Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

10-11-2020 | Artikel

Een nieuwe testbatterij gericht op financiële competentie en financiële prestaties: Hoe presteren patiënten met neurodegeneratieve aandoeningen hierop?

Auteurs: Janneke Koerts, Dorien F. Bangma, Josephien L. Jansen, Peter P. De Deyn, Oliver Tucha

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 5-6/2020

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Het nemen van adequate financiële beslissingen is erg belangrijk voor onze autonomie. Verlies of vermindering van het vermogen om financiële beslissingen te nemen, heeft dan ook vaak grote gevolgen, zoals financiële tekorten of financieel misbruik. Een belangrijke vraag is hoe iemands vermogen om financiële beslissingen te nemen in kaart kan worden gebracht. Het vermogen om financiële beslissingen te nemen is een veelomvattend begrip waardoor het lastig kan zijn om alle aspecten en concepten die onder deze noemer vallen op een juiste systematische wijze te beoordelen. In dit artikel wordt een testbatterij gepresenteerd die bestaat uit zeven tests gericht op financiële competentie, financiële prestaties en hieraan gerelateerde contextuele factoren; concepten die volgens het raamwerk van Appelbaum en collega’s ten grondslag liggen aan het vermogen om financiële beslissingen te nemen. Om te beoordelen in hoeverre en op welke wijze neurodegeneratieve aandoeningen het vermogen om financiële beslissingen te nemen aantasten, worden prestaties van negen patiënten (3 met de ziekte van Alzheimer, 3 met milde cognitieve beperkingen en 3 met de ziekte van Parkinson) op deze testbatterij gepresenteerd en besproken.
Literatuur
1.
go back to reference Appelbaum PS, Spicer CM, Valliere FR, redactie. Informing social security’s process for financial capability determination. Washington (DC): The National Academies Press; 2016. Appelbaum PS, Spicer CM, Valliere FR, redactie. Informing social security’s process for financial capability determination. Washington (DC): The National Academies Press; 2016.
2.
go back to reference Ghesquiere AR, McAfee C, Burnett J. Measures of financial capacity: a review. Gerontologist. 2019;59(2):e109–29.CrossRef Ghesquiere AR, McAfee C, Burnett J. Measures of financial capacity: a review. Gerontologist. 2019;59(2):e109–29.CrossRef
3.
go back to reference Bangma DF, Tucha O, Tucha L, De Deyn PP, Koerts J. Are patients with neurodegenerative diseases able to manage their finances? A meta-analysis and systematic review on the capability to make financial decisions in patients with neurodegenerative diseases. Neurosci Biobehav Rev. Bangma DF, Tucha O, Tucha L, De Deyn PP, Koerts J. Are patients with neurodegenerative diseases able to manage their finances? A meta-analysis and systematic review on the capability to make financial decisions in patients with neurodegenerative diseases. Neurosci Biobehav Rev.
4.
go back to reference Marson D. Conceptual models and guidelines for clinical assessment of financial capacity. Arch Clin Neuropsychol. 2016;31(6):541–53.CrossRef Marson D. Conceptual models and guidelines for clinical assessment of financial capacity. Arch Clin Neuropsychol. 2016;31(6):541–53.CrossRef
5.
go back to reference Bangma DF, Koerts J, Fuermaier ABM, Mette C, Zimmermann M, Toussaint AK, et al. Financial decision-making in adults with ADHD. Neuropsychology. 2019;33(8):1065–77.CrossRef Bangma DF, Koerts J, Fuermaier ABM, Mette C, Zimmermann M, Toussaint AK, et al. Financial decision-making in adults with ADHD. Neuropsychology. 2019;33(8):1065–77.CrossRef
6.
go back to reference Bangma DF, Fuermaier ABM, Tucha L, Tucha O, Koerts J. The effects of normal aging on multiple aspects of financial decision-making. PLoS ONE. 2017;12(8):e182620.CrossRef Bangma DF, Fuermaier ABM, Tucha L, Tucha O, Koerts J. The effects of normal aging on multiple aspects of financial decision-making. PLoS ONE. 2017;12(8):e182620.CrossRef
8.
go back to reference Bechara A, Damasio AR, Damasio H, Anderson SW. Insensitivity to future consequences following damage to human prefrontal cortex. Cognition. 1994;50(1–3):7–15.CrossRef Bechara A, Damasio AR, Damasio H, Anderson SW. Insensitivity to future consequences following damage to human prefrontal cortex. Cognition. 1994;50(1–3):7–15.CrossRef
9.
go back to reference Martin RC, Triebel KL, Kennedy RE, Nicholas AP, Watts RL, Stover NP, et al. Impaired financial abilities in Parkinson’s disease patients with mild cognitive impairment and dementia. Parkinsonism Relat Disord. 2013;19(11):986–90.CrossRef Martin RC, Triebel KL, Kennedy RE, Nicholas AP, Watts RL, Stover NP, et al. Impaired financial abilities in Parkinson’s disease patients with mild cognitive impairment and dementia. Parkinsonism Relat Disord. 2013;19(11):986–90.CrossRef
10.
go back to reference Giannouli V, Stamovlasis D, Tsolaki M. Exploring the role of cognitive factors in a new instrument for elders’ financial capacity assessment. J Alzheimers Dis. 2018;62(4):1579–94.CrossRef Giannouli V, Stamovlasis D, Tsolaki M. Exploring the role of cognitive factors in a new instrument for elders’ financial capacity assessment. J Alzheimers Dis. 2018;62(4):1579–94.CrossRef
11.
go back to reference Pirogovsky E, Schiehser DM, Obtera KM, Burke MM, Lessig SL, Song DD, et al. Instrumental activities of daily living are impaired in Parkinson’s disease patients with mild cognitive impairment. Neuropsychology. 2014;28(2):229–37.CrossRef Pirogovsky E, Schiehser DM, Obtera KM, Burke MM, Lessig SL, Song DD, et al. Instrumental activities of daily living are impaired in Parkinson’s disease patients with mild cognitive impairment. Neuropsychology. 2014;28(2):229–37.CrossRef
12.
go back to reference McKhann GM, Knopman DS, Chertkow H, Hyman BT, Jack CRJ, Kawas CH, et al. The diagnosis of dementia due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement. 2011;7(3):263–9.CrossRef McKhann GM, Knopman DS, Chertkow H, Hyman BT, Jack CRJ, Kawas CH, et al. The diagnosis of dementia due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement. 2011;7(3):263–9.CrossRef
13.
go back to reference Albert MS, DeKosky ST, Dickson D, Dubois B, Feldman HH, Fox NC, et al. The diagnosis of mild cognitive impairment due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement. 2011;7(3):270–9.CrossRef Albert MS, DeKosky ST, Dickson D, Dubois B, Feldman HH, Fox NC, et al. The diagnosis of mild cognitive impairment due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement. 2011;7(3):270–9.CrossRef
14.
go back to reference Hughes AJ, Daniel SE, Kilford L, Lees AJ. Accuracy of clinical diagnosis of idiopathic Parkinson’s disease: a clinico-pathological study of 100 cases. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1992;55(3):181–4.CrossRef Hughes AJ, Daniel SE, Kilford L, Lees AJ. Accuracy of clinical diagnosis of idiopathic Parkinson’s disease: a clinico-pathological study of 100 cases. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1992;55(3):181–4.CrossRef
15.
go back to reference Bouma JM, Mulder J, Lindeboom J, Schmand B. Handboek neuropsychologische diagnostiek. Amsterdam: Pearson Benelux B.V.; 2012. Bouma JM, Mulder J, Lindeboom J, Schmand B. Handboek neuropsychologische diagnostiek. Amsterdam: Pearson Benelux B.V.; 2012.
16.
go back to reference Koerts J, Beilen M van, Leenders KL, Brouwer WH, Tucha L, Tucha O. Complaints about impairments in executive functions in Parkinson’s disease: The association with neuropsychological assessment. Parkinsonism Relat Disord. 2012;18(2):194–7.CrossRef Koerts J, Beilen M van, Leenders KL, Brouwer WH, Tucha L, Tucha O. Complaints about impairments in executive functions in Parkinson’s disease: The association with neuropsychological assessment. Parkinsonism Relat Disord. 2012;18(2):194–7.CrossRef
17.
go back to reference Fuermaier ABM, Tucha L, Koerts J, Aschenbrenner S, Kaunzinger I, Hauser J, et al. Cognitive impairment in adult ADHD—perspective matters! Neuropsychology. 2015;29(1):45–58.CrossRef Fuermaier ABM, Tucha L, Koerts J, Aschenbrenner S, Kaunzinger I, Hauser J, et al. Cognitive impairment in adult ADHD—perspective matters! Neuropsychology. 2015;29(1):45–58.CrossRef
18.
go back to reference Lawton MP, Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist. 1969;9(3):179–86.CrossRef Lawton MP, Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist. 1969;9(3):179–86.CrossRef
Metagegevens
Titel
Een nieuwe testbatterij gericht op financiële competentie en financiële prestaties: Hoe presteren patiënten met neurodegeneratieve aandoeningen hierop?
Auteurs
Janneke Koerts
Dorien F. Bangma
Josephien L. Jansen
Peter P. De Deyn
Oliver Tucha
Publicatiedatum
10-11-2020
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Neuropraxis / Uitgave 5-6/2020
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI
https://doi.org/10.1007/s12474-020-00267-y