Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-10-2008 | Artikelen

Lithium: farmacologie in de psychiatrie

Auteurs: Ingeborg Wilting, Eibert Heerdink, Willem Nolen, Antoine Egberts

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 5/2008

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Lithium is momenteel de goudstandaard voor de farmacotherapeutische behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis (Geddes et al., 2004). Lithium is op twee manieren een heel bijzonder psychofarmacon. Allereerst is het het allerkleinste geneesmiddel dat we vandaag de dag tot onze beschikking hebben. Daarnaast heeft lithium alvorens het werd opgenomen in het farmacotherapeutisch arsenaal een bijzondere weg afgelegd. Hoewel bewezen effectief is lithium, gezien zijn zeer smalle therapeutische breedte en bijwerkingenprofiel, niet een ideaal geneesmiddel. Wij hadden de bedoeling om, met behulp van een aantal onderzoeken, een bijdrage te leveren aan de huidige kennis op het gebied van het gebruik van lithium in de dagelijkse praktijk. Het doel van deze onderzoeken was drieledig:
de gebruikspatronen en het bijwerkingenprofiel van lithium in de dagelijkse praktijk verder te onderzoeken;
de endogene en exogene invloeden op de lithiumserumspiegel nader te bekijken;
dieper in te gaan op determinanten en moleculair mechanistische aspecten van een bekende bijwerking van lithium, de lithium geïnduceerde nefrogene diabetes insipidus (ndi).
Literatuur
go back to reference Anoniem (2001). Bestuur Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Richtlijnen Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Richtlijn farmacotherapie bij bipolaire stoornissen. Anoniem (2001). Bestuur Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Richtlijnen Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Richtlijn farmacotherapie bij bipolaire stoornissen.
go back to reference Bech, P. (2006). The full story of lithium. A tribute to Mogens Schou (1918–2005). Psychotherapy and Psychosomatics, 75, 5, 265–269. Bech, P. (2006). The full story of lithium. A tribute to Mogens Schou (1918–2005). Psychotherapy and Psychosomatics, 75, 5, 265–269.
go back to reference Boton, R., Gaviri, M. & Batlle, D. (1987). Prevalence, pathogenesis, and treatment of renal dysfunction associated with chronic lithium therapy. American Journal of Kidney Diseases, 10,5, 329–345. Boton, R., Gaviri, M. & Batlle, D. (1987). Prevalence, pathogenesis, and treatment of renal dysfunction associated with chronic lithium therapy. American Journal of Kidney Diseases, 10,5, 329–345.
go back to reference Bottlender, R., Rudolf, D., Strauss, A. & Moller, H.J. (1998). Antidepressant-associated maniform states in acute treatment of patients with bipolar-I depression. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 248,6, 296–300. Bottlender, R., Rudolf, D., Strauss, A. & Moller, H.J. (1998). Antidepressant-associated maniform states in acute treatment of patients with bipolar-I depression. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 248,6, 296–300.
go back to reference Cade, J.F. (1949; 2000). Lithium salts in the treatment of psychotic excitement. Bull World Health Organ, 78,4, 518–520. Cade, J.F. (1949; 2000). Lithium salts in the treatment of psychotic excitement. Bull World Health Organ, 78,4, 518–520.
go back to reference Dunner, D.L. (2000). Optimizing lithium treatment. Journal of Clinical Psychiatry, 61, Suppl. 9, 76–81. Dunner, D.L. (2000). Optimizing lithium treatment. Journal of Clinical Psychiatry, 61, Suppl. 9, 76–81.
go back to reference Finley, P.R., Warner, M.D. & Peabody, C.A. (1995). Clinical relevance of drug interactions with lithium. Clinical Pharmacokinetics, 29,3, 172–191. Finley, P.R., Warner, M.D. & Peabody, C.A. (1995). Clinical relevance of drug interactions with lithium. Clinical Pharmacokinetics, 29,3, 172–191.
go back to reference Geddes, J.R., Burgess, S., Hawton, K., Jamison, K. & Goodwin, G.M. (2004). Long-term lithium therapy for bipolar disorder: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. American Journal of Psychiatry, 161,2, 217–222. Geddes, J.R., Burgess, S., Hawton, K., Jamison, K. & Goodwin, G.M. (2004). Long-term lithium therapy for bipolar disorder: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. American Journal of Psychiatry, 161,2, 217–222.
go back to reference Gijsman, H.J., Geddes, J.R., Rendell, J.M., Nolen, W.A. & Goodwin, G.M. (2004). Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials. American Journal of Psychiatry, 161,9, 1537–1547. Gijsman, H.J., Geddes, J.R., Rendell, J.M., Nolen, W.A. & Goodwin, G.M. (2004). Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials. American Journal of Psychiatry, 161,9, 1537–1547.
go back to reference Knoers, N.V. & Deen, P.M. (2000). [From genes to disease: from vasopressin-V2-receptor and aquaporine-2 to nephrogenic diabetes insipidus]. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 144, 50, 2402–2404. Knoers, N.V. & Deen, P.M. (2000). [From genes to disease: from vasopressin-V2-receptor and aquaporine-2 to nephrogenic diabetes insipidus]. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 144, 50, 2402–2404.
go back to reference McCue, R,E,, Waheedm R. & Urcuyo, L. (2003). Polypharmacy in patients with schizophrenia. Journal of Clinical Psychiatry, 64,9, 984–989. McCue, R,E,, Waheedm R. & Urcuyo, L. (2003). Polypharmacy in patients with schizophrenia. Journal of Clinical Psychiatry, 64,9, 984–989.
go back to reference Onder, G., Penninx, B.W., Landi, F., Atkinson, H., Cesari, M. & Bernabei, R. et al. (2003). Depression and adverse drug reactions among hospitalized older adults. Archives of Internal Medicine, 163,3, 301–5. Onder, G., Penninx, B.W., Landi, F., Atkinson, H., Cesari, M. & Bernabei, R. et al. (2003). Depression and adverse drug reactions among hospitalized older adults. Archives of Internal Medicine, 163,3, 301–5.
go back to reference Quiroz, J.A., Gould, T.D. & Manji, H.K. (2004). Molecular effects of lithium. Molecular Interventions, 4,5, 259–272. Quiroz, J.A., Gould, T.D. & Manji, H.K. (2004). Molecular effects of lithium. Molecular Interventions, 4,5, 259–272.
go back to reference Ramsey, T.A., Cox, M. (1982). Lithium and the kidney: a review. American Journal of Psychiatry, 139,4, 443–449. Ramsey, T.A., Cox, M. (1982). Lithium and the kidney: a review. American Journal of Psychiatry, 139,4, 443–449.
go back to reference Rollman, B,L,, Blockm M.R. & Schulberg, H.C. (1997). Symptoms of major depression and tricyclic side effects in primary care patients. Journal of General and Internal Medicine, 12,5, 284–291. Rollman, B,L,, Blockm M.R. & Schulberg, H.C. (1997). Symptoms of major depression and tricyclic side effects in primary care patients. Journal of General and Internal Medicine, 12,5, 284–291.
go back to reference Schou, M., Juel-Nielsen, N., Stromgren, E. & Voldby, H. (1954). The treatment of manic psychoses by the administration of lithium salts. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 17,4, 250–260. Schou, M., Juel-Nielsen, N., Stromgren, E. & Voldby, H. (1954). The treatment of manic psychoses by the administration of lithium salts. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 17,4, 250–260.
go back to reference Wilting, I., Movig, K.L., Moolenaar, M., Hekster, Y.A., Brouwers, J.R., Heerdink, E.R. et al. (2005). Drug-drug interactions as a determinant of elevated lithium serum levels in daily clinical practice. Bipolar Disorders, 7,3, 274–280. Wilting, I., Movig, K.L., Moolenaar, M., Hekster, Y.A., Brouwers, J.R., Heerdink, E.R. et al. (2005). Drug-drug interactions as a determinant of elevated lithium serum levels in daily clinical practice. Bipolar Disorders, 7,3, 274–280.
go back to reference Wilting, I., Fase, S., Martens, E.P., Heerdink, E.R,. Nolen, W.A. & Egberts, A.C. (2007). The impact of environmental temperature on lithium serum levels. Bipolar Disorders, 9,6, 603–608. Wilting, I., Fase, S., Martens, E.P., Heerdink, E.R,. Nolen, W.A. & Egberts, A.C. (2007). The impact of environmental temperature on lithium serum levels. Bipolar Disorders, 9,6, 603–608.
go back to reference Wilting, I., Baumgarten, R., Movig, K.L., Laarhoven, J. van, Apperloo, A.J., Nolen, W.A., et al. (2007). Urine osmolality, cyclic amp and aquaporin-2 in urine of patients under lithium treatment in response to water loading followed by vasopressin administration. European Journal of Pharmacology, 566,1–3, 50–77. Wilting, I., Baumgarten, R., Movig, K.L., Laarhoven, J. van, Apperloo, A.J., Nolen, W.A., et al. (2007). Urine osmolality, cyclic amp and aquaporin-2 in urine of patients under lithium treatment in response to water loading followed by vasopressin administration. European Journal of Pharmacology, 566,1–3, 50–77.
Metagegevens
Titel
Lithium: farmacologie in de psychiatrie
Auteurs
Ingeborg Wilting
Eibert Heerdink
Willem Nolen
Antoine Egberts
Publicatiedatum
01-10-2008
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Neuropraxis / Uitgave 5/2008
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03077138