Top

Gepubliceerd in:

01-02-2006 | Artikelen

De effecten van psychoactieve medicatie op actiemonitoring

Auteur: dr. Ellen de Bruin

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 1/2006

Extract

Het snel detecteren van acties die fout zijn gegaan of dreigen fout te gaan is een cruciale functie die mensen in staat stelt snel en adaptief te reageren op hun omgeving. Hoe belangrijk het controleren ofwel monitoren van acties is wordt duidelijk als we naar alledaagse handelingen kijken. Zo dient een autobestuurder continu corrigerende stuurbewegingen te maken als reactie op onregelmatigheden in de weg en het, soms onvoorspelbare, gedrag van medeweggebruikers. Maar ook wanneer een gekozen actie de foute blijkt te zijn, is het van belang de gemaakte fout zo snel mogelijk te detecteren en daarop adequaat te reageren. Een bekend voorbeeld van een veelvoorkomende fout met weinig gevolgen is het vergeten mee te sturen van een beloofde bijlage in een e-mail. Op het moment dat de verzendknop wordt ingedrukt realiseert de schrijver zich vaak meteen de zojuist gemaakte fout. Om deze reden wordt dit soort e-mails bijna altijd snel gevolgd door een tweede corrigerende e-mail met daarin wel de bijlage. De term ‘actiemonitoring’ wordt in de literatuur gebruikt als overkoepelende term voor al deze processen, waaronder foutendetectie en de daarop volgende gedragsaanpassingen. …

vorige artikel Biologiseren van hersenziekten als enige weg naar genezingsmogelijkheden

volgende artikel Het disfunctionele zelf: naar een neurobiologie van onbegrepen lichamelijke klachten

Bates, A.T., Liddle, P.F., Kiehl, K.A. & Ngan, E.T. (2004). State dependent changes in error monitoring in schizophrenia. Journal of Psychiatric Research, 38, 347-356.

De Bruijn, E.R.A., Grootens, K.P., Verkes, R.J., Buchholz, V., Hummelen, J.W. & Hulstijn, W. (in press). Neural correlates of impulsive responding in borderline personality disorder: erp evidence for reduced action monitoring. Journal of Psychiatric Research.

De Bruijn, E.R.A., Hulstijn, W., Verkes, R.J., Ruigt, G.S.F. & Sabbe, B.G.C. (2004). Drug-induced stimulation and suppression of action monitoring in healthy volunteers. Psychopharmacology, 177, 151-160.

De Bruijn, E.R.A., Hulstijn, W., Verkes, R.J., Ruigt, G.S.F. & Sabbe, B.G.C. (2005). Altered response evaluation: Monitoring of late responses after administration of D-amphetamine. Journal of Psychophysiology, 19, 311-318.

De Bruijn, E.R.A., Sabbe, B.G.C., Hulstijn, W., Ruigt, G.S.F. & Verkes, R. J. (2005). Effects of antipsychotic and antidepressant drugs on action monitoring in healthy volunteers. Manuscript submitted for publication.

Falkenstein, M., Hohnsbein, J., Hoormann, J. & Blanke, L. (1991). Effects of crossmodal divided attention on late erp components. II. Error processing in choice reaction tasks. Electroencephalography and Clinical Neurophysiology, 78, 447-455.

Gehring, W.J., Himle, J. & Nisenson, L.G. (2000). Action-monitoring dysfunction in obsessive-compulsive disorder. Psychological Science, 11, 1-6.

Holroyd, C.B. & Coles, M.G.H. (2002). The neural basis of human error processing: Reinforcement learning, dopamine, and the error-related negativity. Psychological Review, 109, 679-709.

Holroyd, C.B. & Yeung, N. (2003). Alcohol and error processing. Trends in Neurosciences, 26, 402-404.

Johannes, S., Wieringa, B.M., Nager, W., Dengler, R. & Munte, T.F. (2001). Oxazepam alters action monitoring. Psychopharmacology, 155, 100-106.

Nieuwenhuis, S. (2005). Foutendetectie in de menselijke hersenen. Neuropraxis, 3, 59-63.

Niki, H. & Watanabe, M. (1979) Prefrontal and cingulate unit activity during timing behavior in the monkey. Brain Research, 171, 213-24.

Paus, T. (2001). Primate anterior cingulate cortex: where motor control, drive and cognition interface. Nature Review Neuroscience, 6, 417-24.

Rabbitt, P.M.A. (1966). Errors and error correction in choice reaction tasks. Journal of Experimental Psychology, 71, 264-272.

Riba, J., Rodriguez-Fornells, A., Munte, T.F. & Barbanoj, M.J. (in press). A neurophysiological study of the detrimental effects of alprazolam on human action monitoring, Cognitive Brain Research.

Ridderinkhof, K.R., De Vlugt, Y., Bramlage, A., Spaan, M., Elton, M., Snel, J. & Band, G.P. (2002). Alcohol consumption impairs detection of performance errors in mediofrontal cortex. Science, 298, 2209-2211.

Ridderinkhof, K.R., Ullsperger, M., Crone, E.A. & Nieuwenhuis, S. (2004). The role of medial frontal cortex in cognitive control. Science, 306, 443-447.

Tieges, Z., Ridderinkhof, K.R, Snel, J. & Kok, A. (2004). Caffeine strengthens action monitoring: evidence from the error-related negativity. Cognitve Brain Research, 21, 87-93.

Zirnheld, P.J., Carroll, C.A., Kieffaber, P.D., O’Donnell, B.F., Shekhar, A. & Hetrick, W.P. (2004). Haloperidol impairs learning and error-related negativity in humans. Journal of Cognitive Neuroscience, 16, 1098-1112.

Titel: De effecten van psychoactieve medicatie op actiemonitoring
Auteur: dr. Ellen de Bruin
Publicatiedatum: 01-02-2006
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Neuropraxis / Uitgave 1/2006
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03079071

Andere artikelen Uitgave 1/2006

Het disfunctionele zelf: naar een neurobiologie van onbegrepen lichamelijke klachten

Artikelen

Artikelen

Signalement

Tinnitus aurium (oorsuizen) ’ een neuropsychologisch verklaringsmodel

Artikelen

Gebroken spiegels

Gelezen

Woorden vooraf

Woorden vooraf

Biologiseren van hersenziekten als enige weg naar genezingsmogelijkheden

Artikelen