Adoptie: een pedagogische interventie?

De vraag of adoptie een goede optie is voor kind en gezin wordt in dit hoofdstuk belicht. Adoptie blijkt geen moderne uitvinding te zijn. In het verleden was adoptie niet alleen een uitkomst voor een kind dat aan zijn lot werd overgelaten, maar ook een mogelijkheid voor kinderloze ouders om hun naam voort te zetten. Vanuit evolutionair perspectief zijn er uiteenlopende gedachten over adoptie. De sociobiologische opvatting over ouderschapsinvestering lijkt onverenigbaar met adoptieouderschap. Aan de andere kant blijkt de mens de predispositie te hebben om ook voor andermans kinderen te zorgen, en zou inzet van ‘hulpouders’ zelfs overlevingswaarde hebben

.

Kunnen adoptiegezinnen veel problemen verwachten? Op basis van 95 studies stelden we met behulp van een meta-analyse vast dat adoptiekinderen wat meer gedragsproblemen hebben dan niet-geadopteerde kinderen. De omvang van het probleemgedrag van adoptiekinderen is echter bescheiden. Wel valt op dat adoptieouders vaak een hulpverlener inschakelen

.

Omdat preventieve zorg een beroep op de hulpverlening kan voorkomen, hebben we in een experimentele interventiestudie de effecten van opvoedingsondersteuning onderzocht. Een kortdurend en licht preventieaanbod leidde bij adoptiegezinnen tot positieve effecten

.

Weegt adoptie op tegen het alternatief van een kindertehuis? Uit onderzoeken naar kinderen die opgroeien in een kindertehuis in verschillende culturen en ontwikkelingslanden blijkt dat deze kinderen kampen met achterstanden en problemen. De laatste jaren is aangetoond dat deze kinderen vooruitgaan in hun ontwikkeling als zij geadopteerd worden. In die zin kan adoptie als een positieve pedagogische interventie in het leven van een kind worden beschouwd

.

Onderzoek naar adoptiekinderen zal ook in de toekomst van grote betekenis kunnen zijn voor de pedagogiek omdat het cruciale vragen over bijvoorbeeld aanleg en omgeving kan helpen beantwoorden

.