Skip to main content
Top

2012 | Boek

Zorgdomotica

Redacteuren: Joost van Hoof, Eveline J.M. Wouters

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Mensen worden steeds ouder en blijven in absolute zin langer gezond. Ook ouderen willen graag baas zijn over hun leven en daar hoort ook bij het kunnen blijven wonen in het huis waar ze vaak al jaren wonen en zich thuis voelen. Tegelijkertijd hebben ouderen op latere leeftijd meer hulp nodig bij de dagelijkse activiteiten en krijgen vaak ook diverse grotere en kleinere beperkingen ten aanzien van hun gezondheid te verduren. Het aantal jongere mensen dat hulp kan verlenen neemt juist af. De tijd is dan ook rijp voor slimme technologie, waar zorgdomotica er een van is.Wat wordt eigenlijk bedoeld met zorgdomotica? Wat kan men ermee en wat niet? Wie heeft er iets aan en hoe verandert het werk van de installateur en de zorgverlener erdoor? Hoe kan bevorderd worden dat de toepassing ervan succesvol verloopt? Welke ervaringen zijn er al mee? Op deze en andere vragen wordt in dit boek antwoord gegeven. Zorgdomotica is geschreven voor iedereen die te maken heeft of krijgt met zorgdomotica: zowel de mensen die nu en in de toekomst als zorgverlener werken, als zij die zich juist met de ontwikkeling en installatie van technologie (gaan) bezighouden. Want een ding is zeker: de demografische en sociaal-economische veranderingen vragen om slimme en innovatieve oplossingen, en dat betekent tevens slim samenwerken tussen de verschillende disciplines. Op die manier wordt zorgdomotica een succes en is het mogelijk een kwalitatief goede of zelfs betere zorg te bereiken.

Inhoudsopgave

Voorwerk

zorg

Voorwerk
Chapter 1. Demografische trends in de gezondheidszorg
Samenvatting
Toen Willem Drees in 1947 de latere Algemene Ouderdomswet (AOW) voorbereidde, die in Nederland het collectieve ouderdomspensioen regelt, werd de gemiddelde Nederlander ongeveer 70 jaar oud. Een periode van vijf jaar pensioen na een werkzaam leven, was dan ook goed te billijken. Inmiddels worden we gemiddeld meer dan 80 jaar oud.
Eveline J.M. Wouters
2. Specifieke behoeften ten aanzien van domotica voor zorg en welzijn
Samenvatting
Mensen willen tot op gevorderde leeftijd meester blijven over het eigen bestaan, zelfstandig functioneren en thuis blijven wonen, zelfs als de gezondheid wat begint te verslechteren. Naast bouwtechnische oplossingen zijn er op dit moment talrijke domoticaoplossingen verkrijgbaar die dit kunnen faciliteren. Dit aanbod van technologie moet echter wel passen bij de vraag van de gebruiker. Door de grote diversiteit in gebruikers die elk hun specifieke behoefte hebben, bestaat er niet zoiets als één enkele oplossing en is maatwerk noodzakelijk. Zorgdomoticatechnologie en -diensten zouden zich daarom doorlopend moeten aanpassen aan de grote variatie in individuele leefstijlen en behoeften.
Joost van Hoof, Eveline J.M. Wouters
3. Specifieke behoeften ten aanzien van domotica voor zorg en welzijn
Samenvatting
De jeugd geboren na 1988 is een andere jeugd dan zij die geboren is voor 1988.
Wally van Laarhoven, Frenk van den Berg
4. Technologie en het ontwerp van een goed leven
Ethische vragen bij zorgdomotica
Samenvatting
Over de rol van de techniek in geneeskunde en gezondheidszorg wordt door de jaren heen steeds weer opnieuw gediscussieerd en van mening verschild. De technisch geoutilleerde geneeskunde roept vragen en gevoelens van onbehagen op. Zij wordt door sommigen gezien als grensoverschrijdend en onnatuurlijk, waardoor sommigen hun heil zoeken in natuurgeneeswijzen en homeopathie, terwijl anderen er hun vertrouwen in stellen en er soms hun laatste hoop op vestigen.
Cees M.P.M. Hertogh
5. Inbedding van domotica in de zorg
De betekenis voor zorgorganisatieszorgorganisatie en zorgprofessionalszorgprofessional
Samenvatting
Wat zijn de directe gevolgen van het invoeren van zorgdomotica, met als voorbeeld zorg op afstand met behulp van een beeldscherm, voor de zorgorganisatie en de zorgprofessional?
Annemarie van Hout
6. De professionele veranderingen
Samenvatting
In dit hoofdstuk worden de veranderingen voor zorgprofessionals door het invoeren van zorgdomotica uitgelicht. Aan de hand van de bespreking van een aantal toepassingen wordt duidelijk wat er voor medewerkers verandert in hun werk.
Annemarie van Hout
Nawerk

Technologie

Voorwerk
7. Domotica en slim wonenslim wonen
Wat is mogelijk? De woning als slimme entiteit die zorg kan ondersteunen
Samenvatting
Margriet en Pieter wonen in een rijtjeshuis in een nieuwbouwwijk te Helmond. Ze hebben een dochter van drie jaar. Een van hun gezamenlijke hobby’s is salsa dansen. Dat doen ze iedere dinsdagavond.
Charles G. Willems
8. Sensorensensoren als extra ogen en oren – op weg naar slimme domoticadomotica?
Samenvatting
Het zorglandschap zal de komende jaren sterk veranderen. Het aantal mensen met beperkingen neemt ook fors toe en het gaat daarbij vooral om ouderen. Die ouderen zullen steeds meer thuis verblijven. Het ziekenhuis wordt een plek waar je maar kort verblijft en verpleeg- en verzorgingshuizen maken plaats voor kleinschalige woonvormen, bewoond door mensen met relatief ernstige beperkingen die onmogelijk zelfstandig kunnen wonen.
Luc P. de Witte
9. Intelligente sensorintelligente sensor
Samenvatting
De huidige ontwikkelingen op het vlak van zorgdomotica en hulpmiddelen voor de zorg nemen in een rap tempo toe. Helaas blijkt in de praktijk dat er technisch wel heel veel mogelijk is, maar dat er vaak niet goed is nagedacht over wat nu echt de wensen van de eindgebruiker zijn.
Jerry Aertssen, Maja Rudinac, Pieter P. Jonker
10. Healing environmentshealing environment en domotica
Samenvatting
Kerstin werkt sinds drie maanden als verpleegkundige in het nieuwe ziekenhuis, dat niet ver van haar huis ligt. Wat een verschil met haar vorige werkomgeving. Als zij met haar dienst begint, haalt zij eerst haar tag op. Hiermee heeft zij toegang tot de liften en afdelingen waar zij die dag werkt. Eerst vond Kerstin dit maar niets.
Emelieke R.C.M. Huisman, Helianthe S.M. Kort
11. Domotica en ouderenzorgouderen
Samenvatting
Trudy de Vries werkt als revalidatieverpleegkundige en helpt ouderen na een heupfractuur weer met het lopen. Een deel van de begeleiding van haar cliënten en de monitoring van het bewegen verlopen via een domoticasysteem. Ze kan daarmee in de gaten houden hoe actief haar cliënten zijn en of een cliënt eventueel is gevallen. Hierdoor kan worden ingegrepen als het nodig is.
Joost van Hoof
12. Domotica bij ouderen met dementiedementie
Samenvatting
Meneer De Graaf lijdt aan dementie, woont nog thuis en wil dit ook nog zo lang mogelijk blijven doen. Sinds kort zijn er sensoren in huis die hem een beetje in de gaten houden, maar niet zoals in ‘Big Brother’. Als meneer De Graaf op een dag wel 30 keer naar de wc gaat, dan belt de verpleegkundige even om te kijken of alles goed gaat. Meneer De Graaf vindt het een prettig idee dat iemand een oogje in het zeil houdt.
Nienke Nijhof, Joost van Hoof, Julia E.W.C. van Gemert-Pijnen, Marco M. Blom
13. Ambient assisted living
Samenvatting
Iedere ochtend om half acht staat mevrouw Peeters (81) op om zich te gaan douchen en aan te kleden. Rond acht uur leest ze dan haar krantje bij het ontbijt en neemt ze haar medicijnen in.
Anne-mie A.G. Sponselee, Ben A.M. Schouten
14. Patroonherkenning en gezondheidsmonitoring
Samenvatting
‘ ...Er is steeds minder geld voor preventie van gezondheidszorg. We hebben soms het gevoel dat we onze mensen niet op tijd zien. Ik zou heel erg graag een systeem hebben waardoor ik weet hoe het bij de mensen thuis gaat, zonder dat ze zich in hun privacy aangetast voelen.’Marco Wisse, directeur Naarderheem, over sensoren in de aanleunwoningen.
Ben J.A. Kröses, Gwenn Englebienne
15. De toekomst van wonen
Samenvatting
Computers zijn met hun enorme rekenkracht en communicatievermogen in alle onderdelen van ons menselijk leven doorgedrongen. Onze televisies als entertainmentcentra zijn eigenlijk computers, maar ook de centrale verwarming, de telefoon, de magnetron en onze auto worden aangestuurd door computers.
Eric H.M.A.. Slaats
Nawerk

Huidige projecten

Voorwerk
16. Zorg op Afstand
Samenvatting
De maatschappij verandert in rap tempo en mensen veranderen mee. We hebben te maken met een dubbele vergrijzing en tegelijkertijd met te weinig mensen die werken in de zorg. Zorg op Afstand zorgt ervoor dat ouderen/gehandicapten op een verantwoorde manier langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Mensen willen zo lang mogelijk de regie voeren over de hulp die ze nodig hebben. Met Zorg op Afstand is dit te realiseren.
Dorien van den Heuvel
17. PAL4
Samenvatting
Tom is twaalf jaar en heeft al vanaf zijn zevende diabetes. Toch heeft Tom soms nog wat moeite met het op de juiste manier spuiten van zijn insuline. Zijn moeder vindt het koken voor het gehele gezin, waarbij wel gelet moet worden op het eten van Tom, soms wat lastig.
Nienke Nijhof
18. Zorg op afstand voor jongeren
Samenvatting
Een groep ouders van 18 jongeren met een meervoudige beperking heeft zich in 2000 verenigd in het WIN (Woon Initiatief Nuenen) met als doel het realiseren en in stand houden van een kleinschalige woonvoorziening voor hun kinderen. Uiteindelijk heeft dit initiatief in 2011 geleid tot de opening van het Jo van Dijkhof-complex in Nuenen (figuur 18.1), waar jongeren met een beperking wonen en van alle nodige zorg worden voorzien.
Paul Merkx, Niek van den Boomen
19. ROSETTAROSETTA – ondersteunende technologie voor mensen met dementiedementie en hun verzorgers
Samenvatting
Mevrouw De Wit is een alleenstaande vrouw van 75 jaar, bij wie twee jaar geleden de ziekte van Alzheimer is vastgesteld. Ze woont zelfstandig, maar heeft enige hulp van één van haar dochters. Onlangs kon mevrouw De Wit vanaf haar zangclub de weg terug naar huis niet meer vinden. Hier werd ze heel onzeker van en haar dochter Els vond het ook een eng idee. De laatste tijd vallen meer veranderingen op. Zo merkt Els dat levensmiddelen soms onaangeroerd zijn en ze twijfelt dan ook of haar moeder voldoende eet. Kan haar moeder nog wel verantwoord alleen blijven wonen?
Franka J.M. Meiland, M.E. de Boer, T. Overmars-Marx, S. Verhaeghe, M. van Blanken, I. talpers-Croeze, P.W.G. Ebben, C.M. Snoeck, J. van der Leeuw, I. Karkowski, R.M. Dröes
20. NetcarityNetcarity: welzijn, onafhankelijkheid, veiligheid en gezondheid thuis
Samenvatting
In februari 2011 zijn ouderen verhuisd naar een nieuw appartementencomplex in Nuenen. Dit complex is voorbereid op het leveren van zorg-, welzijn- en comfortdiensten die de bewoners naar wens kunnen gebruiken. Om de nieuwe bewoners niet te veel te belasten met informatie, is gekozen voor geleidelijke implementatie van de beschikbare diensten. Via huisbezoeken worden alle mogelijkheden uitgelegd en geoefend. Een van de nieuwe bewoonsters, mevrouw Dijkstra, ontdekte al voor het huisbezoek welke diensten er beschikbaar zijn, zoals de welzijnsmelding, een virtueel prikbord en beeldcontact met familie en vrienden. Enthousiast heeft zij haar medebewoners van de nieuwe mogelijkheden op de hoogte gebracht.
Ilse Bierhoff
21. Monitoring van activiteiten: sleefstijlmonitoring
Samenvatting
Mevrouw Peeters, wijkverpleegkundige, vertelt: ‘Mijn cliënt, de heer Pieterse, woont zelfstandig. Hij zorgt voor zichzelf en maakt drie keer per week gebruik van tafeltje-dek-je. De overige maaltijden maakt hij zelf. Zijn vriendin woonde drie straten verder. Daar ging hij regelmatig naartoe. Soms deelden ze ook de avondmaaltijd.
Charles G. Willems
22. Oplossingen voor sleutelproblematiek
Samenvatting
Een thuiszorgteam beheert voor 35 cliënten de huissleutels. Vooral de afgelopen twee jaar zijn er veel cliënten bij gekomen. Volgens de leidinggevende is het beheer van de sleutels niet meer verantwoord uit te voeren. Behalve dat er meer cliënten zijn, is in verhouding ook het aantal zorgverleners toegenomen dat bij een cliënt thuis komt. De helpenden, de verzorgenden, de verpleegkundigen, mensen van het specialistisch team en verpleegkundig consulenten komen allemaal in huis. De sleutel van de cliënt moet steeds worden overgedragen en logistiek geeft dat veel problemen.
Johan Van der Leeuw
23. Domotica in kleinschalig wonen
Samenvatting
Mevrouw Vermeulen woont samen met vijf andere mensen met dementie in één van de groepswoningen van De Wiekslag III van de zorgorganisatie Zorgpalet Baarn-Soest. Zorgpalet is een organisatie voor ouderenzorg binnen en buiten de muren van een verzorgings- en verpleeghuis.
Johan van der Leeuw
24. Leo Polakhuis: domotica bij ouderen met dementie
Samenvatting
Het Leo Polakhuis in Amsterdam biedt kleinschalig wonen aan mensen met dementie. Hier verblijven 72 bewoners verdeeld over 12 groepen met 6 bewoners per groep. Bewoners hebben gezamenlijk sanitair en een woonkamer annex keuken.
Joost van Hoof
25. Zorgdomotica in ziekenhuizen
Samenvatting
In ziekenhuizen wordt gebruikgemaakt van een aantal bekende domoticatoepassingen, die ook in andere zorggerichte gebouwen worden gebruikt. Hiertoe behoren onder andere alarmering, branddetectie, klimaatregeling en toegangscontrole van ruimten. Voor bepaalde patiëntengroepen worden specifieke toepassingen ingezet zoals dwaaldetectie, sensormatten en therapeutische verlichting. Daarnaast zijn er bijzondere ontwikkelingen gaande in het zorgproces van patiënten die voor behandeling steeds korter in het ziekenhuis verblijven. Sinds het begin van deze eeuw vervaagt de scheiding tussen de zorg thuis en die in het ziekenhuis steeds verder. Cure en care gaan in elkaar over, mede dankzij verschillende combinaties van ICT en medische producten.
Chris Meijs
26. Met de domoticatoets de vraag in beeld
Samenvatting
Mevrouw Siebelink is een actieve vrouw van 73 jaar. Haar man is enige jaren geleden overleden. Ze woont al enige tijd in de gemeente Lochem. Mevrouw heeft veel sociale contacten door haar vrijwilligerswerk.
Henk Langes
27. Personenalarmering
Samenvatting
Mevrouw Schipperen is 86 jaar en woont nog zelfstandig. Als gevolg van een lichte beroerte is ze echter niet helemaal meer vast ter been. Buitenshuis gebruikt ze daarom een rollator. Maar als ze thuis is, voelt ze zich ook niet helemaal veilig meer. Ze is namelijk een keer gevallen in de badkamer. Mevrouw kon toen nog wel overeind komen en haar dochter bellen.
Johan van der Leeuw
28. Verlichting in de ouderenzorg
Samenvatting
Meneer Willems heeft zich aangekleed en schuifelt naar de woonkamer. Daar beginnen zijn kleindochters meteen te giechelen: ‘Opa, je hebt twee verschillende sokken aan!’ En nu hij voor het raam in het volle daglicht staat, ziet meneer Willems het ook; hij heeft een bruine en een blauwe sok aangetrokken. Verdraaid, denkt meneer Willems. Bij het licht van het schemerlampje in de slaapkamer leken ze toch echt allebei grijs. Tegen zijn kleindochter zegt hij: ‘Jij hebt nog jonge ogen, pak jij voor opa eens gauw twee grijze sokken uit de kast!’
Nancy Nancy
Nawerk

Randvoorwaarden

Voorwerk
29. Ontwerp van zorgdomotica: het gebruik centraal
Samenvatting
In een woonvorm voor mensen met dementie wordt gewerkt met infraroodbewegingssensoren in de slaapkamers van bewoners die een hoog risico op vallen hebben. Deze sensoren geven een alarm dat via een pieper bij de dienstdoende verzorgende komt. Annemiek is coördinator en zou graag willen dat de verzorgenden minder last hebben van de foutpositieve alarmen, want de werklast neemt toe en ze dreigen alarmmoe te worden. Bovendien krijgen ze steeds meer te maken met onrustige bewoners die ook de nachtrust van anderen verstoren.
Yvonne Schikhof, Anneloes Cordia
30. Implementatie van technologie in de zorg
Samenvatting
In het woon-zorgcomplex waar mevrouw Zelligen verblijft, worden op zekere dag sensormatjes bedmat geïnstalleerd bij alle bewoners. Hiervoor is budget beschikbaar en met het oog op de toekomst (minder zorgpersoneel, meer zorgbehoefte) lijkt dit een slimme oplossing. Na de installatie van de sensortechnologie wordt een bijeenkomst georganiseerd waarbij het gebruik aan de medewerkers wordt uitgelegd.
Julia E.W.C. van Gemert-Pijnen, Nienke Nijhof, Eveline J.M. Wouters
31. Acceptatie van domotica
Samenvatting
Mevrouw Van Herpen is alleenwonend sinds zij bijna twee jaar geleden haar man verloor. Samen met haar twee kleinzoons heeft ze een informatiebijeenkomst over zorg op afstand bijgewoond (‘Dat moet je zeker doen oma!’) en besloten een zorgdomoticasysteem aan te schaffen. Mevrouw Van Herpen zegt het gebruik gemakkelijk te vinden. Gevraagd om eens beeldcontact te maken met het zorgcentrum, blijkt zij de hulp van haar zoon nodig te hebben.
Anne-mie A.G. Sponselee, Ben A.M. Schouten
31. Bouwkundige en installatietechnische randvoorwaarden bij zorgdomotica
Samenvatting
Volgens berekeningen van het Sociaal en Cultureel Planbureau kan zorgdomotica de collectieve lasten per Nederlander jaarlijks met maximaal € 6000 terugdringen bij een eenmalige investering van € 7500 per woning en een klein jaarlijks onderhoudsbudget. Thuiszorgorganisatie MiddenLand heeft daarom besloten de cliënten die te maken hebben gehad met valincidenten in de woning, de beschikking te geven over een valdetectiesysteem valdetectie op basis van infraroodsensoren en drukmatten.
Wim Zeiler, Joost van Hoof, Rob van Bergen
33. Standaarden en innovaties
Samenvatting
Domotica wordt nog vaak gezien als een technologie voor dure en exclusieve huizen of voor de zorgsector. Domotica is echter veel breder inzetbaar, met als drie belangrijke doelen: meer comfort, vergroting van de veiligheid en efficiënter energieverbruik. Toch leidt toepassing van domotica niet altijd automatisch tot het bereiken van deze doelen.
Rob van Mil
34. Communicatieprotocollen bij zorgdomotica
Samenvatting
De halszender die veel ouderen in verzorgingshuizen en in de eigen woning dragen als vorm van personenalarmering is in Nederland een begrip. Deze technologie stelt de drager in staat op elk moment van de dag hulp in te roepen in geval van een incident of onzekerheid. De zorgalarmering stelt mensen in staat langer zelfstandig te blijven wonen en geeft een zeker rustgevend gevoel dat als er hulp nodig is dat die dan ook op ieder moment ingeroepen kan worden.
Jelle van der Weijde, Antoon Klumpers
35. Juridische aspecten van domotica
Samenvatting
Domotica komt in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking of dementie in diverse gedaanten voor. De dagelijkse zorg aan cliënten wordt ondersteund door een uitluistersysteem, een chip in de schoen, een belmatje of infraroodsensoren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (inspectie) stimuleert het gebruik van domotica, in het bijzonder als het leidt tot het terugdringen van vrijheidsbeperkende maatregelen zoals een onrustband of een deur op slot.
Brenda J.M. Frederiks
36. Wet- en regelgeving: staan tussen droom en daad wetten in de weg?
Samenvatting
‘Tussen droom en daad staan wetten in de weg.’ Met dit citaat begint een hoofdstuk in het boek Ommekeer 2.0 over een Friese proeftuin voor wonen, welzijn en zorg. Het gaat over de ervaring van de betrokkenen bij dit initiatief dat er wetten en regels zijn die een vraaggerichte en innovatieve thuiszorg in de weg staan.
Thea Weijers
37. Businesscase van zorgdomotica
Samenvatting
Een veelgehoorde en vaak gestelde vraag met betrekking to zorgdomotica gaat over de bekostiging: wat kost zorgdomotica of wat levert het de maatschappij op in termen van geld? Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden.
Joost van Hoof, Antoon Klumpers, Jelle van der Weijde
38. Cocreatie van de technische installatiebranche en de zorgkolom
Samenvatting
Nederland vergrijst. Met ingang van 2011 gingen de eerste babyboomers met pensioen en dat betekent dat de vergrijzing versneld toeneemt. Dit betekent dat er aanpassingen in huizen nodig zijn om deze ouderen veilig thuis te kunnen laten blijven wonen, wat in de meeste gevallen ook hun eigen wens is.
Willem L. Bastein, Marco M. Blom
39. Domotica en levensloopbestendig installeren
Samenvatting
Henk en Ingrid zien hun pensioendatum naderen. Ze willen hun woning graag klaarmaken voor het comfortabele leven na hun 67ste. De badkamer zullen ze zeker vernieuwen en misschien ook de keuken. Maar nu ze er even over nadenken, wat zouden ze nog meer kunnen doen om hun woning zo aan te passen dat ze er zolang mogelijk in kunnen blijven wonen? Want dat willen ze allebei.
Rob van Bergen
40. Visie UNETO-VNI: ‘Het begint bij een juiste infrastructuur’
Samenvatting
Wim start een nieuwe werkdag. Hij is facilitair manager bij een zorginstelling. Nadat hij de voordeur van zijn woning heeft afgesloten, loopt hij naar zijn nieuwe aanwinst. Glimmend staat een splinternieuwe auto voor de deur, helemaal afgestemd op zijn wensen. De ergernis over de zes maanden levertijd is hij vergeten. De ‘leaving home’-verlichting van de auto werkt al, waardoor het looppad goed verlicht is. Wim opent de autodeur en gaat zitten. Stoel en stuur passen zich automatisch aan aan de rijhouding die hij graag heeft.
Maarten van der Boon
41. Zorgdomotica en communicatie: onbekend maakt onbemind
Samenvatting
Domotica wordt sinds de jaren negentig voornamelijk gepromoot als zorgtechnologie en heeft sindsdien letterlijk een grijs imago. Ouderen, maar ook mensen met een beperking en chronisch zieken laten zich niet altijd even enthousiast uit over zorgtechnologie.
Wally J.W. Keyzer-Broers
42. Technologie in de zorg: hoe maken we een goede verbinding via de zorgopleidingenzorgopleidingen?
Samenvatting
In dit boek zijn vele mogelijkheden aangegeven die de toepassing van technologie in de zorg en van domotica in het bijzonder illustreren. Deze mogelijkheden zijn deels nog in het vroege stadium van de ontwikkeling van de technologie te zien, deels al verder in het ontwikkelingsproces, als pilot of als kleinschalige toepassing.
Charles G. Willems, Dinie A. Holkers-Veltkamp, Marit van de Dijk
Nawerk
Nawerk
Meer informatie
Titel
Zorgdomotica
Redacteuren
Joost van Hoof
Eveline J.M. Wouters
Copyright
2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-9233-9
Print ISBN
978-90-313-9232-2
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-9233-9