadic nature of bullying and victimization: Testing a dual perspective theory. Child Development, 78, 1843-1854. PubMedCrossRef

Veenstra, R., & Steglich, C. (2012). Actor-based model for network and behavior dynamics. In B. Laursen, T. D. Little, & N. A. Card (Eds.), Handbook of developmental research methods (pp. 598-618). New York: Guilford.

Veenstra, R., Verlinden, M., Huitsing, G., Verhulst, F. C., & Tiemeier, H. (2013). Behind bullying and defending: Same-sex and other-sex relations and its associations with acceptance and rejection. Aggressive Behavior, 39, 462-471. PubMed

Weerman, F. (2011). Delinquent peers in context: A longitudinal network analysis of selection and influence effects. Criminology, 49, 253-286. CrossRef

Titel: Groepsprocessen bij jongeren: over pesten en ander probleemgedrag
Auteur:: René Veenstra
Publicatiedatum: 01-06-2014
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-014-0013-8
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Tijdschrift: Kind en adolescent
Uitgave 2/2014
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Psychologie Totaal

BSL Academy mbo Verzorging en Verpleegkunde

Kind en Adolescent

Andere artikelen Uitgave 2/2014

Summaries: Van der Put, C. E., Stams, G. J. J. M., Deković, M., Hoeve, M., & Van der Laan, P. H. Risk factors for recidivism: differences between Dutch, Moroccan, Surinamese, Turkish and Antillean youth. Kind en Adolescent, 35 (2), 70-85

Bijlagen bij Veenstra, R. (2014) Groepsprocessen bij jongeren

De tirannie van transitie en transformatie van de jeugdzorg

Boer, F. (2013). Tussen de regels. Veertien literaire meesterwerken (kinder)psychologisch bekeken. Houten: Uitgeverij Lannoo Campus. 9789401411615, 128 p., &#x20AC;19,99.

Zoete woorden met een bittere nasmaak

Etnische verschillen in risicofactoren

Boer, F. (2013). Tussen de regels. Veertien literaire meesterwerken (kinder)psychologisch bekeken. Houten: Uitgeverij Lannoo Campus. 9789401411615, 128 p., €19,99.