Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie 6/2017

10-10-2017 | Artikel

De vele gezichten van doodsangst herkennen en bespreken

Auteur: Quin van Dam

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 6/2017

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Doodsangst is grotendeels onbewust aanwezig en gaat vaak schuil achter andere zorgen, al kan hij door omstandigheden ook acuut en urgent worden gevoeld. Om als therapeut doodsangst in zijn vele verschijningsvormen beter te herkennen, is kennis van de kenmerken en aanleidingen noodzakelijk, en moeten de opties voor behandeling zorgvuldig worden gewogen. Het meest urgent wordt doodsangst wanneer iemand ongeneeslijk ziek is. In dat geval kan een existentiële psychoanalytische benadering mensen helpen om te leven met het dubbele besef van leven en sterven. Deze dualiteit vraagt niet om een oplossing; de patiënt wil vooral gezien en gehoord worden. Door als behandelaar de doodsangst van de ander te erkennen – een angst waarvan niemand uiteindelijk gevrijwaard blijft – ontstaat verbinding. Alleen dan kunnen we ook de confrontatie aangaan met eigen existentiële vragen.
Literatuur
go back to reference Breitbart, W. S., & Poppito, S. R. (2014). Individual meaning-centered psychotherapy for patients with advanced cancer. A treatment manual. Oxford: Oxford University Press. Breitbart, W. S., & Poppito, S. R. (2014). Individual meaning-centered psychotherapy for patients with advanced cancer. A treatment manual. Oxford: Oxford University Press.
go back to reference Corr, C. A., & Corr, D. M. (2013). Death and dying, life and living (7e druk.). Wadsworth: Cengage Learning. Corr, C. A., & Corr, D. M. (2013). Death and dying, life and living (7e druk.). Wadsworth: Cengage Learning.
go back to reference Dam, Q. D. van (2011). Een impasse of uitweg? Inschatting van de psychosociale vermogens met het ontwikkelingsprofiel. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie, 49, 307–319. Dam, Q. D. van (2011). Een impasse of uitweg? Inschatting van de psychosociale vermogens met het ontwikkelingsprofiel. Tijdschrift voor Cliëntgerichte Psychotherapie, 49, 307–319.
go back to reference Dam, Q. D. van (2016). Psychotherapeuten en de dood. Pleidooi voor educatie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 42, 415–429. Dam, Q. D. van (2016). Psychotherapeuten en de dood. Pleidooi voor educatie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 42, 415–429.
go back to reference Dam, Q. D. van (2017). Het levenseinde. In M. Vink, G. Westerhof, S. Lamers & A. M. Pot (red.), Handboek ouderenpsychologie (pag. 315–333). Utrecht: de Tijdstroom. Dam, Q. D. van (2017). Het levenseinde. In M. Vink, G. Westerhof, S. Lamers & A. M. Pot (red.), Handboek ouderenpsychologie (pag. 315–333). Utrecht: de Tijdstroom.
go back to reference Edom, G. van (2014). Bang voor kanker. Hoe kun je helpen? Tielt: Lannoo. Edom, G. van (2014). Bang voor kanker. Hoe kun je helpen? Tielt: Lannoo.
go back to reference Frankl, V. F. (1969). The will to meaning. Foundations and applications of logotherapy. New York: New American Library. Frankl, V. F. (1969). The will to meaning. Foundations and applications of logotherapy. New York: New American Library.
go back to reference Kastenbaum, R. J. (2014). Death, society and human experience (7e druk.). Harlow: Pearson Education. Kastenbaum, R. J. (2014). Death, society and human experience (7e druk.). Harlow: Pearson Education.
go back to reference Lehto, R. H., & Stein, K. F. (2009). Death anxiety: an analysis of an evolving concept. Research and Theory for Nursing Practice, 23, 23–41.CrossRefPubMed Lehto, R. H., & Stein, K. F. (2009). Death anxiety: an analysis of an evolving concept. Research and Theory for Nursing Practice, 23, 23–41.CrossRefPubMed
go back to reference Pool, G. (2009). Kanker, een existentiële opgave. In H. de Haes, L. Gualthérie van Wezel & R. Sannderman (red.), Psychologische patiëntenzorg in de oncologie (pag. 135–151). Assen: Van Gorcum. Pool, G. (2009). Kanker, een existentiële opgave. In H. de Haes, L. Gualthérie van Wezel & R. Sannderman (red.), Psychologische patiëntenzorg in de oncologie (pag. 135–151). Assen: Van Gorcum.
go back to reference Straker, N. (2013). Un update in the psychoanalytic treatment of the cancer patient facing death. In N. Straker (red.), Facing cancer and the fear of death. A psychoanalytic perspective on treatment (pag. 69–80). Lanham: Jason Aronson. Straker, N. (2013). Un update in the psychoanalytic treatment of the cancer patient facing death. In N. Straker (red.), Facing cancer and the fear of death. A psychoanalytic perspective on treatment (pag. 69–80). Lanham: Jason Aronson.
go back to reference Tichler, S. (2011). Persoonlijke mededeling. Tichler, S. (2011). Persoonlijke mededeling.
go back to reference Wijngaarden, E. van (2016). Voltooid leven. Over leven en willen sterven. Amsterdam: Atlas Contact. Wijngaarden, E. van (2016). Voltooid leven. Over leven en willen sterven. Amsterdam: Atlas Contact.
go back to reference Worden, W. J. (2009). Grief counselling and grief therapy. A handbook for the mental health practitioner (4e druk.). New York: Springer. Worden, W. J. (2009). Grief counselling and grief therapy. A handbook for the mental health practitioner (4e druk.). New York: Springer.
go back to reference Yalom, I. D. (2008). Tegen de zon inkijken. Amsterdam: Balans. Yalom, I. D. (2008). Tegen de zon inkijken. Amsterdam: Balans.
Metagegevens
Titel
De vele gezichten van doodsangst herkennen en bespreken
Auteur
Quin van Dam
Publicatiedatum
10-10-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 6/2017
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/s12485-017-0219-3

Andere artikelen Uitgave 6/2017

Tijdschrift voor Psychotherapie 6/2017 Naar de uitgave

EditorialNotes

Inleiding

Forum

Adieu