In dit hoofdstuk wordt dieper ingegaan op hoe trauma de ontwikkeling van kinderen beïnvloedt en worden de effecten van trauma op kinderen van verschillende leeftijden toegelicht. Er wordt beschreven hoe de hersenen zich ontwikkelen en ingegaan op de rol van ouders/opvoeders tijdens dit leerproces. Ook de fysieke en motorische ontwikkeling van kinderen wordt besproken. Het concept van de ‘onzichtbare koffer’ – gevuld met de overtuigingen en verwachtingen die kinderen hebben over zichzelf, de mensen die voor hen zorgen en de wereld in het algemeen – wordt geïntroduceerd. Zo wordt duidelijk gemaakt hoe de deelnemers getraumatiseerde kinderen kunnen helpen om hun negatieve overtuigingen en verwachtingen om te zetten in neutrale of positieve beelden. Van belang is om negatief herhaalgedrag, dat een kind zich heeft aangeleerd uit zelfbescherming als overlevingsstrategie, te doorbreken. Wezenlijk daarbij is om met traumasensitief opvoeden de veerkracht van het kind te vergroten, zodat het zijn toxische stress kan omzetten in verdraagbare stress.
