Het nieuwe raamplan voor de huisartsenopleiding

Veranderingen in het huisartsenvak en de wens om de opleiding meer op de individuele aios af te stemmen vormden de reden voor actualisering van het curriculum. Daarbij heeft de huisartsenopleiding het duale karakter behouden: werken en leren. Deze beide elementen zijn op elkaar afgestemd. De aios is centraal geplaatst in de opleidingspraktijk, waarin het werken ten dienste van het leren komt. Samen met de aios stelt de opleider in periodieke voortgangsgesprekken de leerbehoefte vast en helpt hij de aios bij het formuleren van een individueel opleidingsprogramma. Één dag per week neemt de aios deel aan het cursorisch onderwijs aangeboden door het opleidingsinstituut in een groep van ongeveer 12 aios. Wezenlijk hierin is het reflecteren op ervaringen en het geven van feedback aan elkaar; de vakinhoudelijke onderwerpen die binnen het kader van het instituutsonderwijs worden behandeld, hebben vooral een voorbeeldfunctie. Een deel van het cursorisch onderwijs is ‘opdrachtgestuurd’. Aan de hand van een bepaald thema krijgt de aios opdrachten die enerzijds aanzetten tot reflectie op de eigen competentie met betrekking tot het thema, anderzijds tot het uitvoeren in de opleidingspraktijk van gerichte activiteiten met betrekking tot een bepaald thema, of een bepaalde categorie patiënten.

In de eerste opleidingsperiode in de huisartsenpraktijk leert de aios het dagelijkse werk van de huisarts uit te voeren. De aios raakt vertrouwd met het werkterrein en de werkwijze van de huisarts. Epidemiologie en consultvoering staan hierbij centraal.

In het tweede jaar volgt de aios een verplichte klinische stage met als doel het verwerven van bekwaamheid op het gebied van de acute geneeskunde. Daarnaast volgt de aios een stage chronische complexe problematiek, en/of een stage psychiatrische problematiek en/of een keuzestage.

De opleiding wordt afgesloten met een tweede opleidingsperiode in de huisartsenpraktijk, waarin de zorg van de huisarts binnen het kader van ‘langere episoden’ centraal staat. Het betreft hier problemen waaraan patiënt en huisarts aandacht geven in een reeks van contacten die zich in de tijd kan uitstrekken over weken tot jaren, zoals astma/COPD, hart- en vaatziekten, diabetes mellitus, gezinsproblemen, relatieproblemen, hoofdpijn en moeheid. In deze periode maakt de aios een keuze uit de door het instituut aangeboden differentiatiemodules die gelegenheid geven tot verdieping van specifieke competenties aan de hand van de voorkeur van de aios. Deze modules worden in de regel geïntegreerd uitgevoerd, dat wil zeggen: de aios werkt in de huisartsenpraktijk en besteedt daarnaast een aantal dag(del)en, periodiek of als blokken, aan de differentiatiemodule. Voorbeelden zijn praktijkmanagement, astma/COPD, oogheelkunde, sportgeneeskunde, verloskunde, stadse problematiek, de plattelandsdokter.

De competentieontwikkeling van de aios laat zich niet met één toetsinstrument in kaart brengen. Het gebruik van verschillende toetsinstrumenten naast elkaar is noodzakelijk om een correct beeld van deze competentieontwikkeling te benaderen. De toegepaste instrumenten richten zich onder meer op (de toepassing van) kennis, het uitvoeren van vaardigheden, in het bijzonder op consultvoering.

Daarnaast worden de vorderingen van de aios op de competentiegebieden periodiek besproken met de opleider, de stageopleider en de groepsbegeleider, hetgeen de basis vormt voor het opstellen of bijstellen van het IOP. Aan het einde van ieder opleidingsjaar vindt een selectieve toetsing plaats, waarbij de huisarts-opleider en betrokken stafleden hun advies aan het hoofd uitbrengen.