Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
Inleiding: Een kennismaking met de inspannings- en sportfysiologie hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2023 | OriginalPaper | Hoofdstuk

14. Inspanning onder warme en koude omstandigheden

Auteurs : Larry W. Kenney, Jack H. Wilmore, David L. Costill, Ramón Lindauer

Gepubliceerd in: Inspannings- en sportfysiologie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Introductie

De organisatie van de Australian Open van 2014 kreeg kritiek voor het laten spelen van de tenniswedstrijden in intense hitte, met temperaturen in Melbourne van 42 °C op 13 januari. Deze piektemperatuur van 42 °C lag dicht bij het record voor januari in Melbourne van 45,6 °C, in 1936. De medische code van de Olympische Spelen zegt: ‘In elke sportdiscipline dienen minimale veiligheidsvoorschriften te worden geformuleerd en toegepast om de gezondheid van de deelnemers en het publiek te beschermen tijdens trainingen en wedstrijden. Afhankelijk van de sport en het wedstrijdniveau dienen specifieke maatregelen met betrekking tot de sportaccommodaties en veilige omgevingsomstandigheden te worden genomen.’4 Alle belangrijke sportorganisaties volgen deze code en hebben maatregelen vastgelegd. Maar de Extreme Heat Policy (EHP) van het Australian Open wordt alleen toegepast na een beslissing van de scheidsrechter, en er werden slechts minimale maatregelen genomen om de spelers in Melbourne te beschermen.
Verscheidene prominente spelers, inclusief de Schot Andy Murray, riepen de organisatoren van de Australian Open op om hun besluit om spelers wedstrijden te laten spelen bij dergelijke temperaturen opnieuw in overweging te nemen, zonder succes. De Canadees Frank Dancevic viel flauw tijdens de tweede set van zijn wedstrijd in de eerste ronde tegen de Fransman Benoît Paire op een baan zonder schaduw, net als een ballenjongen. Het was zo heet dat de plastic waterfles van de Deense Caroline Wozniacki smolt en de Servische Jelena Janković brandde haar billen en hamstrings op een zitting van een onbeschermde stoel, en later viel ze tijdens haar gewonnen wedstrijd in de eerste ronde toen haar rubber schoenzool aan de baan bleef plakken. Maar toch gingen de wedstrijden door.
vorige hoofdstuk Beweegrichtlijnen - Het opstellen van bewegingsprogramma’s
volgende hoofdstuk Hoogte, hyperbare omstandigheden en lagere zwaartekracht
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Woordenlijst
Thermoregulatie
Het proces waarbij het thermoregulatiecentrum, gelegen in de hypothalamus, acties neemt om de lichaamstemperatuur te behouden in reactie op kleine afwijkingen van de ingestelde temperatuur.
Geleiding (G)
1. Transfer van warmte of koude door direct moleculair contact. 2. Verplaatsing van een elektrische impuls, zoals over een neuron.
Thermoreceptoren
Receptoren die de directe veranderingen in lichaamstemperatuur en buitentemperatuur waarnemen en deze informatie doorgeven aan de hypothalamus.
Hittekrampen
Kramp in de skeletspieren als gevolg van overmatige uitdroging en het daarbij gepaard gaande zoutverlies.
Hitteberoerte
De gevaarlijkste hitteaandoening. Gevolg van het falen van de thermoregulatiemechanismen. Een hitteberoerte heeft als kenmerk een lichaamstemperatuur boven de 40,5 °C, stoppen met zweten en totale verwarring of bewusteloosheid. Het kan leiden tot de dood.
Sikkelcelkenmerk
Een erfelijke aandoening van de rode bloedcellen die leidt tot een aandoening waarbij iemand een verhoogd risico loopt op verschillende aandoeningen, die worden versterkt door inspanning en dehydratie.
Acclimatisatie
Fysiologische aanpassing aan een natuurlijke omgeving die andere eisen stelt.
Perifere vasoconstrictie
Zie Vasoconstrictie.
Straling (R)
Het transport van warmte via elektromagnetische golven.
Droge-warmte-uitwisseling
Warmte transport door de som van stroming, geleiding en straling.
Isolatie
Weerstand tegen verlies van droge warmte.
Hypothalamus
Het centrale regelcentrum van de thermoregulatie.
Zweetklieren
Simpele zweetklieren die zijn verdeeld over het lichaamsoppervlak en reageren op toenamen in kern- of huidtemperatuur (of op beide) en de thermoregulatie ondersteunen.
Kritische-temperatuurtheorie
De theorie dat langdurige inspanning in een warme omgeving wordt beperkt door het bereiken van een vaste verhoogde kerntemperatuur.
Vasopressine
Zie antidiuretisch hormoon.
Arginine-vasopressine
Zie antidiuretisch hormoon.
Totale natteboltemperatuur (TNBT)
Een meting van de temperatuur waarbij tegelijkertijd de invloed van geleiding, stroming, verdamping en straling wordt meegenomen. Dit geeft een temperatuurwaarde die de warmte- of koudebelasting van de omgeving meet. De apparatuur voor zo’n meting bestaat uit een droge bol, een natte bol en een zwarte bol.
Thermische belasting
Stress op het lichaam door de omgevingstemperatuur.
Warmtestuwing
Een aandoening als gevolg van het onvermogen van het cardiovasculaire systeem om aan de behoefte van alle lichaamsweefsels te voldoen en tegelijkertijd bloed naar de periferie te vervoeren voor het koelen. Zich uitend in verhoogde kerntemperatuur, kortademigheid, extreme vermoeidheid, duizeligheid en verhoogde hartslag.
Thermogenese zonder te rillen
De stimulatie van het metabolisme door het sympathisch zenuwstelsel zodat er méér metabole wordt gegeneerd.
Rillen
Een snelle, onbewuste cyclus van contractie en relaxatie van skeletspieren, waardoor warmte wordt opgewekt.
Koudegewenning
Een reactie op herhaalde blootstelling aan koude, vaak aan de handen en het gezicht, waarbij de vasoconstrictie in de huid en het rillen verminderen.
Metabole acclimatisatie
Een vorm van acclimatisatie aan koude waarbij er toename is van metabole warmteproductie door verhoogde thermogenese zonder te rillen en mét rillen.
Isolatie-acclimatisatie
Een vorm van koude acclimatisatie waarbij een sterkere vasoconstrictie van de huid de perifere isolatie verhoogd en warmteverlies vermindert.
Gevoelstemperatuur
Maat voor de toename in de snelheid van warmteverlies door geleiding en stroming, als gevolg van de windsnelheid in die omgeving.
Bevriezing
Weefselschade die optreedt tijdens blootstelling aan koude omdat de doorbloeding van de huid afneemt, in een poging om lichaamswarmte te behouden, waarbij het weefsel onvoldoende zuurstof en nutriënten ontvangt.
Stroming (S)
De overdracht van warmte of kou via de beweging van een gas of floeistof over een object, zoals het lichaam.
Verdamping (V)
Verlies van warmte door de omzetting van water (zoals in zweet) in damp.
Hypothermie (onderkoeling)
Een lage lichaamstemperatuur, onder de normale temperatuur voor die persoon.
Literatuur
1.
American College of Sports Medicine. (2006). Prevention of cold injuries during exercise. Medicine and Science in Sports and Exercise, 38(11), 2012-2029.
2.
Costill, D.L., Kammer, W.F., & Fisher, A. (1970). Fluid ingestion during distance running. Archives of Environmental Health, 1, 520-525.
3.
Haman, F., Mantha, O.L., Cheung, S.S., DuCharme, M.B., Taber, M., Blondin, D.P., McGarr, G.W., Hartley, G.L., Hynes, Z., & Basset, F.A. (2016). Oxidative fuel selection and shivering thermogenesis during a 12- and 24-h cold-survival simulation. Journal of Applied Physiology, 120, 640-648.
4.
Harmon, K.G., Drezner, J.A., Klossner, D., & Asif, I.M. (2012). Sickle cell trait associated with a RR of death of 37 times in National Collegiate Athletic Association Football athletes: A database with 2 million athlete-years as the denominator. British Journal of Sports Medicine, 46, 325-330.
5.
International Olympic Committee. (2009, September 28). Olympic Movement Medical Code. Available: www. olympic.org/medical-commission?tab=medical-code.
6.
King, D.S., Costill, D.L., Fink, W.J., Hargreaves, M., & Fielding, R.A. (1985). Muscle metabolism during exercise in the heat in unacclimatized and acclimatized humans. Journal of Applied Physiology, 59, 1350-1354.
7.
O’Connor, F.G., Deuster, P., & Thompson, A. (2013). Sickle cell trait: What’s a sports medicine clinician to think? British Journal of Sports Medicine, 47, 667-668.
8.
Poirier, M.P., Gagnon, D., Friesen, B.J., Hardcastle, S.G., & Kenny, G.P. (2015). Whole-body heat exchange during acclimation and its decay. Medicine and Science in Sports and Exercise, 47, 390-400.
9.
Rowell, L.B. (1974). Human cardiovascular adjustments to heat stress. Physiological Reviews, 54, 75-159.
10.
Tarini, B.A., Brooks, M.A., & Bundy, D.G. (2012). A policy impact analysis of the mandatory NCAA sickle cell trait screening program. Health Services Research, 47, 446-461.
11.
Tyler, C.J., Sunderland, C., & Cheung, S.S. (2014). The effect of cooling prior to and during exercise on exercise performance and capacity in the heat: A meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 49, 7-13.
12.
Wegmann, M., Oliver, F., Wigand, P., Hecksteden, A., Frohlich, M., & Meyer, T. (2012). Pre-cooling and sports performance: A meta-analytical review. Sports Medicine, 42, 545-564.
13.
Young, A.J. (1996). Homeostatic responses to prolonged cold exposure: Human cold acclimation. In M.J. Fregley & C.M. Blatteis (Eds.), Handbook of physiology: Section 4. Environmental physiology (pp. 419-438). New York: Oxford University Press.
Metagegevens
Titel
Inspanning onder warme en koude omstandigheden
Auteurs
Larry W. Kenney
Jack H. Wilmore
David L. Costill
Ramón Lindauer
Copyright
2023
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Inspannings- en sportfysiologie

Print ISBN: 978-90-368-2920-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2921-2

Copyright: 2023

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2921-2_14