Skip to main content
Top

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

22. Rouw en eenzaamheid

Auteur : Rolinka Schim van der Loeff-van Veen

Gepubliceerd in: Geriatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Vaker dan jongeren, krijgen ouderen te maken met intens gevoel van verlies, bijvoorbeeld door het sterven van hun partner, dierbare vrienden of familieleden. Ook verlies van gezondheid en functioneren kunnen zorgen voor een rouwreactie. Rouw is een natuurlijke reactie op intens gevoeld verlies. Soms lukt het niet om de rouwtaken die hierbij horen te volbrengen, waarbij de rouw gecompliceerd verloopt of overgaat in een depressie. Multidisciplinaire zorg, begripvolle begeleiding, alert zijn op symptomen van complicaties en depressie, basiszorg en presentie kan de patiënt helpen moeilijke perioden door te komen. Emotionele en sociale eenzaamheid neemt toe met de leeftijd, vanaf 75 jaar voelt bijna de helft van de mensen zich eenzaam, boven de 85 jaar stijgt dat percentage tot 60 %. Ook nu is er verwevenheid met etiologische factoren, waarbij genoemde verlieservaringen een belangrijke rol spelen. Verpleegkundigen kunnen ouderen helpen met het objectiveren en bespreekbaar maken van dit probleem en uitleg geven over de mogelijkheden in de plaatselijke gemeente.
Literatuur
go back to reference Aiken, L. R. (2000). Dying, death and bereavement. Mahwah NJ. Aiken, L. R. (2000). Dying, death and bereavement. Mahwah NJ.
go back to reference Guiaux, M. (2010). Social adjustment to widowhood: Changes in personal relationships and loneliness before and after partner loss [Proefschrift]. Amsterdan: Vrije Universiteit Amsterdam. Guiaux, M. (2010). Social adjustment to widowhood: Changes in personal relationships and loneliness before and after partner loss [Proefschrift]. Amsterdan: Vrije Universiteit Amsterdam.
go back to reference GGD’en, CBS, & RIVM. (2012). Gezondheidsmonitor Volwassenen. GGD’en, CBS, & RIVM. (2012). Gezondheidsmonitor Volwassenen.
go back to reference Hensely, P. L. (2006). Treatment of bereavement-related depression and traumatic grief. Journal of Affective Disorders, 92, 117–124.CrossRef Hensely, P. L. (2006). Treatment of bereavement-related depression and traumatic grief. Journal of Affective Disorders, 92, 117–124.CrossRef
go back to reference Holwerda, T. J., Beekman, A. T. F., Deeg, D. J. H., Stek, M. L., Tilburg, T. G. van, Visser P. J., et al. (2012). Increased risk of mortality associated with social isolation in older men: Only when feeling lonely? Results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL). Holwerda, T. J., Beekman, A. T. F., Deeg, D. J. H., Stek, M. L., Tilburg, T. G. van, Visser P. J., et al. (2012). Increased risk of mortality associated with social isolation in older men: Only when feeling lonely? Results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL).
go back to reference Integraal Kankercentrum Nederland. Landelijke richtlijn Rouw, versie 2.0. Oncoline 2010. Integraal Kankercentrum Nederland. Landelijke richtlijn Rouw, versie 2.0. Oncoline 2010.
go back to reference Integraal Kankercentum Nederland (IKNL). (2010). Oncoline Landelijke Richtlijn rouw, versie 2.0. Integraal Kankercentum Nederland (IKNL). (2010). Oncoline Landelijke Richtlijn rouw, versie 2.0.
go back to reference Jong Gierveld, J. de., & Tilburg, T. van. (2007). Uitwerking en definitie van het begrip eenzaamheid. In T. Tilburg van & J. Jong Gierveld de (Red.), Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak, Assen: Van Gorcum. (pag. 7–14). Jong Gierveld, J. de., & Tilburg, T. van. (2007). Uitwerking en definitie van het begrip eenzaamheid. In T. Tilburg van & J. Jong Gierveld de (Red.), Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak, Assen: Van Gorcum. (pag. 7–14).
go back to reference Open Universiteit, faculteit Psychologie. (2012). Levenslooppsychologie, de levensloop vanaf de jongvolwassenheid. Amsterdam: Pearson. Open Universiteit, faculteit Psychologie. (2012). Levenslooppsychologie, de levensloop vanaf de jongvolwassenheid. Amsterdam: Pearson.
go back to reference Miller, M. D. (2012). Complicated grief in late life. Dialogues Clinixal Neuroscience, 14, 195–202. Miller, M. D. (2012). Complicated grief in late life. Dialogues Clinixal Neuroscience, 14, 195–202.
go back to reference Molen, H. T. van der, Perreijn, S., Hout, M. A. van den. (2007). Klinische psychologie. Goningen/Houten: Wolters Nordhoff. Molen, H. T. van der, Perreijn, S., Hout, M. A. van den. (2007). Klinische psychologie. Goningen/Houten: Wolters Nordhoff.
go back to reference Perissinotto, C. M., Stijacic, I., & Covinsky, K. E. (2012). Loneliness in older persons: a predictor or functional decline and death. Archives of Internal Medicine, 172, 1078–1083.CrossRefPubMedPubMedCentral Perissinotto, C. M., Stijacic, I., & Covinsky, K. E. (2012). Loneliness in older persons: a predictor or functional decline and death. Archives of Internal Medicine, 172, 1078–1083.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Shear, M. K., Simon, M., Wall, M., et al. (2011). A complicated grief and related bereavement issues for DSIV1–5 (Review). Depression and Anxiety, 28, 103–117.CrossRefPubMedPubMedCentral Shear, M. K., Simon, M., Wall, M., et al. (2011). A complicated grief and related bereavement issues for DSIV1–5 (Review). Depression and Anxiety, 28, 103–117.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Stroebe, M., Schut, H., & Stroebe, W. (2007). Health outcomes of bereavement. Lancet, 370, 1960–1973.CrossRefPubMed Stroebe, M., Schut, H., & Stroebe, W. (2007). Health outcomes of bereavement. Lancet, 370, 1960–1973.CrossRefPubMed
go back to reference Victor, C., Scambler, S., Bond, J., & Bowling, A. (2000). Being alone in later life: loneliness, social isolation and living alone. Reviews in Clinical Gerontology, 10, 407–417.CrossRef Victor, C., Scambler, S., Bond, J., & Bowling, A. (2000). Being alone in later life: loneliness, social isolation and living alone. Reviews in Clinical Gerontology, 10, 407–417.CrossRef
go back to reference Tilburg, T. van. (2007). Prevalentie. In Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak, 2, (pag. 24–30). Assen: van Gorcum. Tilburg, T. van. (2007). Prevalentie. In Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak, 2, (pag. 24–30). Assen: van Gorcum.
go back to reference Penninx, K. (2006). Beter verbonden, een locale aanpak voor bestrijding van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen. Innovatieprogramma Welzijn Ouderen. Penninx, K. (2006). Beter verbonden, een locale aanpak voor bestrijding van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen. Innovatieprogramma Welzijn Ouderen.
go back to reference Schim van der Loeff - Veen van, R. J. (2013). Geriatrie, niveau 4, hoofdstuk 8 Functieverlies helpen voorkomen bij sociale problemen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Schim van der Loeff - Veen van, R. J. (2013). Geriatrie, niveau 4, hoofdstuk 8 Functieverlies helpen voorkomen bij sociale problemen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Tilburg, T. van. (2007). Typen van eenzaamheid. In Tilburg T. van, & Jong Gierveld J. de (redactie). Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak (pag. 31–37). Assen: Van Gorcum. Tilburg, T. van. (2007). Typen van eenzaamheid. In Tilburg T. van, & Jong Gierveld J. de (redactie). Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak (pag. 31–37). Assen: Van Gorcum.
go back to reference Tilburg, T. van. (2007). Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum. Tilburg, T. van. (2007). Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum.
go back to reference Worden, J. W. (2003). Grief counseling and grief therapy; a handbook for the mental health practitioner. Hove/NewYork. Worden, J. W. (2003). Grief counseling and grief therapy; a handbook for the mental health practitioner. Hove/NewYork.
go back to reference Worden, J. W. (1992). Verdriet en rouw, gids voor hulpverleners en therapeuten. Lisse: Swets en Zeitlinger. Worden, J. W. (1992). Verdriet en rouw, gids voor hulpverleners en therapeuten. Lisse: Swets en Zeitlinger.
go back to reference Zantinge, E. M., Wilk, E. A. van der., Wieren, S. van., & Schoemaker, C. G. (2011). Gezond ouder worden in Nederland. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM): Bilthoven. Zantinge, E. M., Wilk, E. A. van der., Wieren, S. van., & Schoemaker, C. G. (2011). Gezond ouder worden in Nederland. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM): Bilthoven.
Metagegevens
Titel
Rouw en eenzaamheid
Auteur
Rolinka Schim van der Loeff-van Veen
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1660-1_22