Samen zorgen voor ouderen

Extract

De zorg voor kwetsbare ouderen komt voor het grootste deel neer op hun naasten, de partner, de volwassen kinderen, buren en andere betrokkenen. Met de toenemende kosten van de zorg neemt het belang van mantelzorg alleen maar toe. Al sinds 2000 is het beleid van het ministerie van VWS er dan ook op gericht om deze mantelzorg zo goed mogelijk te ondersteunen en te faciliteren en overbelasting te voorkomen. Lange tijd had men hierbij vooral de individuele mantelzorger voor ogen, maar zorgverlening wordt steeds meer een gedeelde ervaring. Uit onderzoek van CBS/SCP blijkt dat het merendeel (65%) van de mantelzorgers de zorg voor de hulpbehoevende samen deelt met andere mantelzorgers, professionele helpers en vrijwilligers.1 Gegeven de toename in het aantal kwetsbare ouderen dat langdurig complexe zorg nodig heeft,2 is delen van de zorg met meerdere helpers (informeel en formeel) een belangrijke manier om de zorg voor onze ouderen in de nabije toekomst op te vangen. Dit wordt ook expliciet verwoord in het beleid van de vorige staatssecretaris van VWS, die in haar nota ‘Naast elkaar en met elkaar’ pleit voor een nauwe samenwerking tussen mantelzorgers en professionele helpers.3 In deze nota werd expliciet vermeld dat professionele helpers de taak krijgen om mantelzorgers bij te staan in hun zorg voor de zorgbehoevende. Vijftien jaar nadat Knipscheer4 in TGG aandacht vroeg voor het ‘primaat van de mantelzorg’ is dit zowaar gerealiseerd; de mantelzorger is inmiddels erkend als samenwerkingspartner in de zorg. Die erkenning is er vooral op het niveau van bestuurders en beleidsmakers, op het niveau van de professioneel verzorgende ontbreekt het nog vaak aan kennis over en inzicht in de mogelijkheden van samenwerking met de mantelzorger. Delen van de zorg door professionele helpers en mantelzorgers is onontbeerlijk en nastrevenswaardig, maar er zijn een aantal mogelijke knelpunten waar bij de uitvoering van dit beleid terdege rekening moet worden gehouden. …