Skip to main content
Top

2021 | OriginalPaper | Hoofdstuk

17. Persoonlijkheidsstoornissen

Auteurs : Inge Ensing, MSc, dr. Hein van Marle

Gepubliceerd in: Slaapstoornissen in de psychiatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Over de relatie tussen slaapstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen is nog relatief weinig bekend. Het onderzoek dat er is, richt zich voornamelijk op de borderlinepersoonlijkheidsstoornis (BPS) en laat zien dat in- en doorslaapproblemen en nachtmerries veelvuldig voorkomen. Qua slaaparchitectuur is gevonden dat BPS-patiënten minder diepe slaap hebben, een verkorte tijd tot REM-slaap en een hogere REM-dichtheid. Ook worden circadiane ritmeverstoringen gevonden. BPS is in de kern een emotiedysregulatiestoornis waarbij patiënten overspoeld worden door heftige emoties en vervallen in impulsieve, dysfunctionele gedragingen, zoals zelfbeschadiging en middelengebruik, om deze emoties te dempen. Door de kritieke rol van (vooral REM-)slaap in emotieregulatie ontstaat bij BPS mogelijk een vicieuze cirkel waarin genoemde slaapproblemen en BPS-symptomen elkaar versterken. Een geïntegreerde behandeling van slaapproblemen en persoonlijkheidsproblematiek lijkt daarom aangewezen, maar is vooralsnog niet onderzocht.
Literatuur
go back to reference American Psychiatric Association, A. P. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Association Publishing. American Psychiatric Association, A. P. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Association Publishing.
go back to reference Bateman, A., & Fonagy, P. (2004). Psychotherary for borderline personality disorder: Mentalization-based treatment. Oxford: Oxford University Press.CrossRef Bateman, A., & Fonagy, P. (2004). Psychotherary for borderline personality disorder: Mentalization-based treatment. Oxford: Oxford University Press.CrossRef
go back to reference Clarkin, J. F., Yeomans, F. E., & Kernberg, O. F. (1999). Psychotherapy for borderline personality. New York: Chichester: Wiley. Clarkin, J. F., Yeomans, F. E., & Kernberg, O. F. (1999). Psychotherapy for borderline personality. New York: Chichester: Wiley.
go back to reference Eidelman, P., Gershon, A., McGlinchey, E., & Harvey, A. G. (2012). Sleep and psychopathology. In C. Morin & C. M. Espie (rred.), The Oxford handbook of sleep and sleep disorders. Oxford: Oxford University Press Inc. Eidelman, P., Gershon, A., McGlinchey, E., & Harvey, A. G. (2012). Sleep and psychopathology. In C. Morin & C. M. Espie (rred.), The Oxford handbook of sleep and sleep disorders. Oxford: Oxford University Press Inc.
go back to reference Ingenhoven, T., Berghuis, H., Colijn, S., & Van, R. (2018). Handboek Persoonlijkheidsstoornissen. Utrecht: De Tijdstroom. Ingenhoven, T., Berghuis, H., Colijn, S., & Van, R. (2018). Handboek Persoonlijkheidsstoornissen. Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Ingenhoven, T., Van Reekum, A., Van Luyn, B., & Luyten, P. (2012). Handboek borderline persoonlijkheidsstoornis. Utrecht: De Tijdstroom. Ingenhoven, T., Van Reekum, A., Van Luyn, B., & Luyten, P. (2012). Handboek borderline persoonlijkheidsstoornis. Utrecht: De Tijdstroom.
go back to reference Kwaliteitsontwikkeling, G. G. Z. (2017). Zorgstandaard Persoonlijkheidsstoornissen. Utrecht: Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ. Kwaliteitsontwikkeling, G. G. Z. (2017). Zorgstandaard Persoonlijkheidsstoornissen. Utrecht: Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ.
go back to reference Lemyre, A., Bastien, C., & Vallières, A. (2019). Nightmares in mental disorders: A review. Dreaming, 29(2), 144–166.CrossRef Lemyre, A., Bastien, C., & Vallières, A. (2019). Nightmares in mental disorders: A review. Dreaming, 29(2), 144–166.CrossRef
go back to reference Linehan, M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder (1st ed.). New York: Guilford Press. Linehan, M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder (1st ed.). New York: Guilford Press.
go back to reference Trimbos. (2008). Multidisciplinaire Richtlijn Persoonlijkheidsstoornissen: Trimbos-instituut. Trimbos. (2008). Multidisciplinaire Richtlijn Persoonlijkheidsstoornissen: Trimbos-instituut.
go back to reference Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide (1st ed.). New York: The Guilford Press. Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide (1st ed.). New York: The Guilford Press.
Metagegevens
Titel
Persoonlijkheidsstoornissen
Auteurs
Inge Ensing, MSc
dr. Hein van Marle
Copyright
2021
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2524-5_17