Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Huisarts en wetenschap
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap 4/2016

01-04-2016 | geschiedenis huisartsgeneeskunde

De dokter als medicijn: zeventig jaar timmeren aan de arts-patiëntrelatie

Auteurs: Esther van Osselen, Ron Helsloot, dr. Ger van der Werf, dr. Emma van Zalinge

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 4/2016

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

De arts-patiëntrelatie heeft vanaf het begin een bijzondere plaats ingenomen in de huisartsgeneeskunde. De overtuiging dat een patiënt meer is dan een verzameling ziekteverschijnselen en dat de huisarts met continue, integrale en persoonlijke zorg meer te bieden heeft dan alleen biomedische kennis was een centraal thema voor de pioniers na de Tweede Wereldoorlog. En het zou een centraal thema blijven, al verschoof het accent van ‘de dokter als medicijn’ naar communicatieschema’s als ‘methodisch werken’ en kwam er steeds meer aandacht voor de vraag wat patiënten zelf van de dokter verwachten. Ook in de hiërarchie tussen arts en patiënt verschoof van alles. Wat bleef is de aandacht voor de patiënt – en de dokter – als mens.
vorige artikel Niet-westerse allochtonen met SOLK
volgende artikel Zika
Literatuur
1.
2.
Van der Werf GT, Zaat J. De geboorte van een ideologie: Woudschoten en de huisartsgeneeskunde. Huisarts Wet 2001;44:428–35.CrossRef
3.
Querido A. Inleiding tot een integrale geneeskunde. Leiden: Stenfert Kroese, 1955.
4.
Van Valkenburg CT. A. Querido. Inleiding tot een integrale geneeskunde [boekbespreking]. Ned Tijdschr Geneeskd 1955;99:192–6.
5.
Bergevoet M. ‘Integrale geneeskunde’ en de crisis in de huisartsgeneeskunde in Nederland omstreeks 1950? Studium, Tijdschrift voor Wetenschaps- en Universiteitsgeschiedenis 2013;6:19–33.
6.
Buma JT. De huisarts en zijn patiënt. Grondslagen van het medisch denken en handelen [proefschrift]. Amsterdam: Allert de Lange, 1950.
7.
Huygen FJA. De problemen van de huisarts na dertig jaar opnieuw bezien. In: Ten Cate RS, Huygen FJA, Hogerzeil HHW, Brouwer W, Gill K, Bremer GJ, redactie. In het perspectief van toen: dertig jaar Nederlands Huisartsen Genootschap. Lelystad: Meditekst/NHG, 1988.
8.
Interview met Jack Courant, Amsterdam 7 december 2013.
9.
Brouwer W. De huisarts op zoek naar zichzelf. In: Aulbers BJM, Bremer GJ, redactie. De huisarts van toen: een historische benadering. Rotterdam: Erasmus Publishing, 1995.
10.
Balint M. The doctor, his patient and the illness. London: Pitman Medical, 1957.
11.
Dokter HJ, Verhage F. De dokter als medicijn. Ervaringen in het werk met groepen huisartsen. Utrecht: NHG, 1991.
12.
Jansen EM. Terugblik op vijf jaren NHG. Huisarts Wet 1961;4:383–9.
13.
Bork JJ, Veldhuyzen van Zanten RC. Bij het overlijden van Michael Balint. Huisarts Wet 1971;14:162–6.
14.
Roorda PA. Jaarverslag 1966 van de Commissie Nascholing. Huisarts Wet 1967;10:350–1.
15.
Stalenhoef A. De dokter: nog altijd een prima medicijn. Huisarts Wet 2007;50:146–7.CrossRef
16.
Bremer GJ. Huisarts zijn in het interbellum. Rotterdam: Erasmus Publishing, 2006.
17.
Wortman C. De nieuwe kleren van de huisarts: interview met Jozien Bensing. Huisarts Wet 2007;50:470–3.CrossRef
18.
Trappenburg M. De huisarts vanuit patiëntenperspectief: lezing NHG-Congres. Huisarts Wet 2007;50:47–9.CrossRef
19.
Kennedy J. Nieuw Babylon in aanbouw. Nederland in de jaren zestig. Amsterdam: Boom, 1995.
20.
Van den Hoofdakker RH. Bolwerk van de beterweters. Over de medische ethiek en de status quo. Amsterdam: Van Gennep, 1970.
21.
Plokker JH, Van den Hoofdakker RH. Bolwerk van de beterweters. Over de medische ethiek en de status quo [boekaankondiging]. Ned Tijdschr Geneeskd 1971;115:101–3.
22.
Mol A, Van Lieshout P. Ziek is het woord niet. Medicalisering, normalisering en de veranderende taal van huisartsengeneeskunde en geestelijke gezondheidszorg, 1945-1985. Nijmegen: SUN, 1989. [Tweede druk, opnieuw ingeleid door de auteurs. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2008].
23.
Illich I. Medical memesis: The expropriation of health. New York: Random House, 1976. [Nederlandse vertaling: Grenzen aan de geneeskunde: Het medisch bedrijf een bedreiging voor de gezondheid. Baarn: Wereldvenster, 1978].
24.
Lagro-Janssen T. Ontwikkelingen op het terrein van Vrouwenstudies geneeskunde. Tijdschrift voor Sociale Gezondheidszorg 1997;75:269–73.
25.
Grol RPTM, redactie. Huisarts en somatische fixatie. Utrecht: Bohn, Scheltema & #x0026; Holkema, 1983.
26.
Lucassen PLBJ, Olde Hartman TC, Borghuis M. Somatische fixatie. Een nieuw leven voor een oud begrip. Huisarts Wet 2007;50:11–5.CrossRef
27.
Interview met Luc van Berkestijn, Zeist , 2013.
28.
Interview met Peter Verhaak en Ligaya Butalid, Utrecht: NIVEL, 2013.
29.
Van Aalderen HJ. Methode van hulpverlening in de eerste lijn [syllabus]. Amsterdam: Huisartseninstituut Vrije Universiteit, 1976.
30.
Rooijmans HGM. Stokvis en de psychosomatiek. Ned Tijdschr Geneeskd 1994;138:2611–4.PubMed
31.
Groen J, Orie NGM, Jonxis JHP, Huët GJ, Schook JEChr, Bastiaans J, Doeleman F. Enkele beschouwingen over de tegenwoordige stand van het astmavraagstuk. Ned Tijdschr Geneeskd 1957;101:114–24.PubMed
32.
Dwarswaard J, Trappenburg MJ. De huisarts en de tijdgeest. Huisarts Wet 2012;55:504–8.CrossRef
33.
Rutten GEHM, redactie. Huisarts en patiënt: richtlijnen en uitgangspunten. Utrecht: NHG, 1996.
34.
Stalenhoef A. Resultaten NIPO-enquête 2006. Wat vinden huisartsen en patiënten van elkaar? Huisarts Wet 2007;50:nhg-5.
35.
Van Dulmen AM. De helende werking van het arts-patiëntcontact. Huisarts Wet 2001;44: 490–4.CrossRef
36.
Butalid L, Verhaak PFM, Tromp F, Bensing JM. Changes in the quality of doctor patient communication between 1982 and 2001: an observational study on hypertension care as perceived by patients and general practitioners. BMJ Open 2011;1:e000203.CrossRefPubMedPubMedCentral
37.
Butalid L, Verhaak PFM, Boeije HR, Bensing JM. Patients’ views on changes in doctor-patient communication between 1982 and 2001: a mixed-methods study. BMC Fam Pract 2012;13:8–0.CrossRef
38.
Metagegevens
Titel
De dokter als medicijn: zeventig jaar timmeren aan de arts-patiëntrelatie
Auteurs
Esther van Osselen
Ron Helsloot
dr. Ger van der Werf
dr. Emma van Zalinge
Publicatiedatum
01-04-2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 4/2016
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-016-0104-2

Andere artikelen Uitgave 4/2016

Huisarts en wetenschap 4/2016 Naar de uitgave

onderzoek

Monochloorazijnzuur als alternatief voor stikstoftherapie bij wratten

Huisartsenzorg in cijfers

Variatie in behandeling na acuut myocardinfarct

Import

Effectiviteit van proactieve ouderenzorg

Journaal

Ibuprofen ook bruikbaar bij urineweginfecties

Cats

Ulipristal als noodanticonceptie?

Journaal

Steriele handschoenen niet nodig