Dopamine in lage dosis in de neonatale en pediatrische intensive care: is er nog een indicatie?

Dopamine is een endogeen catecholamine, een precursor van noradrenaline. Dopamine in lage dosis (ldd) (< 4µ/kg/min) wordt op intensive-care-afdelingen bij zowel volwassenen, zuigelingen en kinderen veelvuldig gebruikt vanwege het vermeende nierfunctiebeschermende effect. In dit overzichtsartikel wordt de fysiologie van dopamine en dopaminereceptoren van de nier besproken. Bij gezonde volwassenen geeft ldd toegenomen nierdoorbloeding met toename in diurese en natriurese. Bij ernstig zieke volwassenen is het gebruik van ldd controversieel, omdat tot op heden in grote gerandomiseerde trials geen toename is gevonden van de creatinineklaring of de glomerulaire filtratiesnelheid. Ook bij zieke zuigelingen en kinderen op de intensive care wordt ldd gebruikt, zoals blijkt uit een door ons gehouden enquête. Wij verrichtten literatuuronderzoek naar de renale effecten van ldd bij deze leeftijdsgroep en vonden slechts één gerandomiseerde studie, waarin geen statistisch significant effect werd gevonden op de nierfunctie of diurese. Alle andere studies waren niet gerandomiseerd en daaruit kon geen duidelijke conclusie getrokken worden. Mogelijk zijn er effecten van ldd, maar die zijn tot nu toe nog niet aangetoond. Het gebruik van ldd kan vooralsnog niet aangeraden worden, ook gezien de bijwerkingen, tot een gerandomiseerde placebo-gecontroleerde studie uitsluitsel geeft.