Top

Gepubliceerd in:

10-02-2016 | Opmerkelijk

(Kandidaat-)genen in onderzoek naar psychopathologie: einde van een tijdperk?

Auteur: Joyce Weeland, MSc

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 1/2016

Extract

‘Een verspilling van belastinggeld’, zo noemde het National Institute of Mental Health (NIMH, een van Amerika’s grootste subsidieverstrekkers) studies naar psychopathologie die gebruikmaken van kandidaat-genen. De term kandidaat-gen heeft betrekking op enkele genen die mogelijk direct, en/of in interactie met de omgeving, in verband staan met psychopathologie (voorbeelden daarvan zijn de DRD4, DRD2, 5-HTT, MAOA en COMT). Deze genen hebben verschillende veelvoorkomende varianten, ofwel polymorfismen, die invloed op de expressie van dit gen hebben. Bijvoorbeeld, het MAOA-gen (welke codeert voor het MAOA-enzym dat onder meer dopamine en serotonine afbreekt) heeft een ‘low-functioning’- en een ‘high-functioning’-allel. Vergeleken met het ‘high-functioning’-allel zorgt het ‘low-functioning’-allel voor verlaagde gen-expressie, minder MAOA, vervolgens meer dopamine en serotonine in de hersenen, en meer agressie in dragers van dit allel, vooral in combinatie met risico’s uit de omgeving (Byrd en Manuck 2014; Vernaleken et al. 2015). …

vorige artikel Reclamewijsheid van Vlaamse jongeren in een sociaalnetwerkgame: vergelijkende studie tussen billboardreclame en productgebruik

volgende artikel Noëlle Pameijer & Tanja van Beukering (2015). Handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs. Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering

Anney, R. J., Lasky‐Su, J., Ó’Dúshláine, C., Kenny, E., Neale, B. M., Mulligan, A., Franke, B., Zhou, K., Chen, W., Christiansen, H., Arias-Vásquez, A., Banaschewski, T., Buitelaar, J., Ebstein, R., Miranda, A., Mulas, F., Oades, R. D., Roeyers, H., Rothenberger, A., Sergeant, J., Sonuga-Barke, E., Steinhausen, H., Asherson, P., Faraone, SV., & Gill, M. (2008). Conduct disorder and ADHD: evaluation of conduct problems as a categorical and quantitative trait in the international multicentre ADHD genetics study. American Journal of Medical Genetics Part B: Neuropsychiatric Genetics, 147, 1369–1378.CrossRef

Beauchaine, T. P. (2015). Respiratory sinus arrhythmia: a transdiagnostic biomarker of emotion dysregulation and psychopathology. Current Opinion in Psychology, 3, 43–47.CrossRefPubMed

Byrd, A. L., & Manuck, S. B. (2014). MAOA, childhood maltreatment, and antisocial behavior: Meta-analysis of a gene-environment interaction. Biological Psychiatry, 75(1), 9–17.CrossRefPubMed

Colburn, W. A., DeGruttola, V. G., DeMets, D. L., Downing, G. J., Hoth, D. F., Oates, J. A., Peck, C. C., Schooley, R. T., Spilker, B. A., Woodcock, J., & Zeger, S. L. (2001). Biomarkers and surrogate endpoints: Preferred definitions and conceptual framework. Biomarkers Definitions Working Group. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 69, 89–95.CrossRef

DeLisi, M., & Vaughn, M. G. (2015). The vindication of Lamarck? Epigenetics at the intersection of law and mental health. Behavioral Sciences & the Law, 33, 607–628.CrossRef

Dick, D. M., Aliev, F., Krueger, R. F., Edwards, A., Agrawal, A., Lynskey, M., Lin, P., Schuckit, M., Hesselbrock, V., Nurnberger, J. Jr., Almasy, L., Porjesz, B., Edenberg, H. J., Bucholz, K., Kramer, J., Kuperman, S., & Bierut, L. (2011). Genome-wide association study of conduct disorder symptomatology. Molecular Psychiatry, 16, 800–808.PubMedCentralCrossRefPubMed

Dick, D. M., Agrawal, A., Keller, M. C., Adkins, A., Aliev, F., Monroe, S., Hewitt, J. K., Kendler, K. S., & Sher, K. J. (2015). Candidate Gene – Environment Interaction Research: Reflections and Recommendations. Perspectives on Psychological Science, 10, 37–59.PubMedCentralCrossRefPubMed

Gatt, J. M., Burton, K. L., Williams, L. M., & Schofield, P. R. (2015). Specific and common genes implicated across major mental disorders: A review of meta-analysis studies. Journal of Psychiatric Research, 60, 1–13.CrossRefPubMed

Heijmans, B. T., & Mill, J. (2012). Commentary: The seven plagues of epigenetic epidemiology. International Journal of Epidemiology, 41(1), 74–78.PubMedCentralCrossRefPubMed

Jakobsdottir, J., Gorin, M. B., Conley, Y. P., Ferrell, R. E., & Weeks, D. E. (2009). Interpretation of genetic association studies: markers with replicated highly significant odds ratios may be poor classifiers. PLoS Genetics, 5(2), e1000337.PubMedCentralCrossRefPubMed

Lo, A., Chernoff, H., Zheng, T., & Lo, S. H. (2015). Why significant variables aren’t automatically good predictors. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112, 13892–13897.CrossRef

Loo, S. K., Lenartowicz, A., & Makeig, S. (2015). Research Review: use of EEG biomarkers in child psychiatry research – current state and future directions. Journal of Child Psychology and Psychiatry. Advance online publication. doi:10.1111/jcpp.12435

Pappa, I., Fedko, I. O., Mileva-Seitz, V. R., Hottenga, J. J., Bakermans-Kranenburg, M. J., Bartels, M., Beijsterveldt, C.E. van, Jaddoe, V.W., Middeldorp, C.M., Rippe, R.C., Rivadeneira, F., Tiemeier, H., Verhulst, F. C., IJzendoorn, M.H. van, & Boomsma, D. I. (2015). Single nucleotide polymorphism heritability of behavior problems in childhood: genome-wide complex trait analysis. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 54, 737–744.CrossRef

Szyf, M. (2013). DNA methylation, behavior and early life adversity. Journal of Genetics and Genomics, 40, 331–338.CrossRefPubMed

Vernaleken, I., Schlüter, T., Eggermann, T., Roesch, F., Zerres, K., & Mottaghy, F. (2015). Effect of MAOA-VNTR Polymorphism on Aggression and Dopamine Releasse. Journal of Nuclear Medicine, 56(3). doi:10.1016/j.neuroimage.2015.10.031

Wu, S. C., & Zhang, Y. (2010). Active DNA demethylation: many roads lead to Rome. Nature Reviews Molecular Cell Biology, 11, 607–620.PubMedCentralCrossRefPubMed

Zhang, X., Fu, R., Yu, J., & Wu, X. (2014). DNA demethylation: where genetics meets epigenetics. Current Pharmaceutical Design, 20, 1625–1631.CrossRefPubMed

Titel: (Kandidaat-)genen in onderzoek naar psychopathologie: einde van een tijdperk?
Auteur: Joyce Weeland, MSc
Publicatiedatum: 10-02-2016
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 1/2016
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-015-0108-x

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Extract

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2016

Geweld in gezinnen: stiefgezinnen vergeleken met kerngezinnen

Van der Stel, J.C. (2015). Psychische gezondheidszorg op maat. Op weg naar een precieze en persoonlijke psychiatrie

Reclamewijsheid van Vlaamse jongeren in een sociaalnetwerkgame: vergelijkende studie tussen billboardreclame en productgebruik

Kunnen kinderen symptomen van nicotineafhankelijkheid ontwikkelen door blootstelling aan omgevingsrook?

Noëlle Pameijer & Tanja van Beukering (2015). Handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs. Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering