Top

Gepubliceerd in:

12-05-2022

Cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie versus lidocaïne voor ‘provoked vulvodynie’: een gerandomiseerde klinische trial

Auteurs: Sophie Bergeron, Marie-Pier Vaillancourt-Morel, Serena Corsini-Munt, Marc Steben, Isabelle Delisle, Marie-Hélène Mayrand, Natalie O. Rosen

Gepubliceerd in: Gezinstherapie Wereldwijd | Uitgave 2/2022

Samenvatting

Doel: in deze gerandomiseerde klinische trial wordt een nieuwe cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie (CGRT) vergeleken met lokaal toegepaste lidocaïne voor de behandeling van ‘provoked vulvodynie’ (pijn aan de vulva).

Methode: de deelnemers waren 108 vrouwen (M_leeftijd = 27,06) en hun partner. De deelnemers werden aselect ingedeeld in een van de twee behandelingen. Ze vulden voor- en na de behandeling, en bij de follow-up na zes maanden, vragenlijsten in over de primaire pijnuitkomsten bij de vrouw (numerieke beoordelingsschalen over de intensiteit en onaangenaamheid van de pijn) en over secundaire uitkomsten over angst voor de pijn (Pain Anxiety Symptoms Scale), het seksueel functioneren van beide partners (Female Sexual Function Index; International Index of Erectile Function), seksuele problemen (Female Sexual Distress Scale Revised), pijn gerelateerde psychische problemen (Pain Catastrophizing Scale), hun tevredenheid over de behandeling en algemene cijfers voor verbeteringen wat betreft pijn en seksualiteit.

Resultaten: uit de multilevel intention-to-treat analyses blijkt dat cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie (CGRT) voor de vrouwen tot significant meer verbeteringen leidde dan lidocaïne; en wel in de onaangenaamheid van de pijn bij de follow-up na zes maanden, in hun angst voor de pijn, in het catastroferen van de pijn na afloop van de behandeling en bij de follow-up na zes maanden, en in hun seksuele problemen na afloop van de behandeling. Op beide meetmomenten waren de tevredenheid over de behandeling en de globale seksuele verbeteringen groter bij de CGRT dan bij de lidocaïne. De partners meldden significante verbeteringen in hun seksueel functioneren, en wat betreft de seksuele problemen en catastroferen van de pijn in de periode pre-behandeling tot post-behandeling en in de periode pre-behandeling tot de follow-up na zes maanden. Er waren geen significante groepsverschillen. De partners in de CGRT-conditie meldden op beide meetmomenten een significant grotere tevredenheid met de behandeling en grotere verbeteringen in hun seksleven na afloop van de behandeling.

Conclusies: cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie leverde betere uitkomsten op voor meer dimensies van provoked vulvodynie (PVD) dan lidocaïne.

vorige artikel Contextuele therapie voor paren die de primaire mantelzorgers zijn van ouders met de ziekte van Alzheimer

volgende artikel Het creëren van een wij-gevoel: een interventie voor gemeenschappelijke coping, voor koppels die moeten omgaan met een chronische ziekte

American College of Obstetricians and Gynecologists (2006). ACOG committee opinion: Number 345, October 2006: Vulvodynia. Obstetrics and Gynecology, 108(4), 1049–1052.CrossRef

American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM‑5 (5e druk.). American Psychiatric Publishing.CrossRef

Arnold, L. D., Bachmann, G. A., Rosen, R., Kelly, S., & Rhoads, G. G. (2006). Vulvodynia: characteristics and associations with comorbidities and quality of life. Obstetrics and Gynecology, 107(3), 617–624. https://doi.org/10.1097/01.AOG.0000199951.26822.27.CrossRefPubMed

Bergeron, S., Binik, Y. M., Khalifé, S., Pagidas, K., Glazer, H. I., Meana, M., & Amsel, R. (2001). A randomized comparison of group cognitivebehavioral therapy, surface electromyographic biofeedback, and vestibulectomy in the treatment of dyspareunia resulting from vulvar vestibulitis. Pain, 91(3), 297–306. https://doi.org/10.1016/s0304-3959(00)00449-8.CrossRefPubMed

Bergeron, S., Khalifé, S., Dupuis, M. J., & McDuff, P. (2016). A randomized clinical trial comparing group cognitive-behavioral therapy and a topical steroid for women with dyspareunia. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 84(3), 259–268. https://doi.org/10.1037/ccp0000072.CrossRefPubMed

Bergeron, S., Reed, B. D., Wesselmann, U., & Bohm-Starke, N. (2020). Vulvodynia. Nature reviews. Disease Primers, 6(1), Article 36. https://doi.org/10.1038/s41572-020-0164-2.CrossRef

Bois, K., Bergeron, S., Rosen, N., Mayrand, M.-H., Brassard, A., & Sadikaj, G. (2016). Intimacy, sexual satisfaction, and sexual distress in vulvodynia couples: an observational study. Health Psychology, 35(6), 531–540. https://doi.org/10.1037/hea0000289.CrossRefPubMed

Brotto, L. A., Bergeron, S., Zdaniuk, B., & Basson, R. (2020). Mindfulness and cognitive behavior therapy for provoked vestibulodynia: mediators of treatment outcome and long-term effects. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 88(1), 48–64. https://doi.org/10.1037/ccp0000473.CrossRefPubMed

Corsini-Munt, S., Bergeron, S., Rosen, N. O., Mayrand, M. H., & Delisle, I. (2014). Feasibility and preliminary effectiveness of a novel cognitivebehavioral couple therapy for provoked vestibulodynia: a pilot study. Journal of Sexual Medicine, 11(10), 2515–2527. https://doi.org/10.1111/jsm.12646.CrossRefPubMed

Danielsson, I., Torstensson, T., Brodda-Jansen, G., & Bohm-Starke, N. (2006). EMG biofeedback versus topical lidocaine gel: a randomized study for the treatment of women with vulvar vestibulitis [Randomized Controlled Trial Research Support, Non‑U.S. Gov’t]. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 85(11), 1360–1367. https://doi.org/10.1080/00016340600883401.CrossRefPubMed

Derogatis, L., Clayton, A., Lewis-D’Agostino, D., Wunderlich, G., & Fu, Y. (2008). Validation of the female sexual distress scale-revised for assessing distress in women with hypoactive sexual desire disorder. Journal of Sexual Medicine, 5(2), 357–364. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2007.00672.x.CrossRefPubMed

Desrochers, G., Bergeron, S., Khalifé, S., Dupuis, M. J., & Jodoin, M. (2009). Fear avoidance and self-efficacy in relation to pain and sexual impairment in women with provoked vestibulodynia. The Clinical Journal of Pain, 25(6), 520–527. https://doi.org/10.1097/AJP.0b013e31819976e3.CrossRefPubMed

Desrochers, G., Bergeron, S., Khalifé, S., Dupuis, M. J., & Jodoin, M. (2010). Provoked vestibulodynia: psychological predictors of topical and cognitive-behavioral treatment outcome. Behaviour Research and Therapy, 48(2), 106–115. https://doi.org/10.1016/j.brat.2009.09.014.CrossRefPubMed

Feingold, A. (2009). Effect sizes for growth-modeling analysis for controlled clinical trials in the same metric as for classical analysis [Research Support, N.I.H., Extramural]. Psychological Methods, 14(1), 43–53. https://doi.org/10.1037/a0014699.CrossRefPubMedPubMedCentral

Foster, D. C., Kotok, M. B., Huang, L. S., Watts, A., Oakes, D., Howard, F. M., Poleshuck, E. L., Stodgell, C. J., & Dworkin, R. H. (2010). Oral desipramine and topical lidocaine for vulvodynia: a randomized controlled trial. Obstetrics and Gynecology, 116(3), 583–593. https://doi.org/10.1097/AOG.0b013e3181e9e0ab.CrossRefPubMed

Funk, J. L., & Rogge, R. D. (2007). Testing the ruler with item response theory: Increasing precision of measurement for relationship satisfaction with the couples satisfaction index. Journal of Family Psychology, 21, 572–583. https://doi.org/10.1037/0893-3200.21.4.572.CrossRefPubMed

Goldstein, A. T., Pukall, C. F., Brown, C., Bergeron, S., Stein, A., & Kellogg-Spadt, S. (2016). Vulvodynia: assessment and treatment. Journal of Sexual Medicine, 13(4), 572–590. https://doi.org/10.1016/j.jsxm.2016.01.020.CrossRefPubMed

Gordon, A. S., Panahian-Jand, M., McComb, F., Melegari, C., & Sharp, S. (2003). Characteristics of women with vulvar pain disorders: responses to a web-based survey. Journal of Sex & Marital Therapy, 29(Suppl. 1), 45–58. https://doi.org/10.1080/713847126.CrossRef

Kenny, D. A., Kashy, D. A., & Cook, W. L. (2006). Dyadic data analysis. Guilford.

Lemieux, A. J., Bergeron, S., Steben, M., & Lambert, B. (2013). Do romantic partners’ responses to entry dyspareunia affect women’s experience of pain? The roles of catastrophizing and self-efficacy. Journal of Sexual Medicine, 10(9), 2274–2284. https://doi.org/10.1111/jsm.12252.CrossRefPubMed

Mandal, D., Nunns, D., Byrne, M., McLelland, J., Rani, R., Cullimore, J., Bansal, D., Brackenbury, F., Kirtschig, G., & Wier, M. (2010). Guidelines for the management of vulvodynia. British Journal of Dermatology, 162(6), 1180–1185. https://doi.org/10.1111/j.1365-2133.2010.09684.x.CrossRefPubMed

Masheb, R. M., Kerns, R. D., Lozano, C., Minkin, M. J., & Richman, S. (2009). A randomized clinical trial for women with vulvodynia: cognitive-behavioral therapy vs supportive therapy. Pain, 141(1–2), 31–40. https://doi.org/10.1016/j.pain.2008.09.031.CrossRefPubMed

McCracken, L. M., & Dhingra, L. (2002). A short version of the pain anxiety symptoms scale (PASS-20): preliminary development and validity. Pain Research & Management, 7(1), 45–50. https://doi.org/10.1155/2002/517163.CrossRef

Meyer-Bahlburg, H. F., & Dolezal, C. (2007). The female sexual function index: a methodological critique and suggestions for improvement [research support, N.I.H., extramural review]. Journal of Sex & Marital Therapy, 33(3), 217–224. https://doi.org/10.1080/00926230701267852.CrossRef

Muthén, L. K., & Muthén, B. O. (2017). Mplus user’s guide (8e druk.). https://www.statmodel.com/download/usersguide/MplusUserGuideVer_8.pdf

Pukall, C. F., Bergeron, S., Brown, C., Bachmann, G., & & the Vulvodynia Collaborative Research Group. (2017). Recommendations for self-report outcome measures in vulvodynia clinical trials. The Clinical Journal of Pain, 33(8), 756–765. https://doi.org/10.1097/AJP.0000000000000453.CrossRefPubMed

Reed, B. D., Haefner, H. K., & Edwards, L. (2008). A survey on diagnosis and treatment of vulvodynia among vulvodynia researchers and members of the International Society for the Study of Vulvovaginal Disease [Research Support, Non‑U.S. Gov’t]. The Journal of Reproductive Medicine, 53(12), 921–929.PubMed

Rosen, N. O., & Bergeron, S. (2019). Genito-pelvic pain through a dyadic lens: moving toward an interpersonal emotion regulation model of women’s sexual dysfunction. Journal of Sex Research, 56(4–5), 440–461. https://doi.org/10.1080/00224499.2018.1513987.CrossRefPubMed

Rosen, R. C., Brown, C., Heiman, J. R., Leiblum, S., Meston, C., Shabsigh, R., Ferguson, D., & D’Agostino, R. (2000). The female sexual function index (FSFI): a multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex & Marital Therapy, 26(2), 191–208. https://doi.org/10.1080/009262300278597.CrossRef

Rosen, R. C., Riley, A., Wagner, G., Osterloh, I. H., Kirkpatrick, J., & Mishra, A. (1997). The international index of erectile function (IIEF): a multidimensional scale for assessment of erectile dysfunction. Urology, 49, 822–830. https://doi.org/10.1016/S0090-4295(97)00238-0.CrossRefPubMed

Santos-Iglesias, P., Mohamed, B., Danko, A., & Walker, L. M. (2018). Psychometric validation of the Female Sexual Distress Scale in male samples. Archives of Sexual Behavior, 47(6), 1733–1743. https://doi.org/10.1007/s10508-018-1146-2.CrossRefPubMed

Smith, K. B., & Pukall, C. F. (2014). Sexual function, relationship adjustment, and the relational impact of pain in male partners of women with provoked vulvar pain. Journal of Sexual Medicine, 11(5), 1283–1293. https://doi.org/10.1111/jsm.12484.CrossRefPubMed

Sullivan, M. J. L., Bishop, S., & Pivik, J. (1995). The pain catastrophizing scale: development and validation. Psychological Assessment, 7, 524–532. https://doi.org/10.1037/1040-3590.7.4.524.CrossRef

Updike, G. M., & Wiesenfeld, H. C. (2005). Insight into the treatment of vulvar pain: a survey of clinicians. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 193(4), 1404–1409. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2005.02.102.CrossRefPubMed

Wiegel, M., Meston, C., & Rosen, R. (2005). The Female Sexual Function Index (FSFI): Cross-validation and development of clinical cutoff scores. Journal of Sex & Marital Therapy, 31(1), 1–20. https://doi.org/10.1080/00926230590475206.CrossRef

Zolnoun, D. A., Hartmann, K. E., & Steege, J. F. (2003). Overnight 5% lidocaine ointment for treatment of vulvar vestibulitis. Obstetrics and Gynecology, 102(1), 84–87. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=PubMed&dopt=Citation&list_uids=12850611.PubMed

Titel: Cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie versus lidocaïne voor ‘provoked vulvodynie’: een gerandomiseerde klinische trial
Auteurs: Sophie Bergeron
Marie-Pier Vaillancourt-Morel
Serena Corsini-Munt
Marc Steben
Isabelle Delisle
Marie-Hélène Mayrand
Natalie O. Rosen
Publicatiedatum: 12-05-2022
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Gezinstherapie Wereldwijd / Uitgave 2/2022
Print ISSN: 1566-0206
Elektronisch ISSN: 1876-5874
DOI: https://doi.org/10.1007/s12440-022-00173-1

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 2/2022

Ten Geleide

Contextuele therapie voor paren die de primaire mantelzorgers zijn van ouders met de ziekte van Alzheimer

Hoe ouders tijdens een screening voor autismespectrumstoornissen betekenis verlenen aan het gedrag van hun kind: een longitudinaal kwalitatief onderzoek

Het effect van partnerrelaties op het geestelijk welbevinden van mensen met psychose: een systematische review

Het creëren van een wij-gevoel: een interventie voor gemeenschappelijke coping, voor koppels die moeten omgaan met een chronische ziekte