Top

Gepubliceerd in:

01-07-2016 | Artikel

EMDR-behandeling bij oorlogsveteranen

Auteurs: Floris Kersloot, Marc de Boer, Anton Hafkenscheid, Henk Schut

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 4/2016

Samenvatting

Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) is een bewezen effectieve behandeling voor posttraumatische stressstoornis (PTSS). De literatuur over de werkzaamheid van EMDR bij complexere vormen van PTSS is echter minder eenduidig. Er is ook weinig bekend over de werkzaamheid van EMDR bij oorlogsveteranen die tijdens hun missie in oorlogsgebieden getraumatiseerd raakten. In een door de auteurs uitgevoerd explorerend onderzoek werden veranderingen in de intensiviteit en de spanning van het traumatisch beeld gedurende EMDR-behandeling bij getraumatiseerde veteranen vergeleken met veranderingen in het algehele klachtenbeeld (de algehele lijdensdruk). De bevindingen suggereren enerzijds dat er sprake is van een significante vermindering in de gerapporteerde subjectieve lijdensdruk van traumatische beelden na EMDR-behandeling, anderzijds dat de ernst van gerapporteerde algehele psychische klachten niet afneemt. De bevindingen worden bediscussieerd in het licht van hun klinische betekenis.

vorige artikel Van overmacht tot veerkracht

volgende artikel Halverwege

Floris Kersloot en Marc de Boer zijn beiden eerste auteur; het lot heeft de volgorde van de namen bepaald.

Abbasnejad, M., Mahani, K. N., & Zamyad, A. (2007). Efficacy of eye movement desensitization and reprocessing in reducing anxiety and unpleasant feelings due to earthquake experience. Psychological Research, 9, 104–117.

Albright, L. A., & Thyer, B. (2010). EMDR is not an empirically supported treatment for combat-related PTSD… yet: a response to Elisha C. Hurley, Dmin, colonel, USA (retired). Behavioral Interventions, 25, 355–360.CrossRef

Albright, L. A., Thyer, B., Becker, B., & Rubin, A. (2011). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) for posttraumatic stress disorder (PTSD) in combat veterans. Campbell Systematic Reviews, 1, 1–30.

American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th. ed.). Washington DC: APA.

Andrade, J., Kavanagh, D., & Baddeley, A. (1997). Eye-movements and visual imagery: a working memory approach to the treatment of post-traumatic stress disorder. British Journal of Clinical Psychology, 36, 209–223.CrossRefPubMed

Arrindell, W. A., & Ettema, J. H. (2003). SCL-90 Symptom checklist. Handleiding bij een multidimensionele psychopathologie-indicator. Lisse: Swets Test Publishers.

Balkom, A. L. J. M. van, Vliet, I. M. van, Emmelkamp, P. M. G., Bockting, C. L. H., Spijker, J., Hermens, M. L. M., & Meeuwissen, J.A.C., namens de Werkgroep Multidisciplinaire richtlijnontwikkeling Angststoornissen/Depressie (2013). Multidisciplinaire richtlijn angststoornissen (3e revisie). Richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met een angststoornis. Utrecht: Trimbos-instituut.

Bartels, A., Spreen, M., Schuringa, E., & Teeken, V. (2008). N=1: nauwkeurige en sensitieve behandelevaluatie op individueel niveau. Eerste versie van verhandeling over de N=1-methode voor dataverwerking. Utrecht: Expertisecentrum Forensische Psychiatrie.

Bisson, J., & Andrew, M. (2007). Psychological treatment of post-traumatic stress disorder (PTSD). Cochrane Database of Systematic Reviews. doi:10.1002/14651858.cd003388.pub3.PubMed

Bollinger, A. R., Riggs, D. S., Blake, D. D., & Ruzek, J. I. (2000). Prevalence of personality disorders among combat veterans with post-traumatic stress disorder. Journal of Traumatic Stress, 13, 255–270.CrossRefPubMed

Boudewyns, P. A., Stwertka, S. A., Hyer, L. A., Albrecht, J. W., & Sperr, E. V. (1993). Eye movement desensitization and reprocessing: a pilot study. Behavior Therapist, 16, 30–33.

Bradley, R., Greene, J., Russ, E., Dutra, L., & Westen, D. (2005). A multidimensional meta-analysis of psychotherapy for PTSD. American Journal of Psychiatry, 162, 214–227.CrossRefPubMed

Carlson, J., Chemtob, C. M., Rusnak, K., Hedlund, N. L., & Muraoka, M. Y. (1998). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): treatment for combat-related post-traumatic stress disorder. Journal of Traumatic Stress, 11, 3–24.CrossRefPubMed

Chemtob, C. M., Tolin, D. F., Kolk, B. A. van der, & Pitman, R. K. (2000). Eye movement desensitization and reprocessing. In E. B. Foa, T. M. Keane, & M. J. Friedman (red.), Effective treatments for PTSD: practice guidelines from the international society for traumatic stress studies (pag. 139–154). New York: Guilford.

Davidson, P. R., & Parker, K. C. H. (2001). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): a meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 69, 305–316.CrossRefPubMed

Dunn, N. J., Yanasek, E., Schillaci, J., Simotas, S., Rehm, L. P., Souchek, J., Menke, T., Ashton, C., & Hamilton, J. D. (2004). Personality disorders in veterans with posttraumatic stress disorder and depression. Journal of Traumatic Stress, 17, 75–82.CrossRefPubMed

Edmond, T., Sloan, L., & McCarty, D. (2004). Sexual abuse survivors’ perceptions of the effectiveness of EMDR and eclectic therapy: a mixed-methods study. Research on Social Work Practice, 14, 259–272.CrossRef

Feeny, N. C., Hembree, E. A., & Zoellner, L. A. (2003). Myths regarding exposure therapy for PTSD. Cognitive and Behavioral Practice, 10, 85–90.CrossRef

Foa, E. B., Keane, T. M., & Friedman, M. J. (2000). Guidelines for treatment of PTSD. Journal of Traumatic Stress, 13, 539–555.CrossRef

Fontana, A., & Rosenheck, R. (1999). A model of war zone stressors and posttraumatic stress disorder. Journal of Traumatic Stress, 12, 111–126.CrossRefPubMed

Ford, J. D., & Kidd, P. (1998). Early childhood trauma and disorders of extreme stress as predictors of treatment outcome with chronic PTSD. Journal of Traumatic Stress, 18, 743–761.CrossRef

Hafkenscheid, A. (2006). Antitherapeutische effecten van het weggepoetste daderschap bij slachtoffers. Cogiscope, 1, 30–39.

Hafkenscheid, A., & Os, J van. (2016). Wat ieder die betrokken is bij ROM zich over de metingen moet realiseren. Tijdschrift voor Psychiatrie, 58, 388–396.PubMed

Hafkenscheid, A., Kuipers, A., & Marinkelle, A. (1998). De vragenlijst als effectmaat bij ‘N = 1’: hoe bruikbaar zijn statistische definities van ‘klinische significantie’ en ‘betrouwbare verandering’? Gedragstherapie, 31, 221–239.

Hafkenscheid, A., Maassen, G. H., & Veeninga, A. T. (2007). The dimensions of the Dutch SCL-90: more than one, but how many? Netherlands Journal of Psychology, 63, 29–35.CrossRef

Heide, F. J. J. ter, Kleber, R. J., & Mooren, T. T. M. (2014). Complex trauma en complexe PTSS: wat is het en wie heeft het? Tijdschrift voor Psychotherapie, 40, 437–459.

Herbert, J. D., Lilienfeld, S. O., Lohr, J. M., Montgomery, R. W., O’Donohue, W. T., Rosen, G. M., & Tolin, D. F. (2000). Science and pseudoscience in the development of eye movement desensitization and reprocessing: implications for clinical psychology. Clinical Psychological Review, 20, 945–971.CrossRef

Hogberg, G., Pagani, M., Sundin, O., & Soares, J. (2007). On treatment with eye movement desensitization and reprocessing of chronic post-traumatic stress disorder in public transportation workers: a randomized controlled study. Nordic Journal of Psychiatry, 61, 54–61.CrossRefPubMed

Hospers, M., & Hafkenscheid, A. (2012). Met regelmaat ontregeld. Tijdschrift voor Psychotherapie, 38, 277–290.CrossRef

Hout, M. A. van den, & Engelhard, I. M. (2012). How does EMDR work? Journal of Experimental Psychopathology, 3, 724–738.CrossRef

Ironson, G. I., Freund, B., Strauss, J. L., & Williams, J. (2002). Comparison of two treatments for traumatic stress: a community-based study of EMDR and prolonged exposure. Journal of Clinical Psychology, 58, 113–128.CrossRefPubMed

Jacobson, N. S., & Truax, P. (1991). Clinical significance: a statistical approach to defining meaningful change in psychotherapy research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59, 12–19.CrossRefPubMed

Jeffries, F. W., & Davis, P. (2012). What is the role of eye movements in eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) for post-traumatic stress disorder (PTSD)? Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 41, 290–300.CrossRefPubMed

Korn, D. L. (2009). EMDR and the treatment of complex PTSD: a review. Journal of EMDR Practice and Research, 3, 264–278.CrossRef

Lee, C. W., & Cuijpers, P. (2013). A meta-analysis of the contribution of eye movements in processing emotional memories. Journal of Behavioral Therapy and Experimental Psychiatry, 44, 231–239.CrossRef

Lilley, S. A., Andrale, J., Turpin, G., Sabin-Farrell, R., & Holmes, E. (2009). Visuospatial working memory interference with recollections of trauma. British Journal of Clinical Psychology, 48, 309–321.CrossRefPubMed

Litz, B. T., Stein, N., Delaney, E., Lebowitz, L., Nash, W. P., Silva, C., & Maguen, S. (2009). Moral injury and moral repair in war veterans: a preliminary model and intervention strategy. Clinical Psychology Review, 29, 695–706.CrossRefPubMed

McNally, R. J. (2003). Progress and controversy in the study of PTSD. Annual Review Psychology, 54, 229–252.CrossRef

Resick, P. A., Bovin, M. J., Calloway, A. L., Dick, A. M., King, M. W., Mitchell, K. S., Suvak, M. K., Wells, S. Y., Stirman, S. W., & Wolf, E. J. (2012). A critical evaluation of the complex PTSD literature: implications for DSM-5. Journal of Traumatic Stress, 25, 241–251.CrossRefPubMed

Rothbaum, B. O., Astin, M. C., & Marsteller, F. (2005). Prolonged exposure versus eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) for PTSD rape victims. Journal of Traumatic Stress, 18, 607–616.CrossRefPubMed

Russell, M. C. (2008). War-related medically unexplained symptoms, prevalence, and treatment: utilizing EMDR within the armed services. Journal of EMDR Practice and Research, 2, 212–226.CrossRef

Shapiro, F. (1989). Efficacy of the eye movement desensitization procedure in the treatment of traumatic memories. Journal of Traumatic Stress, 2, 199–223.CrossRef

Shapiro, F. (2001). Eye movement desensitization and reprocessing: basic principles, protocols and procedures. New York: Guilford.

Shapiro, F. (2002). EMDR as an integrative psychotherapy approach: experts of diverse orientations explore the paradigm prism. Washington DC: American Psychological Association Press.CrossRef

Silver, S. M., Brooks, A., & Obenchain, J. (1995). Eye movement desensitization and reprocessing treatment of Vietnam war veterans with PTSD: comparative effects with biofeedback and relaxation training. Journal of Traumatic Stress, 8, 337–342.CrossRefPubMed

Veeninga, A. T., & Hafkenscheid, A. (2005). De plaats van EMDR in de behandeling van posttraumatische stressstoornissen. Gedragstherapie, 38, 275–284.

Walter, K. H., Bolte, T. A., Owens, G. P., & Chard, K. M. (2012). The impact of personality disorders on treatment outcome for veterans in a post-traumatic stress disorder residential treatment program. Cognitive Therapy and Research, 36, 576–584.CrossRef

Titel: EMDR-behandeling bij oorlogsveteranen
Auteurs: Floris Kersloot
Marc de Boer
Anton Hafkenscheid
Henk Schut
Publicatiedatum: 01-07-2016
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 4/2016
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/s12485-016-0140-1

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2016

Bijeenkomsten

Inleiding

Halverwege

Op één lijn. Klinisch redeneren en gedeelde besluitvorming. Achtste jaarcongres klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen, 8 april 2016

Het goede gesprek met de buurvrouw

Van overmacht tot veerkracht