Onderwijs en opleiding in de geriatrie in de Europese Unie

In 1993 was ongeveer 20% van de bevolking in de 15 landen van de ‘oude’ Europese Unie (EU) ouder dan 60 jaar en dit percentage zal stijgen tot meer dan 25 % in 2020. Deze ontwikkelingen spelen een sleutelrol bij de investeringen voor onderwijs en opleidingen om te kunnen voldoen aan de te verwachten maatschappelijke behoefte aan voorzieningen in de gezondheidszorg.

In 2002 bleek ongeveer een kwart van de studenten geneeskunde in de 15 ‘oude’ EU landen geen onderwijs te ontvangen in het vakgebied geriatrie. De vraag is wie de verschillende aspecten van zorg voor oude mensen zal leveren, bijvoorbeeld sociale zorg, geneeskundige zorg in de eerste lijn, acute opvang in de ziekenhuizen, langdurige, blijvende en psychiatrische zorg.

Geriatrie is als zelfstandig specialisme erkend in 8 van de 15 landen van de ‘oude’ EU. In de EU zijn de nationale overheden autonoom ten aanzien van beslissingen over alle aspecten van de gezondheidszorg, waaronder de erkenning van specialismen en de opleidingseisen. Voor het specialisme geriatrie wordt twee jaar inwendige geneeskunde geadviseerd, voorafgaande aan vier jaar opleiding geriatrie. De opleiding heeft het karakter van een klinisch specialisme, doch omvat tevens eerstelijns zorg en zorg in andere instellingen die betrokken zijn bij de zorg voor oude mensen, zoals verpleeghuizen. De programma’s van de opleidingen dienen te bevatten: biologische, sociale, psychologische en geneeskundige aspecten van de aandoeningen die in het bijzonder bij oude mensen voorkomen.

Een probleem in de EU is het tekort aan goed opgeleide mensen voor wetenschappelijk onderzoek en leidinggevende academische posities voor het vakgebied geriatrie. In verschillende landen zijn leerstoelen voor het specialisme lange tijd vacant en gaan leerstoelen verloren. Onderwijs en opleidingsprogramma’s van hoog kwaliteitsniveau zijn noodzakelijk voor een goede dienstverlening.