Top

Tijdschrift voor Psychotherapie

Gepubliceerd in:

01-10-2009 | Artikelen

Een gezamenlijke weg

Psychotherapie bij adolescenten met persoonlijkheidsproblematiek

Auteurs: Lidwien Geertjens, Christel Hessels

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 5/2009

Samenvatting

Lange tijd was er discussie over het diagnosticeren van persoonlijkheidsproblematiek bij adolescenten en een evidence-based behandeling ontbreekt dan ook voor deze doelgroep. Ondanks het ontbreken van wetenschappelijk onderzoek worden deze jongeren al jarenlang behandeld, wat heeft geleid tot een aantal practice-based inzichten. Dit artikel bespreekt de werkzame factoren in psychotherapie bij adolescenten met persoonlijkheidsproblematiek. Wij pleiten voor een individuele psychotherapie ingebed in een multidisciplinaire behandeling, waar altijd ouderbegeleiding of systeemtherapie, maar vaak ook een ambulante of (dag)klinische groepsbehandeling deel van uitmaken. De voorwaarden voor zo’n behandeling worden besproken. De psychotherapie richt zich op de vorming en instandhouding van de werkrelatie, door een constant balanceren tussen afstand en nabijheid binnen heldere grenzen.

vorige artikel Stagnaties in de therapeutische alliantie signaleren en repareren

volgende artikel A. Savenije, M.J. van Lawick & E.T.M. Reijmers (red.), Handboek systeemtherapie. Utrecht: De Tijdstroom. 830 pp., € 60,–

Allen, J.G., Fonagy, P., & Bateman, A. (2008). Mentaliseren in de klinische praktijk. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. (4^th ed., test revision). Washington, D.C.: American Psychiatric Association.

Anthony, E.J. (1975). Between yes and no: the potentially neutral area where the adolescent and his therapist can meet. Adolescent Psychiatry, 4, 323-344.

Bleiberg, E. (2001). Treating personality disorders in children and adolescents: A relational approach. New York: The Guilford Press.

Dijkhuizen, G., & Geertjens, L. (2006). Groepstherapie en individuele psychotherapie voor adolescenten. Groepen, 4, 5-15.

Eurelings-Bontekoe, E.H.M., Verheul, R., & Snellen, W.M. (2007). Handboek Persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Feenstra, D., & Hutsebaut, J. (2009). Persoonlijkheidstoornissen bij adolescenten Tijdschrift voor Psychotherapie, 35, 193-206.

Geertjens, L., Dijkhuizen, G., & Blom, G. (2008). Van drie kanten bekeken. De combinatie van verschillende behandelvormen bij adolescenten met persoonlijkheidsproblematiek. In C.J.A. Roosen, A. Savenije, A. Kolman & R. Beunderman. Adolescenten en respect. Psychotherapie met adolescenten (pp. 88-97). Assen: Van Gorcum.

Gemert, T.M. van, Ringrose, H.J., & (2009). Emotieregulatietraining. Een programma voor adolescenten met emotieregulatieproblemen. Amsterdam: Boom.

Hessels, C.J., Van Aken, M.A.G., & Orobio de Castro, B. (2008). Persoonlijkheidspathologie bij adolescenten. Mogen, kunnen en willen we diagnosticeren en classificeren? Kind en Adolescent, 29, 194-207.

Heuves, W. (2006). Pubers. Ontwikkeling en problemen. Assen: Van Gorcum.

Hutsebaut, J., Catthoor, K.C.E.E.R., Veld, N.J.M. op 't, & Hartman-Faber, S.H. (2007). Borderlinepersoonlijkheidsstoornissen bij jeugdigen. In F. Verheij, F.C. Verhulst, & R.F. Ferdinand (red.), Kinder- en jeugdpsychiatrie. Behandeling en begeleiding (pp. 371-405). Assen: Van Gorcum.

Kernberg, P.F. Weiner, A.S., & Bardenstein, K.K. (2000). Personality disorders in children and adolescents. New York: Basic Books.

Koelen, J.A., & Eurelings-Bontekoe, E.H.M. (2008). Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van de borderlinepersoonlijkheidsstoornis? Tijdschrift voor Psychotherapie 34, 3-26.

Livesley, W.J. (2007). Common elements of effective treatments. In B. van Luyn, S. Akhtar & W.J. Livesley, Severe personality disorders. Everyday issues in clinical practice (pp. 211-239). Cambridge: Cambridge University Press.

Miller, A.L., Muehlenkamp, J.J., & Jacobson, C.M. (2008). Fact or fiction: Diagnosing borderline personality disorder in adolescents. Clinical Psychology Review, 28, 969-981.

Multidisciplinaire richtlijn persoonlijkheidsstoornissen (2008). Richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met een persoonlijkheidsstoornis, Trimbos-instituut, Utrecht.

Paris, J. (2003). Personality disorders over time: precursors, course, and outcome. Arlington: American Psychiatric Publishing.

Prins, P. (2007). Persoonlijkheidsstoornissen. Beter voorkómen dan genezen? In R. Verheul & J.H. Kamphuis, De toekomst van persoonlijkheidsstoornissen (pp. 62-73). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Stortelder, F., & Ploegmakers-Burg, M. (2008). De adolescentie als reorganisatiefase. Tijdschrift voor Psychotherapie, 34, 169-185.

Tromp, N.B., & Koot, H.M. (2008). Dimensions of personality pathology in adolescents: psychometric properties of the DAPP-BQ. Journal of Personality Disorders, 22, 623-638.

Verheugt-Pleiter, J.E., Schmeets, M.G.J., & Zevalkink, J. (2005). Mentaliseren in de kindertherapie. Assen: Van Gorcum.

Titel: Een gezamenlijke weg
Psychotherapie bij adolescenten met persoonlijkheidsproblematiek
Auteurs: Lidwien Geertjens
Christel Hessels
Publicatiedatum: 01-10-2009
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 5/2009
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03080515

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 5/2009

Garry Prouty

Psychotherapeutische behandelmethoden voor borderlinepersoonlijkheidsstoornis

Lisa Appignanesi (2008). Mad, bad and sad. A history of women and the mind doctors from 1800 to the present. Londen: Virago. 593 pp., € 17,95

Leiderschap en psychoanalyse. Symposium PSU. Utrecht, 20 juni 2009

Stagnaties in de therapeutische alliantie signaleren en repareren

A. Savenije, M.J. van Lawick & E.T.M. Reijmers (red.), Handboek systeemtherapie. Utrecht: De Tijdstroom. 830 pp., € 60,–