Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-04-2010 | Artikel

Verstandelijke handicap: definitie, classificaties en kenmerken

Auteurs: dr. M. A. Maaskant, G. H. P. M. van Kerkhof-Willemsen, drs. M. Sinnema

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 4/2010

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In Nederland wonen naar schatting 100.000 tot 120.000 mensen met een verstandelijke handicap (0,6-0,8% van de bevolking). Ruim de helft van hen woont in een woonvoorziening voor mensen met een verstandelijke handicap. Tegenwoordig staan de begrippen ‘kwaliteit van bestaan, ondersteuning, eigenmacht en inclusie’ centraal in de visie ten aanzien van verstandelijke handicap. Alhoewel er veel kennis is over oorzaken van verstandelijke handicaps, is van ongeveer de helft van de betrokken personen geen etiologische diagnose beschikbaar.
De verwachting is dat door nieuwe ontwikkelingen in zorgverlening (onder andere deconcentratie) huisartsen steeds vaker te maken krijgen met cliënten met een verstandelijke handicap.
Literatuur
1.
2.
go back to reference Most G van der, Fennis JPM, Diepen R. Dit kind, een confrontatie met ernstige zwakzinnigheid. Lochem: De Tijdstroom, 1972. Most G van der, Fennis JPM, Diepen R. Dit kind, een confrontatie met ernstige zwakzinnigheid. Lochem: De Tijdstroom, 1972.
3.
go back to reference Schalock RL, Borthwick-Duffy SA, Bradley VJ, Buntinx WHE, Coulter DL, Craig EM, et al. Intellectual disability: definition, classification, and systems of supports. Washington DC: AAIDD, 2010. Schalock RL, Borthwick-Duffy SA, Bradley VJ, Buntinx WHE, Coulter DL, Craig EM, et al. Intellectual disability: definition, classification, and systems of supports. Washington DC: AAIDD, 2010.
4.
go back to reference Gennep ATG van. Paradigma-verschuiving in de visie op zorg voor mensen met een verstandelijke handicap. Inaugurele rede Universiteit Maastricht. Maastricht, 1997. Gennep ATG van. Paradigma-verschuiving in de visie op zorg voor mensen met een verstandelijke handicap. Inaugurele rede Universiteit Maastricht. Maastricht, 1997.
5.
go back to reference Gennep ATG van. Verstandelijke beperkingen als sociaal probleem. Kansen of bedreigingen van het burgerschapsparadigma? Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2009;2:101-24. Gennep ATG van. Verstandelijke beperkingen als sociaal probleem. Kansen of bedreigingen van het burgerschapsparadigma? Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2009;2:101-24.
6.
go back to reference RVZ (Raad voor de Volksgezondheid en Zorg). Samen leven in de samenleving. Community care en community living. Zoetermeer: RVZ, 2002. RVZ (Raad voor de Volksgezondheid en Zorg). Samen leven in de samenleving. Community care en community living. Zoetermeer: RVZ, 2002.
7.
go back to reference Overkamp E. Instellingen nemen de wijk. Een analyse van het beleid inzake de concentratie van instellingen voor mensen met een verstandelijke handicap en zijn empirische effecten. Assen: Van Gorcum, 2000. Overkamp E. Instellingen nemen de wijk. Een analyse van het beleid inzake de concentratie van instellingen voor mensen met een verstandelijke handicap en zijn empirische effecten. Assen: Van Gorcum, 2000.
8.
go back to reference Schuurman M. Mensen met verstandelijke beperkingen in de samenleving; een analyse van bestaande kennis en aanwijzingen voor praktijk en verdere kennisverwerving. Utrecht: LKNG, 2002. Schuurman M. Mensen met verstandelijke beperkingen in de samenleving; een analyse van bestaande kennis en aanwijzingen voor praktijk en verdere kennisverwerving. Utrecht: LKNG, 2002.
9.
go back to reference Maas J, Serail S, Janssen A. Frequentie-onderzoek geestelijk gehandicapten. Tilburg: IVA, 1988. Maas J, Serail S, Janssen A. Frequentie-onderzoek geestelijk gehandicapten. Tilburg: IVA, 1988.
10.
go back to reference Wullink M. Towards an inclusive society; healthcare for people with intellectual disability. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht, 2010. Wullink M. Towards an inclusive society; healthcare for people with intellectual disability. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht, 2010.
11.
go back to reference Curry CJ, Stevenson RE, Aughton D, Byrne J, Carey JC, Cassidy S, et al. Evaluation of mental retardation: recommendations of a consensus conference. Am J Med Genet 1997;72:468-77. Curry CJ, Stevenson RE, Aughton D, Byrne J, Carey JC, Cassidy S, et al. Evaluation of mental retardation: recommendations of a consensus conference. Am J Med Genet 1997;72:468-77.
12.
go back to reference Braam W. Informatie Verstandelijke Handicaps, 2007. Beschikbaar via http://home.wxs.nl/~braam/oorzaak/oorzaakvghome.html. Braam W. Informatie Verstandelijke Handicaps, 2007. Beschikbaar via http://​home.​wxs.​nl/​~braam/​oorzaak/​oorzaakvghome.​html.​
13.
go back to reference Sinnema M, Schrander-Stumpel CTRM, Curfs LMG. Medical Alerts: Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi-syndroom. Utrecht/Maastricht: Prader-Willi/Angelman Vereniging, 2009. Sinnema M, Schrander-Stumpel CTRM, Curfs LMG. Medical Alerts: Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi-syndroom. Utrecht/Maastricht: Prader-Willi/Angelman Vereniging, 2009.
14.
go back to reference Boer H, Holland A, Whittington J, Butler J, Webb T, Clarke D. Psychotic illness in people with Prader Willi syndrome due to chromosome 15 maternal uniparental disomy. Lancet 2002;359:135-6. Boer H, Holland A, Whittington J, Butler J, Webb T, Clarke D. Psychotic illness in people with Prader Willi syndrome due to chromosome 15 maternal uniparental disomy. Lancet 2002;359:135-6.
15.
go back to reference Butler JV, Whittington JE, Holland AJ, Boer H, Clarke D, Webb T. Prevalence of, and risk factors for, physical ill-health in people with Prader-Willi syndrome: a population-based study. Developmental medicine and child neurology 2002;44: 248-55. Butler JV, Whittington JE, Holland AJ, Boer H, Clarke D, Webb T. Prevalence of, and risk factors for, physical ill-health in people with Prader-Willi syndrome: a population-based study. Developmental medicine and child neurology 2002;44: 248-55.
16.
go back to reference Cassidy SB. Prader-Willi syndrome. Am J Med Genet 1997;34:917-23. Cassidy SB. Prader-Willi syndrome. Am J Med Genet 1997;34:917-23.
17.
go back to reference Schrander-Stumpel CT, Curfs LM, Sastrowijoto P, Cassidy SB, Schrander JJ, Fryns JP. Prader-Willi syndrome: causes of death in an international series of 27 cases. Am J Med Genet 2004;124:333-8. Schrander-Stumpel CT, Curfs LM, Sastrowijoto P, Cassidy SB, Schrander JJ, Fryns JP. Prader-Willi syndrome: causes of death in an international series of 27 cases. Am J Med Genet 2004;124:333-8.
18.
go back to reference Schrander-Stumpel CTRM, Sinnema M, Hout L van den, Maaskant MA, Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Wagemans A, et al. Healthcare transition in persons with intellectual disabilities: General issues, the Maastricht model, and Prader-Willi syndrome. Am J Med Genet C Semin Med Genet 2007;145C:241-7. Schrander-Stumpel CTRM, Sinnema M, Hout L van den, Maaskant MA, Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Wagemans A, et al. Healthcare transition in persons with intellectual disabilities: General issues, the Maastricht model, and Prader-Willi syndrome. Am J Med Genet C Semin Med Genet 2007;145C:241-7.
19.
go back to reference Graaf E de, Graaf M de. Medische aspecten van Downsyndroom; achtergrondinformatie om ouders mondiger te maken. Amersfoort: V&V-Producties, 1999. Graaf E de, Graaf M de. Medische aspecten van Downsyndroom; achtergrondinformatie om ouders mondiger te maken. Amersfoort: V&V-Producties, 1999.
22.
go back to reference Maaskant MA, Gevers JPM, Wierda H. Mortality and life expectancy in Dutch residential centres for individuals with intellectual disability, 1991-1995. J Appl Res Intellect Disabil 2002;15: 200-12. Maaskant MA, Gevers JPM, Wierda H. Mortality and life expectancy in Dutch residential centres for individuals with intellectual disability, 1991-1995. J Appl Res Intellect Disabil 2002;15: 200-12.
23.
go back to reference Patja K, Mölsä P, Iivanainen.M. Cause-specific mortality of people with intellectual disability in a population-based, 35-year follow-up study. J Intellect Disabil Res 2001;45:30-40. Patja K, Mölsä P, Iivanainen.M. Cause-specific mortality of people with intellectual disability in a population-based, 35-year follow-up study. J Intellect Disabil Res 2001;45:30-40.
24.
go back to reference Leeuwen M van. Fragiele X syndroom. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 1999. Leeuwen M van. Fragiele X syndroom. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 1999.
25.
go back to reference Schrander-Stumpel CTRM, Curfs LMG, De Nijs Bik H. Klinische genetica (8): het fragiele-X-syndroom. Patient Care 2000;27:41-8. Schrander-Stumpel CTRM, Curfs LMG, De Nijs Bik H. Klinische genetica (8): het fragiele-X-syndroom. Patient Care 2000;27:41-8.
27.
go back to reference Kwartel AJJ van der. Brancherapport Gehandicaptenzorg 2008. Utrecht: Prismant, 2009. Kwartel AJJ van der. Brancherapport Gehandicaptenzorg 2008. Utrecht: Prismant, 2009.
29.
go back to reference Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Metsemakers JFM, Soomers-Turlings MJMSJG, Haveman MJ, Crebolder HFJM. People with intellectual disability in general practice: Case definition and case finding. J Intellect Disabil Res 1997;41:373-9. Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Metsemakers JFM, Soomers-Turlings MJMSJG, Haveman MJ, Crebolder HFJM. People with intellectual disability in general practice: Case definition and case finding. J Intellect Disabil Res 1997;41:373-9.
30.
go back to reference Schrojenstein Lantman-de Valk HJM van, Schols JMJAA, Schellevis FG, Dinant GJ. Gezondheidsproblemen van mensen met verstandelijke beperkingen in de huisartsenpraktijk. Huisarts Wet 2008:51:62-5. Schrojenstein Lantman-de Valk HJM van, Schols JMJAA, Schellevis FG, Dinant GJ. Gezondheidsproblemen van mensen met verstandelijke beperkingen in de huisartsenpraktijk. Huisarts Wet 2008:51:62-5.
31.
go back to reference Meijer MM, Schrojenstein Lantman-de Valk HJM van. De organisatie van de gezondheidszorg voor mensen met een verstandelijke handicap. In: Mannen H, Biemond E, Jacobse H, Leeuwen M van, Maaskant M (red.). Vademecum Zorg Verstandelijk gehandicapten. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2005. Meijer MM, Schrojenstein Lantman-de Valk HJM van. De organisatie van de gezondheidszorg voor mensen met een verstandelijke handicap. In: Mannen H, Biemond E, Jacobse H, Leeuwen M van, Maaskant M (red.). Vademecum Zorg Verstandelijk gehandicapten. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2005.
32.
go back to reference Došen A. Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap. Assen: Van Gorcum, 2008. Došen A. Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap. Assen: Van Gorcum, 2008.
33.
go back to reference Keeling J, Rose, JL, Beech AR. Sexual offending theories and offenders with intellectual disabilities. J Appl Res Intellect Disabil 2009; 22:468-76. Keeling J, Rose, JL, Beech AR. Sexual offending theories and offenders with intellectual disabilities. J Appl Res Intellect Disabil 2009; 22:468-76.
34.
go back to reference Douma JCH, Dekker MC, Ruiter KP de, Tick NT, Koot HM. Antisocial and delinquent behaviors in youths with mild or borderline disabilities. Am J Ment Retard 2007;112:207-20. Douma JCH, Dekker MC, Ruiter KP de, Tick NT, Koot HM. Antisocial and delinquent behaviors in youths with mild or borderline disabilities. Am J Ment Retard 2007;112:207-20.
35.
go back to reference Meiniger HP, Frederiks BJM. Gedwongen conceptie bij mensen met een verstandelijke handicap? Juridische en ethische kanttekeningen bij een actuele discussie. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2005;31:161-83. Meiniger HP, Frederiks BJM. Gedwongen conceptie bij mensen met een verstandelijke handicap? Juridische en ethische kanttekeningen bij een actuele discussie. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2005;31:161-83.
36.
go back to reference Hoekman J, Miedema A, Otten B, Gielen J. ESSEON: Experimentele Schaal voor de beoordeling van het Sociaal-Emotionele OntwikkelingsNiveau. Leiden: Pits, 2007. Hoekman J, Miedema A, Otten B, Gielen J. ESSEON: Experimentele Schaal voor de beoordeling van het Sociaal-Emotionele OntwikkelingsNiveau. Leiden: Pits, 2007.
37.
go back to reference Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van. Health problems in people with intellectual disability. Maastricht: Universiteit Maastricht, 1998. Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van. Health problems in people with intellectual disability. Maastricht: Universiteit Maastricht, 1998.
38.
go back to reference Maaskant MA, Boer A (red.). Veroudering, dementie, rouw en verlies; respectvol omgaan met mensen met een verstandelijke handicap. Dwingeloo: KAVANAH, 2002. Maaskant MA, Boer A (red.). Veroudering, dementie, rouw en verlies; respectvol omgaan met mensen met een verstandelijke handicap. Dwingeloo: KAVANAH, 2002.
39.
go back to reference Aerts-Neggers TRB, Schoonbrood-Lenssen AMJ, Maaskant MA. Gehoorverlies bij mensen met een verstandelijke handicap: Resultaten van een screeningsonderzoek in drie activiteitencentra. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan verstandelijk gehandicapten 2003:29:238-50. Aerts-Neggers TRB, Schoonbrood-Lenssen AMJ, Maaskant MA. Gehoorverlies bij mensen met een verstandelijke handicap: Resultaten van een screeningsonderzoek in drie activiteitencentra. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan verstandelijk gehandicapten 2003:29:238-50.
40.
go back to reference Splunder J van. Visual impairment, prevalence and causes of visual impairment in adults with intellectual disabilities. Utrecht: Proefschrift Universiteit Utrecht, 2003. Splunder J van. Visual impairment, prevalence and causes of visual impairment in adults with intellectual disabilities. Utrecht: Proefschrift Universiteit Utrecht, 2003.
41.
go back to reference Zijl SJT van, Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Schols JMGA, Maaskant MA. Epidemiologie van en risicofactoren voor vallen bij mensen met verstandelijke beperkingen. Nederlands Tijdschrift voor Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2009;35:87-100. Zijl SJT van, Schrojenstein Lantman-de Valk HMJ van, Schols JMGA, Maaskant MA. Epidemiologie van en risicofactoren voor vallen bij mensen met verstandelijke beperkingen. Nederlands Tijdschrift voor Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen 2009;35:87-100.
Metagegevens
Titel
Verstandelijke handicap: definitie, classificaties en kenmerken
Auteurs
dr. M. A. Maaskant
G. H. P. M. van Kerkhof-Willemsen
drs. M. Sinnema
Publicatiedatum
01-04-2010
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 4/2010
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03088758