Top

Gepubliceerd in:

2018 | OriginalPaper | Hoofdstuk

6. Zelfregulatie en cognitieve gedragstherapie

Auteurs : Prof. dr. C. Braet, dr. E. Moens

Gepubliceerd in: Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Uitgaande van de samenhang tussen gedrag, gedachten en gevoelens, is de cognitieve invalshoek een relevant aangrijpingspunt om gedragsverandering bij kinderen en jongeren te bewerkstellingen. Dit hoofdstuk maakt onderscheid tussen cognitieve inhouden (zoals automatische gedachten, attributies en schema’s) en cognitieve processen (cognitieve operaties die uitgevoerd worden bij het verwerken van de informatie om ons heen). We staan stil bij assessmentmethodieken om zowel cognitieve inhouden als processen in kaart te brengen. Cognitieve herstructuring en schematherapie worden beschreven als interventies die inwerken op inhouden. Maar ook technieken die de sturing van gedrag ondersteunen, zoals zelfcontroletraining en training in probleemoplossingsvaardigheden, komen aan bod. Casuïstiek illustreert het belang van een zorgvuldige taxatie, zodat de meest geïndiceerde cognitieve interventie in het behandelplan van een cliënt wordt opgenomen en vervolgens uitgevoerd.

vorige hoofdstuk Trainen van sociale vaardigheden bij kinderen en jeugdigen

volgende hoofdstuk Non-specifieke therapeutische factoren

Barrett, P. M., & Holmes, J. (2001). Attachment relationships as predictors of cogntive interpretation and response bias in late adolescence. Journal of Child and Family Studies, 10, 51–64.CrossRef

Beck, A. T. (1963). Thinking and depression. Archives of General Psychiatry, 14, 324–333.CrossRef

Bishop, S., Dalgleish, T., & Yule, W. (2004). Memory for emotional stories in high and low depressed children. Memory, 12, 214–230.CrossRefPubMed

Bower, G. H. (1981). Mood and memory. American Psychologist, 2, 129–148.CrossRef

Boyer, B., Kuin, M., & Oord, S. van der (2013). Zelf plannen: Cognitief gedragstherapeutische plannings- en organisatietraining voor adolescenten met ADHD. In C. Braet & S. Bögels (Red.), Protocollaire behandelingen voor kinderen met psychische klachten deel 2 (pag. 43–64). Amsterdam: Boom.

Bracke, D., & Braet, C. (2000). De vragenlijst positieve en negatieve gedachten bij kinderen. Gedragstherapie, 33, 43–62.

Braet, C., & Stark, K. (2010). Pak aan, handleiding voor therapeuten. Amsterdam: Uitgeverij Boom.

Braet, C., & Bögels, S. (2013). Protocollaire behandelingen voor kinderen met psychische klachten, deel 2. Amsterdam: Boom.

Braet, C., & Bögels, S. (2014). Protocollaire behandelingen voor kinderen met psychische klachten. Herziening deel 1. Amsterdam: Boom.

Braet, C., & Bosmans, G. (2016). De kwaliteit van gehechtheidsrelaties in kaart brengen: Vertaling van een onderzoekstraditie naar de klinische praktijk. Gedragstherapie, 49, 17–37.

Braet, C., Cracco, E., & Theuwis, L. (2013). De FEEL-KJ: Vragenlijst voor emotieregulatie bij kinderen en adolescenten. Amsterdam: Hogrefe.

Braet, C., & Crombez, G. (2003). Cognitive interference due to food cues in childhood obesity. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 32, 32–39.CrossRefPubMed

Braet, C., Timbremont, B., Bosmans, G., & Wante, L. (2014). Pak aan: Cognitieve gedragstherapie voor kinderen met depressieve symptomen. In C. Braet & S. Bogels (Red.), Protocollaire behandelingen voor kinderen en adolescenten met psychische klachten I. H14, Revisie (pag. 349–372). Amsterdam: Boom.

Byttebier, P., Bastin, M., Nelis, S., Weyn, S., Luyckx, K., Vasey, M., et al. (2017). Temperament, repetitive negative thinking, and depressive symptoms in early adolescence: A prospective study. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment. https://doi.org/10.1007/s10862-017-9624-8.

Camp, B., Blom, G., Herbert, F., & Doorwick, W. van (1976). Think aloud: A program for developing self-control in young aggressive boys. Denver: University of Colorado School of Medicine.

Cladder, H. (2010). Oplossingsgerichte korte psychotherapie. Amsterdam: Pearson Assessment and Information B.V.

Claus, L., Mey, W. de, Merlevede, E., Bosmans, G., Leeuwen, K. van, & Braet, C. (2009). Kindtrainingen: Een volwaardige component van vroege interventieprogramma’s voor antisociaal gedrag? Gedragstherapie, 42, 49–68.

Cowart, M. J. W., & Ollendick, T. H. (2010). Attentional biases in children: Implications for treatment. In J. A. Hadwin & A. P. Field (Ed.), Information processing biases and anxiety: A developmental perspective (pp. 297–321). New York: Wiley.CrossRef

Cuyper, S. de, & Braet, C. (2006). Sociale probleem oplossingsschaal. Herziene versie. Gent: Universiteit Gent.

Dawson, P., & Guare, R. (2016). Coachen van kinderen en adolescenten met zwakke executieve functies. Amsterdam: Hogrefe.

Hersh, J., Metz, K. L., & Weisz, J. R. (2016). New frontiers in transdiagnostic treatment: Youth psychotherapy for internalizing and externalizing problems and disorders. International Journal of Cognitive Therapy, 9, 140–155.CrossRef

Hullu, E. de, Sportel, B. E., Nauta, M. H., & Jong, P. J. de (2017). Cognitive bias modification and CBT as early interventions for adolescent social and test anxiety: Two-year follow-up of a randomized controlled trial. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 55, 81–89.CrossRefPubMed

Decker, A.de, Hermans, D., Raes, F., & Eelen, P. (2003). Autobiographical memory specificity and trauma in inpatient adolescents. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 32 22–31.CrossRefPubMed

D’Zurilla, T. J., & Godfried, M. R. (1971). Problem solving and behavior modifcation. Journal of Abnormal Psychology, 78, 107–126.CrossRefPubMed

Ehrenreich-May, J., Rosenfield, D., Queen, A. H., Kennedy, S. M., Remmes, C. S., & Barlow, D. H. (2017). An initial waitlist-controlled trial of the unified protocol for the treatment of emotional disorders in adolescents. Journal of Anxiety Disorders, 46, 46–55.CrossRefPubMed

Ellis, A. (1962). Reason and emotion in psychotherapy. New York: Lyle Stewart.

Friedberg, R. D., McClure, J. M., & Hillwig, G. J. (2009). Cognitive therapy techniques for children and adolescents: Tools for enhancing practice. New York: Guilford Press.

Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2002). Handleiding voor het gebruik van de cognitive emotion regulation questionnaire. Een vragenlijst voor het meten van cognitieve copingstrategieën. Leiderdorp: Datec.

Greenberger, D., & Padesky, C. (2017). Je gevoel de baas. Leer je negatieve denkpatronen te veranderen. Amsterdam: Harcourt.

Harter, S. (1982). A developmental perspective on some parameters of selfregulation in children. In P. Karoly & F. H. Kanfer (Eds.), Self management and behavior change (pp. 165–204). New York: Pergamon Press.

Hilt, L. M., & Pollak, S. D. (2012). Getting out of rumination: Comparison of three brief interventions in a sample of youth. Journal of Abnormal Child Psychology, 40, 1157–1165.CrossRefPubMedPubMedCentral

Hughes, C. A. (1988). The test-taking strategy. Invited paper presented at the annual meeting of the Learning Strategies Trainers, Washington, DC.

Jacquez, F., Cole, D. A., & Searle, B. (2004). Self-perceived competence as a mediator between maternal feedback and depressive symptoms in adolescents. Journal of Abnormal Child Psychology, 32, 355–367.CrossRefPubMed

Kagan, J. (1966). Reflection-impulsivity: The generality and dynamics of conceptual tempo. Journal of Abnormal Psychology, 71, 17–24.CrossRefPubMed

Kendall, P. C. (2011). Child and adolescent therapy: Cognitive-behavioral procedures (4th ed.). New York: The Guilford Press.

Kendall, P. C., & Braswell, L. (1985). Cognitive-behavioral therapy for impulsive children. New York: The Guilford Press.

Loose, C., Graaf, P., & Zarbock, G. (2017). Schematherapie met kinderen en jongeren. Amsterdam: Nieuwezijds.

Mangus, P. (2009). Nederlandstalige versie van de Sentence Completion Test for Depression (SCD-15-NL). Gedragstherapie, 42, 95–108.

McLachlan, N. H., Eastwood, L., & Friedberg, R. (2016). Socratic questions with children: Recommendations and cautionary tales. Journal of Cognitive Psychotherapy, 30, 105–119.CrossRef

Meichenbaum, D. H. (1977). Cognitive-behavior modification: An integrative approach. New York: Plenum Press.CrossRef

Moens, E., & Braet, C. (2014). Protocollaire behandeling van somatofore stoornissen. In C. Braet & S. Bögels (Red.), Protocollaire behandelingen voor kinderen met psychische klachten, deel 1 (pag. 175–202). Amsterdam: Boom.

Murray, J., Theakston, A., & Wells, A. (2016). Can the attention training technique turn one marshmallow into two? Improving children’s ability to delay gratification. Behaviour Research and Therapy, 77, 34–39.CrossRefPubMed

Nigg, J. T. (2000). On inhibition/disinhibition in developmental psychopathology: Views from cognitive and personality psychology and a working inhibition taxonomy. Psychological Bulletin, 126, 220–246.CrossRefPubMed

Palermo, T. M., Valenzuela, D., & Stork, P. P. (2004). A randomized trial of electronic versus paper pain diaries in children: Impact of compliance, accuracy and acceptability. Pain, 107(3), 213–219.CrossRefPubMed

Pameijer, N., & Beukering, T. van (2015). Handelingsgerichte diagnostiek: Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering. Leuven/Den Haag: ACCO.

Prins, P. J. M. (1986). Children’s self-speech and self-regulation during a fear provoking behavioral test. Behaviour Research and Therapy, 24, 181–191.CrossRefPubMed

Prins, P. J. M., & Hanewald, C. J. F. P. (1997). Self-statements of test-anxious children: Thought-listing and questionnaire approaches. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 440–447.CrossRef

Rijkeboer, M. M., & Boo, G. M. de (2010). Early maladaptive schemas in children: Development and validation of the schema inventory for children. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41, 102–109.CrossRefPubMed

Roelofs, J. (2005). Nederlandse experimenteel vertaalde kinderversie van de response style questionnaire. Maastricht: Universiteit Maastricht.

Smidts, D., & Huizinga, M. (2009). Handleiding brief executieve functies gedragsvragenlijst. Amsterdam: Hogrefe Uitgevers.

Stallard, P. (2006). Denk goed, voel je goed. Werkboek cognitieve gedragstherapie voor kinderen en jongeren. Amsterdam: Nieuwezijds B.V.

Tak, J. A., Bosch, J. D., Begeer, S., & Albrecht, G. (2014). Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten (8e geheel herziene editie). Utrecht: De Tijdstroom.

Vandewalle, J., Mabbe, E., Debeuf, T., Moens,E., & Braet, C. (2017). The daily relation between parental rejection and emotional eating in youngsters: A diary study. Frontiers of Psychology. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.00691.

Verbeken, S., Braet, C., Claus, L., Nederkoorn, C., & Oosterlaan, J. (2009). Childhood obesity and impulsivity: An investigation with performed based measures. Behaviour Change, 6, 153–167.CrossRef

Verstraeten, K., Bijttebier, P., Crombez, G., Mertens, G., Mascagni, T., & Goubert, L. (2003). De pain catastrophizing scale for children: Predictieve validiteit in een klinische steekproef. Gedragstherapie, 36, 299–307.

Verstraeten, K., Vasey, M. W., Raes, F., & Bijttebier, P. (2010). Brooding and reflection as components of rumination in late childhood. Personality and Individual Differences, 48, 367–372.CrossRef

Vlierberghe, L. van, Braet, C., Bosmans, G., Rosseel, Y., & Bögels, S. (2010). Maladaptive schemas and psychopathology in adolescence: On the utility of young’s schema theory in youth. Cognitive Therapy and Research, 34, 316–332.CrossRef

Wante, L., Beveren, M. van, Braet, C., & Mezulis, A. (2017). The mediating effect of adaptive and maladaptive emotion regulation strategies on executive functioning impairment and depressive symptoms among adolescents. Child Neuropsychology, 23(8), 935–953.

Young, J. E. (1990). Cognitive therapy for personality disorder: A schema-focused approach. Sarasota, Florida: Professional Resource Press.

Titel: Zelfregulatie en cognitieve gedragstherapie
Auteurs: Prof. dr. C. Braet
dr. E. Moens
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen
Print ISBN: 978-90-368-1971-8

Elektronisch ISBN: 978-90-368-1972-5

Copyright: 2018
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-1972-5_6

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen