Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-04-2015

Wat is de potentiële gezondheidswinst van veranderingen in maatschappelijke determinanten van gezondheid?

Review over de invloed van veranderingen in maatschappelijke determinanten op gezondheid

Auteurs: Dr. Mariël Droomers, Nancy Hoeymans, Antonia Verweij, Karien Stronks

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 4/2015

Samenvatting

Dit artikel geeft een samenvatting van de huidige, beschikbare kennis in reviews over de gezondheidseffecten van veranderingen in verschillende maatschappelijke determinanten van gezondheid, te weten werksituatie, inkomen, opleidingsniveau, fysieke woonomgeving en sociale veiligheid. We vonden negen reviews. Drie reviews rapporteren dat mensen die gaan werken in een betaalde baan een duidelijke verbetering van hun geestelijk welbevinden ervaren. De effecten op fysieke gezondheidsuitkomsten zijn niet eenduidig. Een inkomensstijging gaat gepaard met een betere algemene ervaren gezondheid en minder depressieve symptomen, maar ook met ongezonder gedrag, bleek uit vier reviews. De enige review over veranderingen in het opleidingsniveau concludeert dat er aanwijzingen zijn dat scholing op een positieve manier de gezondheid beïnvloedt, maar er is nog te weinig onderzoek naar verricht voor een definitieve conclusie. De twee reviews over de gezondheidseffecten van verandering in de woonomgeving betreffen alleen evaluatiestudies uit Groot-Brittannië met bovendien inconsistente resultaten. Wij vonden geen reviews over de mogelijke gezondheidswinst die is te behalen door de verbetering van sociale veiligheid. We concluderen dat er voldoende bewijs is dat het verwerven van een betaalde baan of het verhogen van het inkomen van lagere sociaal-economische groepen gepaard gaat met positieve ontwikkelingen in de gezondheid. Dit ondersteunt de gedachte dat het bevorderen van de werkgelegenheid en verhogen van inkomens aangrijpingspunten vormen voor het bevorderen van de volksgezondheid. Of ook veranderingen in het opleidingsniveau, de fysieke woonomgeving en sociale veiligheid potentieel gezondheidswinst opleveren, kan op basis van het beschikbare onderzoek niet geconcludeerd worden.

vorige artikel Ondersteuning van therapietrouw via smartphone: ervaringen met patiëntenwerving

volgende artikel Hoe kan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) risicoselectie op de zorgverzekeringsmarkt aantonen en meten?

WHO, Commission on Social Determinants. Closing the gap in a generation: Health equity through action on the social determinants of health. Geneva: WHO, 2008.

WHO. Closing the gap: policy into practice on social determinants of health : discussion paper. Geneva: WHO, 2011.

Marmot M, Allen J, Bell R, Bloomer E, Goldblatt P. WHO European review of social determinants of health and the health divide. Lancet 2012;380:1011–29.PubMed

Bradford Hill A. Environment and Disease: Association or Causation? Proceedings Royal Society Med 1965:295–300.

Lucas RM, McMichael AJ. Association or causation: evaluating links between ‘‘environment and disease’’. Bull WHO 2005; 83(10):792–5.PubMedCentralPubMed

Worrall J. Causality in medicine: Getting back to the Hill top. Prev Med 2011;53:235–8.PubMed

Becker LA, Oxman AD. Chapter 22: Overviews of reviews. In: Higgins JPT, Green S (eds.). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. Version 5.0.1 [updated September 2008]. The Cochrane Collaboration, 2008.

Bambra C, Gibson M, Sowden A, Wright K, Whitehead M, Petticrew M. Tackling the wider social determinants of health and health inequalities: evidence from systematic reviews. J Epidemiol Commun Health 2010;64:284–91.

Petticrew M, Whitehead M, Macintyre SJ, Graham H, Egan M. Evidence for public health policy on inequalities: 1: The reality according to policymakers. J Epidemiol Commun Health 2004;58:811–6.

10.

Petticrew M, Tugwell P, Welch V et al. Cochrane Update. Better evidence about wicked issues in tackling health inequities. J Public Health 2009;31:453–6.

11.

Ogilvie D, Hamilton V, Egan M, Petticrew M. Systematic reviews of health effects of social interventions: 1. Finding the evidence: How far should you go? J Epidemiol Commun Health 2005;59:804–8.

12.

Kawachi I, Adler NE, Dow WH. Money, schooling, and health: Mechanisms and causal evidence. Ann NY Acad Sci 2010;1186: 56–68.PubMed

13.

Noordt M van der, IJzelenberg W, Droomers M, Proper KI. Health effects of employment. A systematic review of prospective studies. Occup Environ Med 2014;71:730–6.PubMed

14.

Catalano R, Goldman-Mellor S, Saxton K et al. The health effects of economic decline. Ann Rev Public Health 2011;32: 431–50.

15.

Klumb PL, Lampert T. Women, work, and well-being 1950- 2000: a review and methodological critique. Soc Sci Med 2004;58:1007–24.PubMed

16.

Ludbrook A, Porter K. Do Interventions to Increase Income Improve the Health of the Poor in Developed Economies and Are Such Policies Cost Effective? Appl Health Econom Health Pol 2004;3:115–20.

17.

Gunasekara, FI, Carter K, Blakely T. Change in income and change in self-rated health: Systematic review of studies using repeated measures to control for confounding bias. Soc Sci Med 2011;72:193–201.PubMed

18.

Gottlieb L, Waitzkin H, Miranda J. Depressive Symptoms and Their Social Contexts: a Qualitative Systematic Literature Review of Contextual Interventions. Int J Soc Psychiat 2011;57: 402–17.PubMedCentralPubMed

19.

Thomson H, Atkinson R, Petticrew M, Kearns A. Do urban regeneration programmes improve public health and reduce health inequalities? A synthesis of the evidence from UK policy and practice (1980-2004). J Epidemiol Commun Health 2006;60:108–15.

20.

Thomson H, Thomas S, Sellstrom E, Petticrew M. The health impacts of housing improvement: a systematic review of intervention studies from 1887 to 2007. Am J Public Health 2009;99:S681–92.PubMed

21.

Lorenc T, Clayton S, Neary D et al. Crime, fear of crime, environment, and mental health and wellbeing: mapping review of theories and causal pathways. Health Place 2012;18:757–65.PubMed

22.

Droomers M, Harting J, Jongeneel-Grimen B, Rutten L, Kats J van, Stronks K. Area-based interventions to ameliorate deprived Dutch neighborhoods in practice: Does the Dutch District Approach address the social determinants of health to such an extent that future health impacts may be expected? Prev Med 2014;61:122–7.PubMed

23.

Stronks K, Droomers M, Jongeneel-Grimen B et al. Een betere wijk, een betere gezondheid? Ontwikkelingen in de gezondheid van bewoners van aandachtswijken tussen 2004-2011. Ned Tijdschr Geneesk 2014;158:A7989.

Titel: Wat is de potentiële gezondheidswinst van veranderingen in maatschappelijke determinanten van gezondheid?
Review over de invloed van veranderingen in maatschappelijke determinanten op gezondheid
Auteurs: Dr. Mariël Droomers
Nancy Hoeymans
Antonia Verweij
Karien Stronks
Publicatiedatum: 01-04-2015
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 4/2015
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-015-0057-z

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2015

Ondersteuning van therapietrouw via smartphone: ervaringen met patiëntenwerving

Betrouwbare publieke gezondheid: gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten en Rijk

It takes two to tango

Appels en peren in de publieke gezondheid

Het roer moet om bij alle partijen

Verbetering van de opsporing van hepatitis C in de verslavingszorg