Skip to main content
Top

2021 | OriginalPaper | Hoofdstuk

18. Niet-medicamenteuze behandeling van slaapstoornissen in de psychiatrie

Auteurs : dr. Ingrid Verbeek, dr. Mardien Oudega, drs. Geert Peeters, dr. Tanja Su

Gepubliceerd in: Slaapstoornissen in de psychiatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Verschillende slaapstoornissen komen vaak voor bij mensen met een psychiatrische stoornis. Chronische insomnie is de meest prevalente slaapstoornis. Het heeft vaak een negatief effect op de kwaliteit van leven. Bovendien is insomnie een risicofactor voor het ontwikkelen van een psychiatrische stoornis. Het is dus belangrijk om insomnie te behandelen. Andere veelvoorkomende slaapstoornissen in de psychiatrie zijn circadiane slaap-waakritmestoornissen en nachtmerriestoornissen. Kortdurende cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-i) is de eerste-keuzebehandeling bij chronische insomnie. Circadiane slaap-waakritmestoornissen kunnen worden behandeld middels chronotherapie en lichttherapie, en nachtmerriestoornissen met exposure en imaginatie- en rescriptingtherapie. De specifieke toepassing van EMDR en op acceptatie gerichte benaderingen worden ook besproken in dit hoofdstuk.
Literatuur
go back to reference American Academy of Sleep medicine (2014). International classification of sleep disorders, diagnostic and coding manual (3rd ed.). Westchester. American Academy of Sleep medicine (2014). International classification of sleep disorders, diagnostic and coding manual (3rd ed.). Westchester.
go back to reference American Psychiatric Association. (2014). DSM-5, Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen, vijfde editie. Amsterdam: Boom uitgevers. American Psychiatric Association. (2014). DSM-5, Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen, vijfde editie. Amsterdam: Boom uitgevers.
go back to reference Frank, E., Kupfer, D. J., Ehlers, C. L., Monk, T. H., Cornes, C., Carter, S., et al. (1994). Interpersonal and social rhythm therapy for bipolar disorder: Integrating interpersonal and behavioral approaches. The Behavior Therapist., 17, 143–149. Frank, E., Kupfer, D. J., Ehlers, C. L., Monk, T. H., Cornes, C., Carter, S., et al. (1994). Interpersonal and social rhythm therapy for bipolar disorder: Integrating interpersonal and behavioral approaches. The Behavior Therapist., 17, 143–149.
go back to reference Harvey, A. G., & Buysse, D. J. (2018). Treating sleep problems. A transdiagnostic approach. New York: The Guilford Press. Harvey, A. G., & Buysse, D. J. (2018). Treating sleep problems. A transdiagnostic approach. New York: The Guilford Press.
go back to reference Harvey, A. G., Hein, K., Dong, L., Smith, F. L., Lisman, M., Yu, S.,et al. (2016). A transdiagnostic sleep and circadian treatment to improve severe mental illness outcomes in a community setting: Study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 17(1). https://doi.org/10.1186/s13063-016-1690-9. Harvey, A. G., Hein, K., Dong, L., Smith, F. L., Lisman, M., Yu, S.,et al. (2016). A transdiagnostic sleep and circadian treatment to improve severe mental illness outcomes in a community setting: Study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 17(1). https://​doi.​org/​10.​1186/​s13063-016-1690-9.
go back to reference Hauri, P. (1991). Case studies in insomnia. New York: Plenum Medical Book Company.CrossRef Hauri, P. (1991). Case studies in insomnia. New York: Plenum Medical Book Company.CrossRef
go back to reference Morin, C. M., Belleville, G., Bélanger, L., & Ivers, H. (2011). The insomnia severity index: Psychometric indicators to detect insomnia cases and evaluate treatment response. Sleep, 34(5), 601–608.CrossRef Morin, C. M., Belleville, G., Bélanger, L., & Ivers, H. (2011). The insomnia severity index: Psychometric indicators to detect insomnia cases and evaluate treatment response. Sleep, 34(5), 601–608.CrossRef
go back to reference Morin, C. M., Vallières, A., Guay, B., Ivers, H., Savard, J., Mérette, C., et al. (2009). Cognitive behavioral therapy, singly and combined with medication, for persistent insomnia: A randomized controlled trial. JAMA - Journal of the American Medical Association, 301(19), 2005–2015. https://doi.org/10.1001/jama.2009.682.CrossRefPubMed Morin, C. M., Vallières, A., Guay, B., Ivers, H., Savard, J., Mérette, C., et al. (2009). Cognitive behavioral therapy, singly and combined with medication, for persistent insomnia: A randomized controlled trial. JAMA - Journal of the American Medical Association, 301(19), 2005–2015. https://​doi.​org/​10.​1001/​jama.​2009.​682.CrossRefPubMed
go back to reference Orlemans, J. W. G., Eelen, P., & Hermans, H. (1993). Handboek voor gedragstherapie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Orlemans, J. W. G., Eelen, P., & Hermans, H. (1993). Handboek voor gedragstherapie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Ree, M., & Harvey, A. (2015). Chronische slapeloosheid. In J. Bennett-Levy, G. Butler, M. Fennell, A. Hachmann, M. Mueller, & D. Westbrook (rred.), Handboek gedragsexperimenten in cognitieve therapie (pag. 323–342). Amsterdam: Pearson Benelux B. V. Ree, M., & Harvey, A. (2015). Chronische slapeloosheid. In J. Bennett-Levy, G. Butler, M. Fennell, A. Hachmann, M. Mueller, & D. Westbrook (rred.), Handboek gedragsexperimenten in cognitieve therapie (pag. 323–342). Amsterdam: Pearson Benelux B. V.
go back to reference Richardson, C., Micic, G., Cain, N., Bartel, K., Maddock, B., & Gradisar, M. (2019). Cognitive “insomnia” processes in delayed sleep’wake phase disorder: do they exist and are they responsive to chronobiological treatment? Journal of Consulting and Clinical Psychology, 87(1), 16–32. https://doi.org/10.1037/ccp0000357.CrossRefPubMed Richardson, C., Micic, G., Cain, N., Bartel, K., Maddock, B., & Gradisar, M. (2019). Cognitive “insomnia” processes in delayed sleep’wake phase disorder: do they exist and are they responsive to chronobiological treatment? Journal of Consulting and Clinical Psychology, 87(1), 16–32. https://​doi.​org/​10.​1037/​ccp0000357.CrossRefPubMed
go back to reference Spielman, A., & Glovinsky, P. (1991). The varied nature of insomnia. In P. J. Hauri (red.), Case studies in insomnia (pag. 1–15). New York: Plenum Press. Spielman, A., & Glovinsky, P. (1991). The varied nature of insomnia. In P. J. Hauri (red.), Case studies in insomnia (pag. 1–15). New York: Plenum Press.
go back to reference Spielman, A. J., Saskin, P., & Thorpy, M. J. (1987). Treatment of chronic insomnia by restriction of time in bed. Sleep, 10(1), 46–56. Spielman, A. J., Saskin, P., & Thorpy, M. J. (1987). Treatment of chronic insomnia by restriction of time in bed. Sleep, 10(1), 46–56.
go back to reference Verbeek, I., & Van de Laar, M. (2015a). Behandeling van langdurige slapeloosheid. Protocollen voor de GGZ. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef Verbeek, I., & Van de Laar, M. (2015a). Behandeling van langdurige slapeloosheid. Protocollen voor de GGZ. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef
go back to reference Verbeek, I., & Van de Laar, M. (2015b). Verbeter je slaap. Werkboek voor de cliënt. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Verbeek, I., & Van de Laar, M. (2015b). Verbeter je slaap. Werkboek voor de cliënt. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Metagegevens
Titel
Niet-medicamenteuze behandeling van slaapstoornissen in de psychiatrie
Auteurs
dr. Ingrid Verbeek
dr. Mardien Oudega
drs. Geert Peeters
dr. Tanja Su
Copyright
2021
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2524-5_18