2. Vormen van agressie en geweld

Geweten, wetten, huisregels, driftonderdrukking, opgelegde grenzen en afwegingen bepalen het alledaagse doen en laten. Daarmee is de levensruimte ofwel het territorium als het ware afgegrensd. Het is niet verkeerd om grensverleggend, zonder geweld jegens anderen, bezig te zijn. Het niet kunnen accepteren van de opgelegde grenzen of beperkingen (bijvoorbeeld door ziekte of handicap) kan leiden tot machteloosheid en angst. Het kan agressie als (levens)energie activeren. De negatieve uitingsvorm van agressie wordt hier agressief-gewelddadig gedrag genoemd. Een positieve uiting is bijvoorbeeld strijdbaar zijn tegen een slopende ziekte of het afreageren in opruimen. Niemand wordt zomaar agressief-gewelddadig. Een proces van oorzaken, aanleidingen en redenen van persoonlijke en structurele aard gaat eraan vooraf. Specifieke vormen van geweld zijn onder meer ‘mobbing’, discriminatie, (seksuele) intimidatie, stalken, manipuleren, provoceren en bedreigen. In de tekst zijn situatieschetsen opgenomen. Tips en adviezen ondersteunen de beroepshouding.