11. Autismespectrumstoornis (ASS)

Autismespectrumstoornis of ASS wordt gekenmerkt door ernstige problemen met de sociale interactie en (non-)verbale communicatie en beperkt repetitief gedrag. Kenmerkend is onder andere een grote moeite met veranderingen, waardoor stress en angst ontstaan. Vanwege de aanzienlijke variatie in het beeld wordt het begrip spectrum gebruikt. Het syndroom van Asperger, PDD-NOS, MCDD en NLD zijn niet (meer) in de DSM-5 opgenomen, maar worden hier wel besproken. ASS is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis, waarbij de oorzaak vooral in de aanleg ligt. Het is een chronische stoornis: voor vroege, intensieve gedragsinterventies bestaat de meeste empirische ondersteuning tezamen met psycho-educatie aan ouders en school. Daarbij staat het bieden van structuur, voorspelbaarheid, herhaling en aandacht voor de generalisatie van geleerd gedrag centraal. Belangrijke pedagogische adviezen zijn: zorg voor regelmaat, structuur, veiligheid en acceptatie in een emotioneel neutrale relatie; houd rekening met een andere, trage informatieverwerking; vermijd figuurlijke taal of dubbele bodems; oefen expliciet sociaal gedrag.