Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
Inleiding: Een kennismaking met de inspannings- en sportfysiologie hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2023 | OriginalPaper | Hoofdstuk

8. Werking en regulatie van het respiratoire systeem

Auteurs : Larry W. Kenney, Jack H. Wilmore, David L. Costill, Ramón Lindauer

Gepubliceerd in: Inspannings- en sportfysiologie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Introductie

Beijing, de hoofdstad van China, is een van de meest vervuilde steden op aarde. Bij de voorbereidingen op de Olympische Spelen van 2008 is er bijna 17 miljard dollar uitgegeven om de luchtkwaliteit tijdelijk te verbeteren, inclusief het verzadigen van wolken om de kans op nachtelijke lokale regen in het gebied te verhogen. Fabrieken werden gesloten, autoverkeer beperkt en bouwactiviteiten werden opgeschort voor de duur van de Spelen. Maar toch was de luchtvervuiling tijdens de Olympische Spelen nog ongeveer twee tot vier keer hoger dan in Los Angeles op een gemiddelde dag. Daarmee werden de niveaus overschreden die door de Wereldgezondheidsorganisatie als veilig worden beschouwd. Verscheidene sporters deden uiteindelijk niet mee wegens ademhalingsproblemen of uit voorzorg voor hun gezondheid: onder anderen de Ethiopische marathonloper en recordhouder Haile Gebreselassie en wielrenner en zilverenmedaillewinnaar in 2004 Sergio Paulinho uit Portugal. Sporters met astma mochten inhalers gebruiken, en voor het eerst ooit werden voetbalwedstrijden tussentijds onderbroken om de spelers tijd te geven om van de verontreinigende stoffen, de smog, de hitte en de vochtigheid te herstellen. De sporters en de toeschouwers ondergingen deze omstandigheden gedurende een paar weken, en er zijn geen meldingen geweest van gezondheidsproblemen op lange termijn onder sporters of toeschouwers door blootstelling aan de lucht van Beijing. De bewoners van Beijing hebben echter elke dag te maken met deze voor de ademhaling ongunstige omstandigheden.
vorige hoofdstuk Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem
volgende hoofdstuk Cardiorespiratoire reacties op acute inspanning
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Woordenlijst
Interne respiratie
De gaswisseling tussen bloed en weefsels.
Dode ruimte
Het volume ingeademde lucht dat niet deelneemt aan de gaswisseling omdat het achterblijft in de luchtwegen.
Inspiratie
Inademing. Het actieve proces waarbij het diafragma en de externe intercostale spieren de borstholte vergroten en daarmee de longen. De expansie verlaagt de druk in de longen, waardoor (buiten)lucht instroomt.
Gaswet van Boyle
Wet die stelt dat: als de druk van een bepaald volume toeneemt, neemt het volume van dat gas af. En, bij een constante temperatuur, hangt het aantal gasmoleculen in een bepaald volume af van de druk.
Expiratie
Uitademing. Het proces waarbij er lucht de longen uit wordt gedreven door het ontspannen van de ademhalingsspieren en de elastische eigenschappen van het longweefsel, waardoor de druk in de thorax stijgt.
Vitale capaciteit (VC)
Het maximale luchtvolume dat uitgeademd kan worden na een maximale inademing.
Totale longcapaciteit (TLC)
De som van vitale capaciteit (VC) en residuvolume (RV).
Longdiffusie
De gaswisseling tussen de longen en het bloed.
Alveoli
Kleine luchtzakjes in de longen waar de gasuitwisseling plaatsvindt.
Respiratoire membraan
De membraan tussen de alveolaire lucht en het bloed. De membraan bestaat uit de alveolaire wand, de capillaire wand en hun basaalmembranen.
Partiële druk
De druk die in een mengsel van gassen wordt uitgeoefend door een individueel gas.
Wet van Dalton
De totale druk van een gasmengsel is gelijk aan de som van de partiële drukken van de individuele gassen.
Wet van Henry
Gassen lossen op in een vloeistof in verhouding met hun partiële druk. Maar het hangt ook af van hun oplosbaarheid in de specifieke vloeistof en van de temperatuur.
Wet van Fick
De nettodiffusiesnelheid van een gas over een vloeibare membraan is evenredig met het verschil in partiële druk, evenredig met het oppervlak van de membraan, en omgekeerd evenredig met de dikte van de membraan.
Zuurstofdiffusiecapaciteit
De snelheid waarmee zuurstof van de ene plaats naar de andere diffundeert.
Arterioveneus zuurstofverschil, \((\textbf{a-}\bar{\textbf v})\textbf{O}_2\textbf{-verschil}\)
Het verschil in zuurstofgehalte tussen het arteriële en veneuze bloed.
Myoglobine
Een op hemoglobine lijkende verbinding, niet aanwezig in bloed, maar in spierweefsel. Het vervoert zuurstof van de celmembraan naar de mitochondria.
Vet
Slecht in water oplosbare verbindingen die in veel vormen in het lichaam aanwezig zijn, zoals triglyceriden, vrije vetzuren, fosfolipiden en steroïden.
Zuurstofcascade
De progressieve afname van de partiële druk van zuurstof van droge omgevingslucht naar zuurstof stromend naar de weefsels en vanuit de weefsels naar de veneuze circulatie.
Externe respiratie
Het proces van binnenbrengen van lucht naar de longen en de daarop volgende uitwisseling van gassen tussen de alveoli en het capillaire bloed.
Adempomp
De passieve beweging van het bloed door de centrale circulatie door de drukveranderingen tijdens de ademhaling.
Spirometrie
Het meten van longvolumes en longcapaciteit.
Terugvolume (TV)
De hoeveelheid in- of uitgeademde lucht tijdens een normale ademcyclus.
Restvolume (RV)
De hoeveelheid lucht in de longen die niet kan worden uitgeademd.
Gemengd arterioveneus zuurstofverschil, of \((\textbf{a-}\bar{\textbf v})\textbf{O}_2\)
verschil - Het verschil in hoeveelheid zuurstof tussen het arteriële en het gemengd veneuze bloed, wat de hoeveelheid door de lichaamsweefsels opgenomen zuurstof weergeeft.
Ademhalingscentra
Autonome centra in de medulla oblongata en het pons, die de ademfrequentie en de ademdiepte reguleren.
Longventilatie
De verplaatsing van gassen de longen in en uit.
Literatuur
1.
Casey, K., Duffin, J., Kelsey, C.J., & McAvoy, G.V. (1987). The effect of treadmill speed on ventilation at the start of exercise in man. Journal of Physiology, 391, 13-24.
2.
Coffman, K.E., Carlson, A.R., Miller, A.D., Johnson, B.D., & Taylor, B.J. (2017). The effect of aging and cardiorespiratory fitness on the lung diffusing capacity response to exercise in healthy humans. Journal of Applied Physiology, 122, 1425-1434.
3.
Duffin, J. (2014). The fast exercise drive to breathe. Journal of Physiology, 592, 445-451.
4.
Rossman, M.J., Nader, S., Berry, D., Orsini, F., Klansky, A., & Haverkamp, H.C. (2014). Effects of altered airway function on exercise ventilation in asthmatic adults. Medicine and Science in Sports and Exercise, 46, 1104-1113.
5.
Williams, P.T. (2014). Dose-response relationship between exercise and respiratory disease mortality. Medicine and Science in Sports and Exercise, 46, 711-717.
Metagegevens
Titel
Werking en regulatie van het respiratoire systeem
Auteurs
Larry W. Kenney
Jack H. Wilmore
David L. Costill
Ramón Lindauer
Copyright
2023
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Inspannings- en sportfysiologie

Print ISBN: 978-90-368-2920-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2921-2

Copyright: 2023

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2921-2_8