Opleidingskunde: leren in teams en Kennisproductiviteit

Kun je leren van elkaar? En helpt het wanneer mensen samenwerken om kennis te ontwikkelen? Steeds meer zien we dat organisaties groot belang hechten aan uitwisseling van kennis en aan het in teamverband werken aan de ontwikkeling van nieuwe kennis. Maar wat is leren in teams nu eigenlijk, en wat zijn de effecten van dit actief samenwerkend leren? De term ‘kennisproductiviteit’ kan behulpzaam zijn bij het kijken naar de uitkomsten van dit samenwerkend leren. Of samenwerkend leren leidt tot kennisproductiviteit is afhankelijk van verschillende factoren.

Allereerst beïnvloeden de opvattingen van het team over de interpersoonlijke context de mate waarin het team leergedrag vertoont: de constructie en co-constructie van kennis. Dit leergedrag heeft invloed op de mate waarin gedeelde kennis wordt ontwikkeld en dat kan de kennisproductiviteit van het team weer positief beïnvloeden. Daarnaast wordt kennisproductiviteit in verband gebracht met factoren op het individuele niveau: motivatie tot leren (zelfregulatie), het kunnen hanteren van verschillende perspectieven (reflectie op actie) en de bereidheid in een team te werken aan hetzelfde eindresultaat. Studieteams vormen dan een ‘community of inquiry’waarin gezamenlijk leren in de eigen werkomgeving voorop staat. Evaluatie van de kennisproductiviteit in dergelijke studieteams geeft inzicht in het gezamenlijk werken aan kennis, maar laat nog tal van onzekerheden over de toepassing ervan in de eigen professionele praktijk.