Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

5. (Meer) aan het werk

Auteurs : Shirley Oomens, Paul van der Aa, Lineke van Hal, Josephine Engels

Gepubliceerd in: Handboek arbeid & gezondheid

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

In dit hoofdstuk staan de volgende kernpunten centraal:
  • De kans op werk is structureel ongelijk verdeeld. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zoals intensivering van werk, flexibilisering, technologisering en discriminatie maken het voor een substantiële groep burgers moeilijker om werk te vinden of te behouden. Deze groep is daarmee afhankelijk van (veranderende) sociale zekerheid.
  • Een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt is het resultaat van de wisselwerking tussen individuen en de context van de arbeidsmarkt.
  • Bij het vinden en behouden van werk is het van belang inzicht te hebben in wensen, mogelijkheden, motivatie en werkwaarden van werkzoekenden, en in de bevorderende en belemmerende factoren die een rol spelen bij het aan het werk geraken. Ook de werkcontext moet mogelijkheden bieden op waardig werk.
  • Het stellen van een goede diagnose is een belangrijk onderdeel van toeleiding naar werk en stelt professionals in staat geschikte ondersteuning en interventies in te zetten richting vervolgtraject.
  • Effectieve begeleiding vraagt om een reflectieve en samenwerkingsgerichte houding van de professional jegens de werkzoekende.
  • Als professional dien je je bewust te zijn van de normen, waarden en opvattingen van waaruit je handelt en de gevolgen daarvan voor de begeleiding die je biedt (normatieve professionaliteit).
  • Bij werkzoekenden met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt speelt regelmatig meervoudige problematiek. In professionele hulp voor de aanpak van meervoudige problematiek is het belangrijk een integrale en gelijktijdige aanpak van zowel problematiek als werkloosheid te hanteren. Een vroegtijdige signalering en een brede diagnose van de situatie zijn daarbij essentieel.
  • Om mensen duurzaam naar werk te begeleiden is het nodig de behoeften van werkgevers meer centraal te stellen (vraaggerichte integratie). Arbeidsintegratie lukt niet zonder werkgevers.
  • Professionals dienen daarbij zowel vanuit het maatschappelijk belang als vanuit de belangen van potentiële werknemer en werkgever mee te denken.
  • Werkgevers hebben vaak zowel sociale als economische motieven om mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt aan te nemen. Er is bij werkgevers veelal sprake van een discrepantie tussen een positieve bereidheid om mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt te werven en feitelijk aannamegedrag.
  • De duurzaamheid van plaatsingen behoeft meer aandacht in de professionele ondersteuning van werkzoekenden.
vorige hoofdstuk Het veld arbeid & gezondheid: de spelers en het beroepsmatig handelen
volgende hoofdstuk Aan het werk blijven
Voetnoten
1
Zo moet de werkloosheid ten minste vijf uur of de helft van het aantal werkuren betreffen en er moet in de voorafgaande periode tenminste 26 van de 36 weken zijn gewerkt en vier van de vijf voorafgaande jaren (referte-eis).
 
2
Deze casus is met toestemming van de auteurs in bewerkte vorm overgenomen uit Van de Looij en Dujardin (2015:54–57).
 
3
Bron: Tweede Kamer, vergaderjaar 2016–2017, 29 544, nr. 745 https://​zoek.​officielebekendm​akingen.​nl/​kst-29544-745.​html.
 
4
Hier kunnen verschillende professionals ingevuld worden: klantmanager van gemeenten, arbeidsdeskundige, intercedent, enzovoort. Zie par. 4.​3 voor een overzicht van professionals.
 
Literatuur
Akkermans J, Brenninkmeijer V, Schaufeli WB, Blonk RW. The role of career competencies in the Job Demands-Resources model. J Vocat Behav. 2013;83:356–66.CrossRef
Akkermans J, Brenninkmeijer V, Schaufeli WB, Blonk RW. It’s all about CareerSKILLS: effectiveness of a career development intervention for young employees. HRM. 2014;54:533–51.
Bandura A. Self-efficacy: the exercise of control. New York: Freeman; 1997.
Blonk R. We zijn nog maar net begonnen. Inaugurale rede. Tilburg: Tilburg University, 2018.
Blonk RWB, Van Twuijver MW, Van der Ven H, Hazelzet A. Quickscan wetenschappelijke literatuur gemeentelijke uitvoeringspraktijk. Leiden: TNO; 2015.
Borghouts I, Dekker R, Freese C, Oomens S, Wilthagen T. Het werkt niet vanzelf. Over loonprikkels als instrumenten in de Participatiewet. Amersfoort: Celsus Juridische Uitgeverij; 2015.
Borghouts I, Freese C. Inclusief HRM: (hoe) past de Participatiewet in de organisatie- en HR-strategie? Tijdschrift Voor HRM. 2016;7:1–10.
Brouwer S, Bakker RH, Schellekens JMH. Predictors for re-employment success in newly unemployed: a prospective cohort study. J Vocat Behav. 2015;89:32–8.CrossRef
Cörvers F, Euwals R en De Grip A. Labour Market Flexibility in the Netherlands. The role of contracts and self-employment. Den Haag: CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis; 2011.
De Beer P. Onzeker werk. Achtergronden, gevolgen en strategie ten aanzien van flexibel werk. Amsterdam: de Burcht; 2016.
De Jong M, Ghorashi H, Lovert T, Mars K, De Rooij E, Ustuner E. Naar een inclusieve werkomgeving! Inzichten vanuit werk- en levenservaring en paradoxen uit de praktijk. Amsterdam: VU Amsterdam; 2021.
De Jong R. Counseling en coaching. In: Schaufeli W, Bakker A, redactie. De psychologie van arbeid en gezondheid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2013. pag. 135–150.
De Koning J, Meelker A, Scheuring I, Veltman H, Zaeyen T, Nijhuis F. Zelfregie: Vrijbaan Empowerment Methode. Ermelo: REA College Nederland; 2011.
De Rijk A. Arbeidsre-integratie blijft mensenwerk. Inaugurale rede. Maastricht: Universiteit Maastricht; 2018.
Douwes M, Huysmans MA, De Looze MP, Kraan KO. Gevolgen van robotisering voor de arbeidsbelasting en het arbeidsdeskundig handelen. Leiden: TNO; 2017.
Duinkerken G, Graafland H, Wesdorp P. Klanten met meervoudige problematiek. Kennisdocument re-integratie; 2010.
Engbersen, G, Kremer M, Went R, Boot A. Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht. WRR rapport 102. Den Haag: WRR; 2020.
Evers A. Individueel assessment. In Schaufeli W, Bakker A, redactie. De psychologie van arbeid en gezondheid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2013. pag. 91–109.
Fishbein M, Ajzen I. Predicting and changing behavior: the reasoned action approach. New York: Taylor & Francis Group; 2010.
Fourage D, De Grip A, Nelen A. Leren en werken. Maastricht: Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt; 2009.
Friedli L, Stearn R. Positive affect as coercive strategy: conditionality, activation and the role of psychology in UK government workfare programmes. Med Humanit. 2015;41(1):40–7.CrossRefPubMedPubMedCentral
Gilbride D, Stensrud R, Vandergoot D, Golden K. Identification of the characteristics of work environments and employers open to hiring and accommodating people with disabilities. Reh Couns Bullt. 2003;46:130–8.CrossRef
Griffin C, Hammis D. Making self-employment work for people with disabilities. Baltimore: Brookes Publishing; 2003.
Groenewoud M, Mallee L, Witvliet M, Blommesteijn M. Op weg naar een effectieve re-integratie van arbeidsbeperkten: Lessen voor gemeenten. Amsterdam: Regioplan; 2014.
Hazelzet A, Van der Torre W. Professionalisering van klantmanagers in het sociale domein. Gewoon ... je werk goed willen doen?! Leiden: TNO; 2015.
Hoff S, Jehoel-Gijsbers G. De uitkering van de baan. Re-integratie van uitkeringsontvangers: ontwikkelingen in de periode 1992–2002. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2003.
Houtman I, Dhondt S, Preenen P, Kraan K, De Vroome E. Intensivering van werk in Nederland. Wat is het, waar staan we en wat te doen? WRR working paper 36. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2020.
Janssens KME, Van Weeghel J, Dewa C, Henderson C, Mathijssen JJP, Joosen MCW, Brouwers EPM. Line managers’ hiring intentions regarding people with mental health problems: a cross-sectional study on workplace stigma. Occup Environ Med. 2021;78(8):593–9.CrossRefPubMed
Jehoel-Gijsbers G. Beperkt aan het werk. Rapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsparticipatie. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2010.
Jongen E, Muns S, Tijs C. Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2020.
Kelley HH. Attribution theory in social psychology. In Levine D, redactie. Nebraska symposium on motivation. Lincoln: University of Nebraska Press; 1967.
Kersten A, Woerkom MV, Geuskens GA, Blonk RWB. Organisational policies and practices for the inclusion of vulnerable workers: a scoping review of the employer’s perspective. J Occup Rehabil. 2023;33(2):245–66.CrossRefPubMed
Lengkeek M, Van Hal L. Samenleerwijzer: een handleiding voor werken met klantfeedback in publieke sociale dienstverlening. Nijmegen: HAN University of Applied Sciences; 2021.
Liu S, Huang JL, Wang M. Effectiveness of job search interventions: a meta-analytic review. Psychol Bull. 2014;140:1009–41.CrossRefPubMed
Mallee L, Bouterse M, Gorter M, Timmerman J. Jonggehandicapten duurzaam aan het werk. Amsterdam: Regioplan; 2018.
Modini M, Tan L, Brinchmann B, Wang MJ, Killackey E, Glozier N, Harvey SB. Supported employment for people with severe mental illness: systematic review and meta-analysis of the international evidence. Br J Psychiatry. 2016;209(1):14–22.CrossRefPubMed
Mol AM. De logica van het zorgen. Actieve patiënten en de grenzen van het kiezen. Van Gennep; 2006.
Molenaar-Cox P, Cuelenaere B. Integrale aanpak multiproblematiek: overzicht programma's en bewezen methodieken. Leiden: Astri; 2012.
Nijhuis F, Van Lierop B. Arbeidsre-integratie en arbeidsrehabilitatie. In Schaufeli W, Bakker A, redactie. De psychologie van arbeid en gezondheid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2013. pag. 151–70.
Nelissen PTJ. The building blocks of workplace inclusion. Maastricht: Maastricht University; 2017.CrossRef
Oomens S. Organiseren van de inclusieve arbeidsmarkt: arbeidsdeskundige handvatten voor werkgevers. Nijmegen: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen; 2017.
Oomens S, Vossen E. Het democratisch gebrek in de sociale zekerheid. In: Hirsch Ballin EMH, Jaspers APCM, Knotternerus JA, Vinke H, redactie. De toekomst van de sociale zekerheid: de menselijke maat in een solidaire samenleving. Den Haag: Boom Juridisch; 2021. pag. 249–265.
Oomens S, Hutting N, Wielinga-Meijer E, Van Treeck J, Vossen E. Duurzaam Werk(t). In de arbeidsmarktregio’s Zuid-Kennemerland en IJmond, Rijk van Nijmegen en Twente. Arbeidsdeskundig Kenniscentrum, cahier 29; 2022.
Otten W, Vooijs IM, Van Kesteren N, Boermans SMN, Hazelzet AM. Methodisch (samen) werken in het domein werk en inkomen. Leiden: TNO; 2019.
Pommer E, Boelhouwer J, redactie. Overall rapportage sociaal domein 2016: burgers (de)centraal. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2017.
Price RH, Friedland DS, Choi JN, Caplan RD. Job-loss and work transitions in a time of global economic change. In: Arriaga XB, Oskamp S, redactie. Addressing Community Problems: Psychological Research and Interventions. Thousand Oaks: Sage; 1998. pp. 195–222.
Sanders J, Post J, Nijman DJ, Detaille S, Buijs E. Loopbaan APK’s gekeurd. Inventarisatie van instrumenten voor loopbaanchecks en Loopbaan APK’s. Nijmegen: HAN University of Applied Sciences; 2019.
Sol CCAM, Kok K. ‘Fit or Unfit’: Theorie en praktijk van re-integratie. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam; 2014.
Van Arum S, Redeker I, Stouthard L, Verweij S, Van Xanten H. Werkzame elementen bij integraal werken. Vraagverheldering en planvorming; samenwerken aan een oplossing als cyclisch proces. Utrecht: Movisie; 2020.
Van den Berg M. Werk is geen oplossing. Amsterdam: Amsterdam University Press; 2021.
Van der Aa P. Evaluatie activerende zorg. Rotterdam: Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid; 2009.
Van der Aa P, Van Berkel R. Innovating job activation by involving employers. Int Sec Soc Rev. 2014;67(2):11–27.CrossRef
Van der Klein M, Van Hal L, Reches L, Van den Berg J. Arbeidstoeleiding in Enschede voor mensen met en zonder niet-westerse migratieachtergrond; Onderzoek, effecten en leerpunten. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut; 2020.
Van der Klink J. Value at work. Sustainable employability as capability: a multidisciplinary perspective. Inaugural address. Tilburg: Tilburg University; 2015.
Van Echtelt P. Een baanloos bestaan. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2010.
Van Echtelt P, De Voogd-Hamelink M. Arbeidsmarkt in kaart: werkgevers-editie 2. 2019. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2019.
Van Gestel N, Oomens S, Buwalda-Groenweg E. Evaluatie Werktop. Tilburg: Tilburg University; 2014.
Van Gestel N, Oomens S, Buwalda-Groeneweg E. From quasi-markets to public–private networks: employers’ engagement in public employment services. Social Policy & Administration. 2019;53:434–48.CrossRef
Van Gestel N, Vossen E, Oomens S, Hollanders D. Toekomst van de Sociale Zekerheid: over provisie, preventie en participatie. Amsterdam: Boom Lemma Uitgevers; 2013.
Van Hal L. Working on Activation: analyses of stories about vocational rehabilitation of people with disabilities in the Netherlands. PhD Thesis Maastricht University; 2013.
Van Hal L, Meershoek A, De Rijk A, Nijhuis F. Going beyond vocational rehabilitation as a training of skills: return-to-work as an identity issue. Disability & Society. 2012;27(1):81–93.CrossRef
Van Hal L, Meershoek A, Nijhuis F, Horstman K. A sociological perspective on ‘the unmotivated client’: public accountability and professional work methods in vocational rehabilitation. Disabil Rehabil. 2013a;35(10):809–18.CrossRefPubMed
Van Hal L, Meershoek A, Nijhuis F, Horstman K. Disembodied abilities: sick role and participation in ‘activating’ return-to-work practices. Soc Sci Med. 2013b;96:9–16.CrossRefPubMed
Van Hal L, Meesters J. Gewoon doen: een kwalitatieve evaluatie van het werkleertraject Dynamisch Op Weg. Nijmegen: HAN University of Applied Sciences; 2021.
Van Hal L, Lengkeek M. Al ziende leren, procesevaluatie actieleertraject ‘van kijken naar zien.’ Nijmegen: HAN University of Applied Sciences; 2021.
Van Horssen CP. Meer werkplekken bij werkgevers: literatuuronderzoek in het kader van de evaluatie en monitoring van de pilots ‘Werken naar Vermogen.’ Amsterdam: Regioplan; 2010.
Van Ruitenbeek G, Mulders M, Zijlstra F, Nijhuis F, Mulders H. Een alternatieve benadering voor herontwerp van werk: ervaringen met de methode Inclusief Herontwerp Werkprocessen. Gedrag & Organisatie. 2013;26(1):104–22.
Van Wijk E, Brouwer P, Smit A. Inclusieve arbeidsorganisaties. In: Versantvoort M, Van Echtelt P, redactie. Belemmerd aan het werk. Trendrapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsdeelname personen met gezondheidsbeperkingen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2012. pag. 125–144.
Venema A, Hooftman W, Fijan D, Swart, C, Jansse E, redactie. Arbobalans 2020. Kwaliteit van de arbeid, effecten en maatregelen in Nederland, TNO: Leiden; 2020.
Versantvoort M, Van Echtelt P, redactie. Beperkt in Functie: trendrapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsdeelname van mensen met gezondheidsbeperkingen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2017.
Vissers B, De Roos G, Wannet E, Bergsma A. Een inclusieve werkomgeving met mensen met psychische kwetsbaarheid. Tijdschrift Positieve Psychologie. 2022;2:52–7.
Vonholt K, Uitdewilligen S, Nijhuis FJM. Factors affecting the acceptance of people with disability at work: a literature review. J Occup Rehabil. 2013;23:463–75.CrossRef
Wampold B, Imel ZE. The great psychotherapy debate. The evidence for what makes psychotherapy work. 2nd New edition. Taylor & Francis; 2015.
Wanberg CR, Hough LM, Song Z. Predictive validity of a multidisciplinary model of reemployment success. J Appl Psychol. 2002;87(6):1100.CrossRefPubMed
WRR. Voor de zekerheid: de toekomst van flexibel werkenden en de moderne organisatie van arbeid. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2017a.
WRR. Weten is nog geen doen. Een realistisch perspectief op redzaamheid. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2017b.
WRR. Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2020.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Eva: snel en effectief naar passend werk | VNG; geraadpleegd d.d. 22/05/2023.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Metagegevens
Titel
(Meer) aan het werk
Auteurs
Shirley Oomens
Paul van der Aa
Lineke van Hal
Josephine Engels
Copyright
2024
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Handboek arbeid & gezondheid

Print ISBN: 978-90-368-2973-1

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2974-8

Copyright: 2024

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2974-8_5