Om een trendy uitdrukking te gebruiken: agressie is trending op sociale media. Dat de angst voor agressie er goed inzit, maar ook vaak ongefundeerd is, bleek deze zomer, toen op de nieuwszender (NPO 1) iemand tijdens een discussieprogramma over de toenemende agressie in de wereld opmerkte dat het ook wel heel bont werd nu ook al een tandarts in Nederland neergestoken was...
Klok en klepel
Dat nieuws had ik gemist, ik factcheckte (ook trendy overigens) en wat bleek? Gevalletje klok en klepel. De tandarts waar aan gerefereerd werd, bestond niet, maar er had wel een steekpartij plaatsgevonden in de Tandarts Schippersstraat in Hoogeveen..... De misser van de spreker in het discussieprogramma is niet eens zo verwonderlijk, als men bedenkt dat deze zomer veel nieuwsitems agressieve daden vermeldden en er inmiddels veel terreurslachtoffers te betreuren zijn. Een mondiaal, menselijk probleem, dat zich ook op kleine schaal voordoet, ook in de tandarts-en/of huisartspraktijk en tegen hulpverleners in het algemeen. Hierover zijn in loop der jaren al veel artikelen verschenen, zowel in tandheelkundige als medische bladen.
Angst en agressie worden vaak in één adem genoemd.
Vooroordelen
In het artikel 'Agressie in de tandartspraktijk', signaleerde auteur Fenno Moes enkele jaren geleden al een toename van agressieincidenten, in 'Het tandheelkundig jaar 2013' bespreekt prof.dr. A de Jongh 'De moeilijk behandelbare patiënt in de tandartspraktijk', in Standby 2015 wordt in een artikel over een tandartspraktijk in de Bijlmermeer opgemerkt dat je Antilliaanse en Surinaamse mannen niet moet aanspreken op het feit dat ze te laat zijn, dat zou vragen om agressief gedrag zijn...
Niets nieuws onder de zon dus (ook qua vooroordelen!), maar in verband met de actualiteitswaarde toch nuttig hier nog eens een aantal zaken met betrekking tot agressie in de tandartspraktijk op een rij te zetten.
Persoonlijke omstandigheden
Volgens communicatiedeskundige Moes is het belangrijk je bewust te zijn van momenten of situaties, die agressie zouden kunnen oproepen. Daardoor zouden in sommige gevallen ongemakkelijke situaties vermeden kunnen worden, men kan leren er beter op te anticiperen en mee om te gaan. Bekende probleemsituaties in de tandartspraktijk zijn: openstaande rekeningen, therapieontrouw, meermalen te laat komen, zonder berichtgeving niet op komen dagen, pijnklachten, die niet meteen verholpen kunnen worden. Verder kunnen persoonlijke omstandigheden (invloed van alcohol, drugs, psychische problemen, contacten crimineel milieu) agressiebevorderend werken, evenals de angst voor het tandartsbezoek.
Bar in wachtruimte
Een opmerkelijk initiatief om patiënten in de tandartspraktijk op hun gemak te stellen, haalde onlangs het nieuws. In de praktijk van (angst)tandarts Wouter Vriesman, gevestigd in een voormalig partycentrum, met een bar in de wachtruimte, kunnen patiënten onder het genot van een drankje ontspannen hun behandeling afwachten. De toekomst zal moeten uitwijzen of een dergelijk initiatief ook agressieverminderend werkt, vooralsnog spreken zowel patiënten als tandarts over een relaxte sfeer (mits er natuurlijk niet teveel gedronken wordt).
Psychische problemen
Een ander fenomeen, waar men in alle geledingen steeds vaker mee te maken krijgt zijn mensen met algemeen psychische problemen, die hun frustraties verbaal of via agressieve handelingen uiten. Gebrek aan communicatie tussen psychische hulpverleners en beroepsbeoefenaars kan onbegrip en agressie tot gevolg hebben.
Zo werd in 'Arts en Auto' een geval besproken van een agressieve patiënt, die de tandarts en assistent verbaal bedreigde met woorden als: 'ik weet waar je woont!'. De tandarts wist niet dat deze patiënt onder psychische behandeling stond. Pas nadat de situatie geëscaleerd was, kwam de persoonlijk begeleider van de patiënt de tandarts op de hoogte stellen van diens mentale gesteldheid.
Communicatie
Communicatie blijft het sleutelwoord bij deze problematiek. Communicatie tussen de verschillende disciplines is een must. Uitwisseling van relevante medische gegevens
is gewenst. Verder is het zaak verstandig met het gesproken woord om te gaan en niet te snel conclusies te trekken. Dat geldt zowel voor de mensen van de media ( die in dit geval met hun verkeerde boodschap aanleiding tot dit stukje zijn), als voor tandarts en patiënt. Niet zomaar wat roepen, met de kans daarmee olie op het vuur te gooien. Een luisterend oor, adequaat reageren (c'est le ton qui fait la musique) en vooral wederzijds begrip kunnen smeulende vuurtjes vaak in de kiem smoren.
Bron: Standby (2012, 2015), Arts en Auto (2012), Het tandheelkundig jaar (2013, 2016), Telegraaf mei, 21-05-2016, NPO 1 radio, 29-07-2016
Gerelateerd