Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Kind en adolescent 1/2016

11-02-2016

Geweld in gezinnen: stiefgezinnen vergeleken met kerngezinnen

Auteurs: Prof. dr. Johan Vanderfaeillie, Drs. Lisa Obers, Dr. Hubert Van Puyenbroeck, Prof. dr. Hans Grietens

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 1/2016

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Ongeveer 20–25 % van de Vlaamse kinderen maakt een echtscheiding mee. Een echtscheiding heeft belangrijke gevolgen voor de betrokken kinderen. Vaak komen ze terecht in een complexere familiale situatie, zoals een stiefgezin. Kinderen uit stiefgezinnen hebben een grotere kans om het slachtoffer te worden van kindermishandeling (Brown et al., Child Abuse Negl 22:1065–1078, 1998). Onderzoek hierover is echter schaars. 543 Vlaamse adolescenten werden bevraagd met de Nederlandstalige versie van de Ispcan Child Abuse Screening Tool Children’s Version Home. Uit de bevraging bleek dat ongeveer drie jongeren op vier in de thuisomgeving met fysiek en verbaal geweld werden geconfronteerd. Jongeren uit stiefgezinnen hadden een grotere kans op verwaarlozing dan jongeren uit kerngezinnen. Voor de andere vormen van geweld was opgroeien in een stiefgezin geen extra risicofactor. Opgroeien in een stiefgezin is een factor waar aandacht aan moet worden besteed bij een vermoeden van verwaarlozing en geweld.
Literatuur
go back to reference Al-Eissa, M. A., AlBuhairan, F. S., Qayad, M., Saleheen, H., Runyan, D., & Almuneef, M. (2015). Determining child malreatment incidence in Saudi Arabia using the ICAST-CH: A pilot study. Child Abuse and Neglect, 42, 174–182.CrossRefPubMed Al-Eissa, M. A., AlBuhairan, F. S., Qayad, M., Saleheen, H., Runyan, D., & Almuneef, M. (2015). Determining child malreatment incidence in Saudi Arabia using the ICAST-CH: A pilot study. Child Abuse and Neglect, 42, 174–182.CrossRefPubMed
go back to reference Alexandre, G. C., Nadanovsky, P., Moraes, C. L., & Reichenheim, M. (2010). The presence of a stepfather and child physical abuse, as reported by a sample of Brazilian mothers in Rio de Janeiro. Child Abuse and Neglect, 34, 959–966.CrossRefPubMed Alexandre, G. C., Nadanovsky, P., Moraes, C. L., & Reichenheim, M. (2010). The presence of a stepfather and child physical abuse, as reported by a sample of Brazilian mothers in Rio de Janeiro. Child Abuse and Neglect, 34, 959–966.CrossRefPubMed
go back to reference Alink, L., van IJzendoorn, R., Bakermans-Kranenburg, M. J., Pannebakker, F., Vogels, T., & Euser, S. (2011). De tweede nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2010). Leiden: Casimir. Alink, L., van IJzendoorn, R., Bakermans-Kranenburg, M. J., Pannebakker, F., Vogels, T., & Euser, S. (2011). De tweede nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2010). Leiden: Casimir.
go back to reference Anderson, K. G. (2000). The life histories of American stepfathers in evolutionary perspective. Human Nature, 11, 307–333.CrossRefPubMed Anderson, K. G. (2000). The life histories of American stepfathers in evolutionary perspective. Human Nature, 11, 307–333.CrossRefPubMed
go back to reference Black, D., Heyman, R. E., & Smit Slep, A. M. (2001). Risk factors for sexual abuse. Aggression and Violent Behavior, 6, 203–229, 121–188.CrossRef Black, D., Heyman, R. E., & Smit Slep, A. M. (2001). Risk factors for sexual abuse. Aggression and Violent Behavior, 6, 203–229, 121–188.CrossRef
go back to reference Brown, J., Cohen, P., Johnson, J. G., & Salzinger, S. (1998). A longitudinal analysis of risk factors for child maltreatment: Findings of a 17-year prospective study of officially recorded and self-reported child abuse and neglect. Child Abuse and Neglect, 22, 1065–1078.CrossRefPubMed Brown, J., Cohen, P., Johnson, J. G., & Salzinger, S. (1998). A longitudinal analysis of risk factors for child maltreatment: Findings of a 17-year prospective study of officially recorded and self-reported child abuse and neglect. Child Abuse and Neglect, 22, 1065–1078.CrossRefPubMed
go back to reference Bursac, Z., Gauss, C. H., Williams, D. K., & Hosmer, D. W. (2008). Purposeful selection of variables in logistic regression. Source Code for Biology and Medicine, 3. doi:10.1186/1751-0473-3-17. Bursac, Z., Gauss, C. H., Williams, D. K., & Hosmer, D. W. (2008). Purposeful selection of variables in logistic regression. Source Code for Biology and Medicine, 3. doi:10.1186/1751-0473-3-17.
go back to reference Carrette, V. (2007). Impact op het psychologisch welbevinden van kinderen. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners (pag. 38–69). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Gemeenschap. Carrette, V. (2007). Impact op het psychologisch welbevinden van kinderen. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners (pag. 38–69). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Gemeenschap.
go back to reference Corby, B. (2006). Child abuse. Towards a knowledge base. Maidenhead: Open University Press. Corby, B. (2006). Child abuse. Towards a knowledge base. Maidenhead: Open University Press.
go back to reference Corijn, M. (2007). Impact op de verdere relatie- en gezinsvorming van ex-partners. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners (pag. 215–229). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Gemeenschap. Corijn, M. (2007). Impact op de verdere relatie- en gezinsvorming van ex-partners. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners (pag. 215–229). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Gemeenschap.
go back to reference Daly, M., & Wilson, M. (1985). Child abuse and other risks of not living with both parents. Ethology and Sociobiology, 6, 197–210.CrossRef Daly, M., & Wilson, M. (1985). Child abuse and other risks of not living with both parents. Ethology and Sociobiology, 6, 197–210.CrossRef
go back to reference Daly, M., & Wilson, M. I. (1994). Some differential attributes to lethal assaults on small children by stephfathers versus genetic fathers. Ethology and Sociobiology, 15, 207–217.CrossRef Daly, M., & Wilson, M. I. (1994). Some differential attributes to lethal assaults on small children by stephfathers versus genetic fathers. Ethology and Sociobiology, 15, 207–217.CrossRef
go back to reference Daly, M., & Wilson, M. (2005). The ‘Cinderella effect’ is no fairy tale. Trends in Cogitive Sciences, 11, 507–508.CrossRef Daly, M., & Wilson, M. (2005). The ‘Cinderella effect’ is no fairy tale. Trends in Cogitive Sciences, 11, 507–508.CrossRef
go back to reference Dillen, A. (2006). Geloof in het gezin? Ethiek, opvoeding en gezinnen vandaag. Leuven: LannooCampus. Dillen, A. (2006). Geloof in het gezin? Ethiek, opvoeding en gezinnen vandaag. Leuven: LannooCampus.
go back to reference Dubowitz, H., Kim, J., Black, M. M., Weisbart, C., Semiatin, J., & Magder, L. S. (2011). Identifying children at high risk for a child maltreatment report. Child Abuse and Neglect, 35, 96–104.CrossRefPubMed Dubowitz, H., Kim, J., Black, M. M., Weisbart, C., Semiatin, J., & Magder, L. S. (2011). Identifying children at high risk for a child maltreatment report. Child Abuse and Neglect, 35, 96–104.CrossRefPubMed
go back to reference Finkelhor, D., Ormrod, R. K., & Turner, H. A. (2007a). Poly-victimization and trauma in a national longitudinal cohort. Development and Psychopathology, 19, 149–166.CrossRefPubMed Finkelhor, D., Ormrod, R. K., & Turner, H. A. (2007a). Poly-victimization and trauma in a national longitudinal cohort. Development and Psychopathology, 19, 149–166.CrossRefPubMed
go back to reference Finkelhor, D., Ormrod, R. K., & Turner, H. A. (2007b). Poly-victimization: A neglected component in child vicimization trauma. Child Abuse and Neglect, 31, 7–26.CrossRefPubMed Finkelhor, D., Ormrod, R. K., & Turner, H. A. (2007b). Poly-victimization: A neglected component in child vicimization trauma. Child Abuse and Neglect, 31, 7–26.CrossRefPubMed
go back to reference Gelles, R. J., & Harrop, J. W. (1991). The risk of abusive violence among children with nongenetic caretakers. Family Relations, 40, 78–83.CrossRef Gelles, R. J., & Harrop, J. W. (1991). The risk of abusive violence among children with nongenetic caretakers. Family Relations, 40, 78–83.CrossRef
go back to reference Gies, C., Vanderfaeillie, J., & Loots, G. (2011). Bevraging van kinderen en jongeren over geweld in het gezin, op school en in de vrije tijd. Studie in opdracht van het kinderrechtencommissariaat. Brussel: Vrije Universiteit Brussel. Gies, C., Vanderfaeillie, J., & Loots, G. (2011). Bevraging van kinderen en jongeren over geweld in het gezin, op school en in de vrije tijd. Studie in opdracht van het kinderrechtencommissariaat. Brussel: Vrije Universiteit Brussel.
go back to reference Hermanns, J., Öry, F., & Schrijvers, G. (2005). Helpen bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter. Een advies over vroegtijdige signalering en interventies bij opvoed- en opgroeiproblemen. Utrecht: Inventgroup. Hermanns, J., Öry, F., & Schrijvers, G. (2005). Helpen bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter. Een advies over vroegtijdige signalering en interventies bij opvoed- en opgroeiproblemen. Utrecht: Inventgroup.
go back to reference Hetherington, E. M., Bridges, M., & Insabella, G. M. (1998). What Matters? What does not? Fiver perspectives on the association between marital transitions and children’s adjustment. American Psychologist, 53, 167–184.CrossRefPubMed Hetherington, E. M., Bridges, M., & Insabella, G. M. (1998). What Matters? What does not? Fiver perspectives on the association between marital transitions and children’s adjustment. American Psychologist, 53, 167–184.CrossRefPubMed
go back to reference Hofferth, S. L., & Anderson, K. G. (2003). Are all dads equal? Biology versus marriage as a basis for parental investment. Journal of Marriage and the Family, 65, 213–232.CrossRef Hofferth, S. L., & Anderson, K. G. (2003). Are all dads equal? Biology versus marriage as a basis for parental investment. Journal of Marriage and the Family, 65, 213–232.CrossRef
go back to reference Lamers-Winkelman, F., Slot, N. W., Bijl, B., & Vijlbrief, A. C. (2007). Scholieren over mishandeling: resultaten van een landelijk onderzoek naar de omvang van kindermishandeling onder leerlingen van het voortgezet onderwijs. Amsterdam: PI Research, Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Psychologie en Pedagogiek. Lamers-Winkelman, F., Slot, N. W., Bijl, B., & Vijlbrief, A. C. (2007). Scholieren over mishandeling: resultaten van een landelijk onderzoek naar de omvang van kindermishandeling onder leerlingen van het voortgezet onderwijs. Amsterdam: PI Research, Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Psychologie en Pedagogiek.
go back to reference Lauwers, H., & Van de Walle, S. (2010). Rapport van het kwalitatief onderzoek voor de opmaak van een vragenlijst voor kinderen en jongeren tussen 10 en 18 jaar in Vlaanderen om de incidentie en prevalentie van kindermishandeling en -verwaarlozing te meten. i.o.v het Kinderrechtencommisariaat. Brussel: Kinderrechtencommissariaat. Lauwers, H., & Van de Walle, S. (2010). Rapport van het kwalitatief onderzoek voor de opmaak van een vragenlijst voor kinderen en jongeren tussen 10 en 18 jaar in Vlaanderen om de incidentie en prevalentie van kindermishandeling en -verwaarlozing te meten. i.o.v het Kinderrechtencommisariaat. Brussel: Kinderrechtencommissariaat.
go back to reference McRee, N. (2008). Child abuse in blended households: Reports from runaway and homeless youth. Child Abuse and Neglect, 32, 449–453.CrossRefPubMed McRee, N. (2008). Child abuse in blended households: Reports from runaway and homeless youth. Child Abuse and Neglect, 32, 449–453.CrossRefPubMed
go back to reference Miller-Perrin, C. L., & Perrin, R. D. (2007). Child maltreatment. An introduction. Thousand Oaks: Sage Publications. Miller-Perrin, C. L., & Perrin, R. D. (2007). Child maltreatment. An introduction. Thousand Oaks: Sage Publications.
go back to reference National Clearinghouse on Child Abuse and Neglect Information. (2001). An overview. Washington: U.S. Department of Health and Human Services. National Clearinghouse on Child Abuse and Neglect Information. (2001). An overview. Washington: U.S. Department of Health and Human Services.
go back to reference Noll, J. G., Shenk, C. E., Yeh, M. T., Ji, J., Putnam, F. W., & Trickett, P. K. (2010). Receptive language and educational attainment for sexually abused females. Pediatrics, 126, e615–e622.PubMedCentralCrossRefPubMed Noll, J. G., Shenk, C. E., Yeh, M. T., Ji, J., Putnam, F. W., & Trickett, P. K. (2010). Receptive language and educational attainment for sexually abused females. Pediatrics, 126, e615–e622.PubMedCentralCrossRefPubMed
go back to reference Nooner, K. B., Litrownik, A. J., Thompson, R., Margolis, B., English, D. J., & Knight, E. D. (2010). Youth self-report of physical and sexual abuse: A latent class analysis. Child Abuse and Neglect, 34, 146–154.CrossRefPubMed Nooner, K. B., Litrownik, A. J., Thompson, R., Margolis, B., English, D. J., & Knight, E. D. (2010). Youth self-report of physical and sexual abuse: A latent class analysis. Child Abuse and Neglect, 34, 146–154.CrossRefPubMed
go back to reference Polansky, N. A., Chalmers, M. A., Buttenweiser, E., & Williams, D. P. (1981). Damaged parents: An anotomy of child neglect. Chicago: University of Chicago Press. Polansky, N. A., Chalmers, M. A., Buttenweiser, E., & Williams, D. P. (1981). Damaged parents: An anotomy of child neglect. Chicago: University of Chicago Press.
go back to reference Radhakrishna, A., Bou-Saada, I. E., Hunter, W. M., Catellier, D. J., & Kotch, J. B. (2001). Are fathers surrogates a risk factor for child maltreatment? Child Maltreatment, 6, 281–289.CrossRefPubMed Radhakrishna, A., Bou-Saada, I. E., Hunter, W. M., Catellier, D. J., & Kotch, J. B. (2001). Are fathers surrogates a risk factor for child maltreatment? Child Maltreatment, 6, 281–289.CrossRefPubMed
go back to reference Stith, S. M., Liu, T., Davies, L. C., Boykin, E. L., Alder, M. C., & Harris, J. M. (2009). Risk factors in child maltreatment: A meta-analytic review of the literature. Aggression and Violent Behavior, 14, 13–29.CrossRef Stith, S. M., Liu, T., Davies, L. C., Boykin, E. L., Alder, M. C., & Harris, J. M. (2009). Risk factors in child maltreatment: A meta-analytic review of the literature. Aggression and Violent Behavior, 14, 13–29.CrossRef
go back to reference Tanaka, M., Georgiades, K., Boyle, M. H., & MacMillan, H. L. (2015). Child maltreatment and educational attainment in young adulthood: Results from the Ontario Child Health Study. Journal of Interpersonal Violence, 30, 195–214.CrossRefPubMed Tanaka, M., Georgiades, K., Boyle, M. H., & MacMillan, H. L. (2015). Child maltreatment and educational attainment in young adulthood: Results from the Ontario Child Health Study. Journal of Interpersonal Violence, 30, 195–214.CrossRefPubMed
go back to reference Tooley, G. A., Karakis, M., Stokes, M., & Ozanne-Smith, J. (2006). Generalising the Cinderella Effect to unintentional fatalities. Evolution and Human Behavior, 27, 224–230.CrossRef Tooley, G. A., Karakis, M., Stokes, M., & Ozanne-Smith, J. (2006). Generalising the Cinderella Effect to unintentional fatalities. Evolution and Human Behavior, 27, 224–230.CrossRef
go back to reference Turner, H. A., Finkelhor, D., & Ormrod, R. (2007). Family structure variations in patterns and predictors of child victimization. American Journal of Orthopsychiatry, 77, 282–295.CrossRefPubMed Turner, H. A., Finkelhor, D., & Ormrod, R. (2007). Family structure variations in patterns and predictors of child victimization. American Journal of Orthopsychiatry, 77, 282–295.CrossRefPubMed
go back to reference Turner, H. A., Finkelhor, D., Hamby, S. L., & Shattuck, A. (2013). Family structure, victimization, and child menatl health in a nationally representative sample. Social Science & Medicine, 87, 39–51.CrossRef Turner, H. A., Finkelhor, D., Hamby, S. L., & Shattuck, A. (2013). Family structure, victimization, and child menatl health in a nationally representative sample. Social Science & Medicine, 87, 39–51.CrossRef
go back to reference Van der Ploeg, J. (2010). Kindermishandeling: een complex probleem. In J. van der Ploeg & R. de Groot (red.), Kindermishandeling: een complex probleem (pag. 15–30). Antwerpen: Garant. Van der Ploeg, J. (2010). Kindermishandeling: een complex probleem. In J. van der Ploeg & R. de Groot (red.), Kindermishandeling: een complex probleem (pag. 15–30). Antwerpen: Garant.
go back to reference Van IJzendoorn, M. H., Prinzie, P., Euser, E. M., Groeneveld, M. G., Brilleslijper-kater, S. N., & Van Noort-van der Linden, A. M. (2007). De nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2005). Leiden: Casimir. Van IJzendoorn, M. H., Prinzie, P., Euser, E. M., Groeneveld, M. G., Brilleslijper-kater, S. N., & Van Noort-van der Linden, A. M. (2007). De nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2005). Leiden: Casimir.
go back to reference Van Peer, C., & Carette, V. (2007). Van theoretische en empirische diversiteit naar een onderzoeksmodel. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners. (pag. 13–35). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering. Van Peer, C., & Carette, V. (2007). Van theoretische en empirische diversiteit naar een onderzoeksmodel. In C. Van Peer (red.), De impact van een (echt)scheiding op kinderen en ex-partners. (pag. 13–35). Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering.
go back to reference Zolotor, A. J., Runyan, D. K., Dunne, M. P., Jain, D., Péturs, H. R., & Muhammad, T. (2009). ISPCAN Child Abuse Screening Tool Children’s Version (ICAST-C): Instrument development and multi-national testing. Child Abuse and Neglect, 33, 833–841.CrossRefPubMed Zolotor, A. J., Runyan, D. K., Dunne, M. P., Jain, D., Péturs, H. R., & Muhammad, T. (2009). ISPCAN Child Abuse Screening Tool Children’s Version (ICAST-C): Instrument development and multi-national testing. Child Abuse and Neglect, 33, 833–841.CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
Geweld in gezinnen: stiefgezinnen vergeleken met kerngezinnen
Auteurs
Prof. dr. Johan Vanderfaeillie
Drs. Lisa Obers
Dr. Hubert Van Puyenbroeck
Prof. dr. Hans Grietens
Publicatiedatum
11-02-2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Kind en adolescent / Uitgave 1/2016
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI
https://doi.org/10.1007/s12453-015-0106-z

Andere artikelen Uitgave 1/2016

Kind en adolescent 1/2016 Naar de uitgave