Top

Gepubliceerd in:

01-06-2015

Deep brain stimulation – nieuwe behandeling voor ernstige hersenziekten

Auteur: Berend Olivier

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 3/2015

Samenvatting

Met deep brain stimulation (DBS) wordt elektrische stimulatie van de hersenen bedoeld als therapie bij ernstige hersenziekten waarbij alle andere therapieën niet (meer) werken. DBS is volledig geaccepteerd bij de behandeling van de ziekte van Parkinson en ernstige essentiële tremoren. Deze techniek wordt de laatste jaren in toenemende mate onderzocht als therapie bij treatment-resistant depressie, obsessief-compulsieve stoornis, epilepsie en verslaving. In deze bijdrage wordt de achtergrond van deze techniek geschetst, waarbij de historische en moderne bijdragen van dieronderzoek een belangrijke rol spelen. Hoewel nog veel translationeel onderzoek nodig is, lijkt DBS een zeer waardevolle uitbreiding van de behandelmethoden voor ernstige neurologische en neuropsychiatrische ziekten.

vorige artikel Transcranial direct current stimulation als behandeling voor auditieve hallucinaties

volgende artikel Diepe hersenstimulatie (DHS) en corticale stimulatie (CS) als behandeling voor refractaire epilepsie: systematische review en meta-analyse

Bergman H, Wichmann T, DeLong MR. Reversal of experimental parkinsonism by lesions of the subthalamic nucleus. Science. 1990;249:1436–8.CrossRefPubMed

Benabid AL, Pollak P, Gervason C, Hoffmann D, Gao M, Hommel M, et al. Long-term suppression of tremor by chronic stimulation of the ventral intermediate thalamic nucleus. Lancet. 1991;337;403–6.CrossRefPubMed

DeLong MR, Benabid AL. Discovery of high-frequency deep brain stimulation for treatment of Parkinson disease: 2014 Lasker Award. JAMA. 2014;312:1093–4.CrossRefPubMed

Rousseaux MW, Zoghbi HY. Deep brain stimulation for Parkinson disease: The 2014 Lasker-DeBakey Clinical Medical Research Award. JAMA Neurol. 2015;72:259–60.

Wichmann T, DeLong MR. Deep brain stimulation for neurologic and neuropsychiatric disorders. Neuron. 2006;52(1):197–204.CrossRefPubMed

Mayberg HS, Lozano AM, Voon V, McNeely HE, Seminowicz D, Hamani C, et al. Deep brain stimulation for treatment-resistant depression. Neuron. 2005;45:651–60.CrossRefPubMed

Gabriëls L, Cosyns P, Nuttin B, Demeulemeester H, Gybels J. Deep brain stimulation for treatment-refractory obsessive-compulsive disorder: psychopathological and neuropsychological outcome in three cases. Acta Psychiatrica Scand. 2003;107:275–82.CrossRef

Kuhn J, Gründler TO, Bauer R, Huff W, Fischer AG, Lenartz D, et al. Successful deep brain stimulation of the nucleus accumbens in severe alcohol dependence is associated with changed performance monitoring. Addict Biol. 2011;16:620–3.CrossRefPubMed

Deisseroth K. Circuit dynamics of adaptive and maladaptive behaviour. Nature. 2014;505:309–17.CrossRefPubMedCentralPubMed

10.

Yizhar O, Fenno LE, Davidson TJ, Mogri M, Deisseroth K. Optogenetics in neural systems. Neuron. 2011;71:9–34.CrossRefPubMed

11.

Steinberg EE, Christoffel DJ, Deisseroth K, Malenka RC. Illuminating circuitry relevant to psychiatric disorders with optogenetics. Cur Opin Neurobiol. 2015;30C:9–16.CrossRef

12.

Mayberg HS. Limbic-cortical dysregulation: a proposed model of depression. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 1997;9:471–81.CrossRefPubMed

13.

Anderson RJ, Frye MA, Abulseoud OA, Lee KH, McGillivray JA, Berk M, et al. Deep brain stimulation for treatment-resistant depression: efficacy, safety and mechanisms of action. Neurosci Biobehav Rev. 2012;36:1920–33.CrossRefPubMed

14.

Bernardis LL, Bellinger LL. The lateral hypothalamic area revisited: ingestive behavior. Neurosci Biobehav Rev. 1996;20:189–287.CrossRefPubMed

15.

Valenstein ES. Brain control. A critical examination of brain stimulation and psychosurgery. New York: Wiley; 1973.

16.

Olds J, Milner P. Positive reinforcement produced by electrical stimulation of septal area and other regions of rat brain. J Comp Physiol Psychol. 1954;47:419–27.CrossRefPubMed

17.

Döbrössy MD, Furlanetti LL, Coenen VA. Electrical stimulation of the medial forebrain bundle in pre-clinical studies of psychiatric disorders. Neurosci Biobehav Rev. 2015;49C:32–42.CrossRef

18.

Gálvez JF, Keser Z, Mwangi B, Ghouse AA, Fenoy AJ, Schulz PE, et al. The medial forebrain bundle as a deep brain stimulation target for treatment resistant depression: a review of published data. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2014;58C:59–70.

19.

Prins J, Kenny PJ, Doomernik I, Schreiber R, Olivier B, Korte SM. The triple reuptake inhibitor DOV 216,303 induces long-lasting enhancement of brain reward activity as measured by intracranial self-stimulation in rats. Eur J Pharmacol. 2012;693:51–6.CrossRefPubMed

20.

Delaloye S, Holtzheimer PE. Deep brain stimulation in the treatment of depression. Dialog Clin Neurosci. 2014;16:83–91.

Titel: Deep brain stimulation – nieuwe behandeling voor ernstige hersenziekten
Auteur: Berend Olivier
Publicatiedatum: 01-06-2015
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Neuropraxis / Uitgave 3/2015
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-015-0086-z

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2015

Diepe hersenstimulatie (DHS) en corticale stimulatie (CS) als behandeling voor refractaire epilepsie: systematische review en meta-analyse

Diepe hersenstimulatie bij obsessieve-compulsieve stoornis: 10 jaar ervaring in het AMC

Woorden vooraf

Transcranial direct current stimulation als behandeling voor auditieve hallucinaties

Niet-invasieve hersenstimulatie bij verslaving; het effect op craving en emotieregulatie

Inleiding