22. Leiderschap

Leiderschap is de meest bestudeerde groepsrol. Er bestaan veel theorieën over. We kiezen hier voor twee benaderingen: de leiderschapstypering van Lewin en situationeel leiderschap van Hersey en Blanchard. De typering van drie stijlen door Lewin is inmiddels een klassieke theorie in de groepsdynamica. Lewin onderscheidt drie stijlen: autoritair leiderschap, laisser-faireleiderschap en democratisch leiderschap. Jarenlang was dit de toonaangevende theorie. Deze opvatting geldt inmiddels als verouderd. Recenter is de opvatting van situationeel leiderschap van Hersey en Blanchard. Kort getypeerd zegt deze theorie dat er geen enkele ideale leiderschapsstijl bestaat. Er zijn meerdere stijlen en welke daarvan effectief is, hangt voor een groot deel af van de situatie; vandaar de naam van deze benadering. Hersey en Blanchard onderscheiden vier stijlen: directieve stijl, overtuigende stijl, participerende stijl en delegerende stijl. Van elke stijl worden de kwaliteiten en tevens de valkuilen besproken. Voorts wordt aangegeven in welke situaties elke stijl effectief is en hoe de vier stijlen bij verschillende fasen van groepsontwikkeling passen.