Top

JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg

Gepubliceerd in:

09-11-2017 | Onderzoeksartikel

Het oogonderzoek in de jeugdgezondheidszorg op de leeftijd van 3 jaar: ruimte voor verbetering

Auteurs: V. Iyer, A. van Samkar, E. Vlasblom, H. M. van Minderhout, S. van der Harst

Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg | Uitgave 6/2017

Samenvatting

Achtergrond Nederlandse kinderen krijgen op de leeftijd van 36 maanden op het consultatiebureau een visustest aangeboden met behulp van de Amsterdamse Plaatjes Kaart (APK). Bij een afwijkende APK-uitslag is het mogelijk om een Vroegtijdige Opsporing van Visuele Stoornissen (VOV) onderzoek aan te bieden. Na verwijzing wordt in het ziekenhuis een uitgebreid oogonderzoek gedaan. Een alternatief voor de VOV zou de Brückner Test Variant (BTV) kunnen zijn. In dit onderzoek wordt nagegaan hoeveel kinderen onterecht verwezen worden naar aanleiding van de APK-testuitslag, of de VOV- en BTV-uitslagen onterechte verwijzingen kunnen voorkomen, en hoe de APK-test wordt uitgevoerd.

Methode Tussen oktober 2013 en januari 2014 werden kinderen met een afwijkende uitslag van de APK-test geselecteerd en werd hen een VOV- en BTV-onderzoek aangeboden. Deze resultaten werden vergeleken met het uitgebreide oogonderzoek in het ziekenhuis.

Resultaten Van de 1950 driejarigen had 21 % een afwijkende score op de APK-test. Bij 1 op de 4 verwijzingen was een uitslag van het oogonderzoek in het ziekenhuis beschikbaar. Amblyopie, de aandoening waarop het onderzoek in de jeugdgezondheidszorg op de leeftijd van 3 jaar (primair) is gericht, werd bij 9 kinderen van de 101 verwezen kinderen gevonden. Bij 57 % van deze 101 kinderen werd ‘een of andere oogafwijking’ gevonden, maar meestal betrof dat een mogelijke risicofactor voor het ontstaan van amblyopie. De huidige APK-kaart wordt volgens professionals niet geheel gebruikt zoals bedoeld. De APK leidt tot een relatief groot aantal onterechte verwijzingen. Het VOV-onderzoek en de BTV hebben volgens dit onderzoek geen ondersteunende of aanvullende waarde bij het visusonderzoek met de APK.

Conclusie De APK-test wordt niet altijd volgens de richtlijn uitgevoerd en resulteert in een groot aantal afwijkende uitslagen en onnodige verwijzingen. Bij de groep kinderen met een afwijkende APK was de VOV evenals de BTV niet voorspellend voor één of andere oogafwijking.

vorige artikel Goed gezien!

volgende artikel Alcohol- en drugsgebruik onder 16- tot en met 18-jarige scholieren in Amsterdam

Groenewoud JH, Tjiam AM, Lantau VK, et al. Rotterdam AMblyopia screening effectiveness study: detection and causes of amblyopia in a large birth cohort. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2010;51(7):3476–84.CrossRefPubMed

Donkers ECMM. Oogheelkundige screening bij kinderen. Assen: Uitgeverij Van Gorcum; 1998. pag. 85.

Coenen-van Vroonhoven ECJLV, Eerdenburg-Keuning IA van, Velzen-Mol HWM van. Opsporing visuele stoornissen. Utrecht: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid; 2010.

Iyer V, Samkar A van, Saeed P. The Bruckner test variant (BTV): a promising instrument in detecting vision disorders. Am Orthopt J. 2013;63:97–102.CrossRefPubMed

Velzen-Mol HW van, Blankespoor MN, Wagenaar-Fischer MM, Leerdam FJ van. The guideline ‘Detection of visual disorders at the age of 0–19’ from the Dutch Association of Child Health Care. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147(41):2012–7.PubMed

Waltermann J. Improving vision screening in kids. Medscape2015. 2015. http://www.medscape.com/features/slideshow/vision-screen. Geraadpleegd op: 1st july 2015.

Jong-Florence. De oogtest – instructie [Movie]. 2012. https://www.youtube.com/watch?v=I0_hSkvkjmc. Geraadpleegd op: 1st july 2013.

Chui L, Fraser T, Hoar K, LaRoche GR. Negative predictive value of a vision screening program aimed at children aged 3 to 4 years old. J AAPOS. 2004;8(6):566–70.CrossRefPubMed

Sloot F, Hoeve HL, Kroon M de, Goedegebure A, Carlton J, Griffiths HJ, et al. Inventory of current EU paediatric vision and hearing screening programmes. J Med Screen. 2015;22(2):55–64.CrossRefPubMed

10.

Lai YH, Wang HZ, Hsu HT. Development of visual acuity in preschool children as measured with Landolt C and Tumbling E charts. J AAPOS. 2011;15(3):251–5.CrossRefPubMed

11.

Juttmann RE, Koning HJ de, Meulmeester JF, Maas PJ van der. Published effects of screening in parental and child health care. Ned Tijdschr Geneeskd. 1996;140(25):1303–7.PubMed

12.

Tjiam AM, Groenewoud JH, Passchier J, Loudon SE, De Graaf M, Hoogeveen WC, et al. Determinants and outcome of unsuccessful referral after positive screening in a large birth-cohort study of population-based vision screening. J AAPOS. 2011;15(3):256–62.CrossRefPubMed

13.

Sloot F, Sami A, Karaman H, Benjamins J, Loudon SE, Raat H, et al. Effect of omission of population-based eye screening at age 6–9 months in the Netherlands. Acta Ophthalmol. 2014;93(4):318–21.CrossRefPubMed

Titel: Het oogonderzoek in de jeugdgezondheidszorg op de leeftijd van 3 jaar: ruimte voor verbetering
Auteurs: V. Iyer
A. van Samkar
E. Vlasblom
H. M. van Minderhout
S. van der Harst
Publicatiedatum: 09-11-2017
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg / Uitgave 6/2017
Print ISSN: 1567-8644
Elektronisch ISSN: 1876-598X
DOI: https://doi.org/10.1007/s12452-017-0125-7

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 6/2017

Goed gezien!

Opvoedingsinconsistentie in gezinnen: een extra risicofactor voor snacken onder jongeren?

Jongeren leren de zonnige kant te zien: maakt online training hen weerbaar tegen angst & depressie?

Individuele, sociale en culturele invloeden van risicogedrag bij adolescenten

Alcohol- en drugsgebruik onder 16- tot en met 18-jarige scholieren in Amsterdam