Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie 2/2005

01-04-2005 | Artikel

Serie Een Bijzondere Casus: De individuatie van een psychotherapeut met een zeldzaam carcinoom

Auteur: Leo Tijhuis

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 2/2005

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In dit artikel beschrijft de auteur zijn persoonlijke en professionele ervaringen en overwegingen na een plotselinge, onverwachte diagnose: kanker. Centraal in dit artikel staat het begrip ‘individuatie’ als conceptualisering van een innerlijk groeiproces: het vinden van eigenheid als persoon in relatie tot belangrijke andere personen in een levenlangdurend wordingsproces. Dit proces heeft tot doel alle aspecten van de persoon in harmonie te brengen en zin te verlenen. De auteur behandelt daarbij de universele aspecten van het goede leven die Aristoteles al formuleerde. De auteur behandelt daarbij de universele aspecten van het goede leven die Aristoteles al formuleerde. Een psychotherapeut wordt beschouwd als reflective practitioneren als wounded healer. Doel van dit artikel is bij te dragen tot een herwaardering van de existentiële dimensie in de psychotherapie.
Voetnoten
1
Persoonlijke mededeling Rijk Dijkhuizen (1950-2002).
 
2
Het Tabor-huis in Nijmegen is een gespecialiseerd begeleidingscentrum voor patiënten met ernstige kanker. De naam is afkomstig van de berg Tabor; deze staat voor licht en het vinden van de eigen kracht om dat wat je overkomt te dragen. Nederland kent enkele van deze gespecialiseerde centra, zoals het Helen Downing-instituut te Utrecht en het Vicky Brown-centrum in Tilburg.
 
3
CEA = congenital endocryne antigen
 
4
Door Van Gael (1998) vertaald als ‘gewonde genezer’.
 
5
Zie Tijhuis (2000, 2001): onder andere Dryden & Spurling, ‘On becoming a psychotherapist’ (1989); Natterson, ‘Beyond countertransference’ (1991); Kerssemakers, ‘Tegenoverdracht en religie’ (1989); Tsiantis en anderen, ‘Countertransference in psychoanalytic psychotherapy with children and adolescents’ (1996); Martindale en anderen, ‘Supervision and its vicissitudes’ (1997) en een reeks artikelen.
 
6
In een interview over het onderzoek van Kievit-Stijnen en anderen (2004) wordt iets dergelijks aangegeven over de aanpak bij ernstige ziektes als kanker en diabetes: ‘Belangrijk bij de begeleiding van ernstig zieke mensen is dat de psycholoog óók goed op de hoogte is van de aard van de ziekte’.
 
7
Met oprechte dank aan Eric Dyckhoff, psychiater.
 
Literatuur
go back to reference Bugental, J. (1987). The art of the psychotherapist. New York: W.W. Norton & Company. Bugental, J. (1987). The art of the psychotherapist. New York: W.W. Norton & Company.
go back to reference Bugental, J. (1990). Intimate Journeys. San Francisco: Jossey-Bass Publishers. Bugental, J. (1990). Intimate Journeys. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
go back to reference Chatrou, M. (2003). Integrale oncologische zorg. Congres kanker: groeiende zorg. De Psycholoog, 38, 210-211. Chatrou, M. (2003). Integrale oncologische zorg. Congres kanker: groeiende zorg. De Psycholoog, 38, 210-211.
go back to reference Crul, H. (2004). Leven in blessuretijd. De Gelderlander, 24 maart. Crul, H. (2004). Leven in blessuretijd. De Gelderlander, 24 maart.
go back to reference Draayer, H. (2001). Meditatie, energie en bewustzijn. De innerlijke weg vanuit het kosmisch oog. Den Haag: Mirananda Uitgevers. Draayer, H. (2001). Meditatie, energie en bewustzijn. De innerlijke weg vanuit het kosmisch oog. Den Haag: Mirananda Uitgevers.
go back to reference Gael, M. Van (1998). Als de chirurg in eigen vingers snijdt… Over de grenzen van de psychische draagkracht van de psychotherapeut. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 77-90.CrossRef Gael, M. Van (1998). Als de chirurg in eigen vingers snijdt… Over de grenzen van de psychische draagkracht van de psychotherapeut. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 77-90.CrossRef
go back to reference Hutschemaekers, G. (2001). Onder professionals. Hulpverleners en cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. Nijmegen: SUN. Hutschemaekers, G. (2001). Onder professionals. Hulpverleners en cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. Nijmegen: SUN.
go back to reference Hutschemaekers, G., Festen, Th., Kal, D., Bos, C.H., Oosterholt, D., Thomas, E., & Fijn, P. (red.) (2004). Vragen naar zin. Het perspectief van de ggz-patiënt. Tilburg: KSGV. Hutschemaekers, G., Festen, Th., Kal, D., Bos, C.H., Oosterholt, D., Thomas, E., & Fijn, P. (red.) (2004). Vragen naar zin. Het perspectief van de ggz-patiënt. Tilburg: KSGV.
go back to reference Hutschemaekers, G., & Festen, Th. (2004). Waarover praten zij? Over hulpvragen van patiënten en antwoorden van hulpverleners. In G. Hutschemaekers, Th. Festen, D. Kal, C.H. Bos, D. Oosterholt, E. Thomas en P. Fijn (red.), Vragen naar zin. Het perspectief van de ggz-patiënt (pp. 15-33). Tilburg: KSGV. Hutschemaekers, G., & Festen, Th. (2004). Waarover praten zij? Over hulpvragen van patiënten en antwoorden van hulpverleners. In G. Hutschemaekers, Th. Festen, D. Kal, C.H. Bos, D. Oosterholt, E. Thomas en P. Fijn (red.), Vragen naar zin. Het perspectief van de ggz-patiënt (pp. 15-33). Tilburg: KSGV.
go back to reference Kievit-Stijnen, A., Visser, A., Garssen, B., & Pet, A. (2004). Stilstaan bij het leven. Doelen van mensen met kanker in groepsbegeleiding. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 59, 697-710. Kievit-Stijnen, A., Visser, A., Garssen, B., & Pet, A. (2004). Stilstaan bij het leven. Doelen van mensen met kanker in groepsbegeleiding. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 59, 697-710.
go back to reference Lambert, K. (1981). Analysis, repair and individuation. Londen: Academic Press. Lambert, K. (1981). Analysis, repair and individuation. Londen: Academic Press.
go back to reference Mahler, M.S. (1968). On human symbiosis and the vicissitudes of individuation. Madison Connecticut: International Universities Press. Mahler, M.S. (1968). On human symbiosis and the vicissitudes of individuation. Madison Connecticut: International Universities Press.
go back to reference Nussbaum, M. (2002). De universele aspecten van het menszijn. In J. Dohmen (red.), Over levenskunst. De grote filosofen over het goede leven (pp. 369-379). Amsterdam: Ambo. Nussbaum, M. (2002). De universele aspecten van het menszijn. In J. Dohmen (red.), Over levenskunst. De grote filosofen over het goede leven (pp. 369-379). Amsterdam: Ambo.
go back to reference Praag, Ph. van (1998). Over serendipiteit en reflectie-tijdens-het-handelen. Elementen van de grondhouding van professionelen. Tijdschrift Cliëntgerichte Psychotherapie, 36, 245-254. Praag, Ph. van (1998). Over serendipiteit en reflectie-tijdens-het-handelen. Elementen van de grondhouding van professionelen. Tijdschrift Cliëntgerichte Psychotherapie, 36, 245-254.
go back to reference Schaffer, A. (2004). Geen hand voor ogen. Amsterdam: De Bezige Bij. Schaffer, A. (2004). Geen hand voor ogen. Amsterdam: De Bezige Bij.
go back to reference Spiegel, D., & Classen, C. (2000). Group therapy for cancer patients. New York: Basic Books. Spiegel, D., & Classen, C. (2000). Group therapy for cancer patients. New York: Basic Books.
go back to reference Staak, C.P.F. van der (1999). Inleiding. In C.P.F van der Staak en M.A. van Kalmthout (red.), Zorg voor het goede leven (pp. 7-10). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum. Staak, C.P.F. van der (1999). Inleiding. In C.P.F van der Staak en M.A. van Kalmthout (red.), Zorg voor het goede leven (pp. 7-10). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
go back to reference Staps, T., & Yang, W. (1997). Coping with cancer and the search for meaning. In Avshalom Mizrahi, Stephen Fulder and Nimrod Sheinman (Eds.), Potentiating health and the crisis of the immune system. New York: Plenum Press. Staps, T., & Yang, W. (1997). Coping with cancer and the search for meaning. In Avshalom Mizrahi, Stephen Fulder and Nimrod Sheinman (Eds.), Potentiating health and the crisis of the immune system. New York: Plenum Press.
go back to reference Stroeken, H. (1999). Zoeken naar zin. Psychotherapie en existentiële vragen. Amsterdam: Boom. Stroeken, H. (1999). Zoeken naar zin. Psychotherapie en existentiële vragen. Amsterdam: Boom.
go back to reference Tijhuis, L. (1995). De lotgevallen van de adolescent. Een persoonlijke visie op het eigene in de psychotherapie met adolescenten. Tijdschrift voor Psychotherapie, 21, 461-466. Tijhuis, L. (1995). De lotgevallen van de adolescent. Een persoonlijke visie op het eigene in de psychotherapie met adolescenten. Tijdschrift voor Psychotherapie, 21, 461-466.
go back to reference Tijhuis, L. (2000), Therapie aan kinderen en adolescenten: supervisie en opleiding. In H. van Praag–van Asperen en Ph. van Praag (red.), Handboek supervisie en intervisie (pp. 230-251). Utrecht: De Tijdstroom. Tijhuis, L. (2000), Therapie aan kinderen en adolescenten: supervisie en opleiding. In H. van Praag–van Asperen en Ph. van Praag (red.), Handboek supervisie en intervisie (pp. 230-251). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Tijhuis, L., & Praag, Ph. van (2000). Groepssupervisie. In H. van Praag–van Asperen & Ph. van Praag (red.), Handboek supervisie en intervisie (pp. 203-229). Utrecht: De Tijdstroom. Tijhuis, L., & Praag, Ph. van (2000). Groepssupervisie. In H. van Praag–van Asperen & Ph. van Praag (red.), Handboek supervisie en intervisie (pp. 203-229). Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Tijhuis, L. (2001). Individuatie van groepspsychotherapeuten. Existentieel aandachtspunt in leertherapie. Groepspsychotherapie, 35, 72-82. Tijhuis, L. (2001). Individuatie van groepspsychotherapeuten. Existentieel aandachtspunt in leertherapie. Groepspsychotherapie, 35, 72-82.
go back to reference Wiel, H. van de, & Spermon, M. (red.) (2003). Leven met kanker. Amsterdam: Boom. Wiel, H. van de, & Spermon, M. (red.) (2003). Leven met kanker. Amsterdam: Boom.
go back to reference Winnicott, D.W. (1965). The maturational processes and the facilitating environment. Studies in the theory of emotional development. Madison Connecticut: International Universities Press. Winnicott, D.W. (1965). The maturational processes and the facilitating environment. Studies in the theory of emotional development. Madison Connecticut: International Universities Press.
go back to reference Yalom, Y. (1980). Existential Psychotherapy. New York: Basic Books. Yalom, Y. (1980). Existential Psychotherapy. New York: Basic Books.
go back to reference Yang, W. (1999). Yoga van moed en mededogen. Nijmegen: Tabor-huis. Yang, W. (1999). Yoga van moed en mededogen. Nijmegen: Tabor-huis.
go back to reference Yang, W., & Staps, T. (2000). Kanker: eindigheid, zin, spiritualiteit. Ontweken aspecten van de psychosociale oncologie. Nijmegen: Valkhof Pers. Yang, W., & Staps, T. (2000). Kanker: eindigheid, zin, spiritualiteit. Ontweken aspecten van de psychosociale oncologie. Nijmegen: Valkhof Pers.
go back to reference Yang, W. (2003). Het verloren paradijs: over zingeving, spiritualiteit en kwaliteit van leven. In H. van de Wiel en M. Spermon (red.), Leven met kanker (pp. 217-237). Amsterdam: Boom. Yang, W. (2003). Het verloren paradijs: over zingeving, spiritualiteit en kwaliteit van leven. In H. van de Wiel en M. Spermon (red.), Leven met kanker (pp. 217-237). Amsterdam: Boom.
Metagegevens
Titel
Serie Een Bijzondere Casus: De individuatie van een psychotherapeut met een zeldzaam carcinoom
Auteur
Leo Tijhuis
Publicatiedatum
01-04-2005
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 2/2005
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03062130

Andere artikelen Uitgave 2/2005

Tijdschrift voor Psychotherapie 2/2005 Naar de uitgave

Mededeling

Mededeling