Top

Gepubliceerd in:

2022 | OriginalPaper | Hoofdstuk

26. Omgaan met verlies en rouw

Auteur : prof. dr. Toine Lagro-Janssen

Gepubliceerd in: Gendersensitieve huisartsgeneeskunde

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

De dood van een kind is een van de meest intense ervaringen van verlies. Bij de dood van een kind speelt niet alleen het rouwen van de ene ouder, maar voelt deze ook permanent het verdriet van de ander. Een levenloos geboren kind, een miskraam, ongewenste kinderloosheid – het zijn allemaal voorbeelden van ingrijpende gebeurtenissen in het leven van vrouwen en mannen. Ook het afscheid moeten nemen van een partner leidt tot hevige pijn. Nederland kent twee keer zo veel weduwen als weduwnaars, waarbij vrouwen meer dan mannen op jonge leeftijd geconfronteerd worden met de dood van hun partner. Rouwen betekent een manier vinden om met een groot verlies om te gaan. Die manier hangt samen met de leefomstandigheden en levensloop van mensen. De context en voorgeschiedenis zijn voor vrouwen anders dan voor mannen. Dit hoofdstuk beschrijft hoe rouw verloopt en hoe vrouwen en mannen omgaan met verlies en rouw.

vorige hoofdstuk Seksuele klachten

volgende hoofdstuk Het signaleren en bespreekbaar maken van partnergeweld

Statline cbs https://opendata.cbs.nl. zoek onder ‘Verweduwden’, geraadpleegd 4 januari 2021.

Statline cbs https://opendata.cbs.nl. Zoek onder ‘Doodgeboorte’, geraadpleegd 4 januari 2021.

Keirse M, Kuyper MB. Rouw landelijke richtlijn 2010, versie 2.0. https://palliaweb.nl/getmedia/39e075d1-12fd-49db-bf08-c2e4aede1a55/Landelijke-richtlijn-rouw.pdf.

Shear MK, Muldberg M, Periyakoil V. Suppoting patients who are bereaved. BMJ. 2017;358:j2854. https://doi.org/10:1136bmj.2854 (publishedJuly2017).

Keyes KM, Pratt C, Galea S, McLaughlin KA, Koenen KC, Shear MK. The burden of loss: unexpected death of a loved one and psychiatric disorders across the life course in a national study. Am J Psychiatry. 2014;358:864–71.CrossRef

Wörn J, Comijs H, Aartsen M. Spousal loss and change in cognitive functioning: an examination of temporal patterns and gender differences. J Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2020;75:195–206. https://doi.org/10.1093/geronb/gby104.CrossRef

Shear MK. Clinical Practice Complicated grief. N EngJ Med. 2015;358:153–60.CrossRef

DSM-5 Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen. Boom: Amsterdam; 2014. pag. 1042–4.

Bekker M, Van Assen M. Autonomy-connectedness mediates sex differences in symptoms of psychopathology. PloSone. 2017;12(8):e0181626.

10.

Alam R, Barrera M, D’Agostino N, Nicholas DB, Schneiderman G. Bereavement experiences of mothers and fathers over time after the death of a child due to cancer. Death Stud. 2012;36:1–22.CrossRef

11.

Thomése PF, Schaduwkind, blz. 19. Dit is het dus. Amsterdam-Antwerpen: Contact; 2005.

12.

Pohlkamp L, Kreicbergs U, Sveen J. Bereaved mothers’ and fathers’ prolonged grief and psychological health 1 to 5 years after loss. A nationwide study Psychooncology. 2019;28:1530–6. https://doi.org/10.1002/pon.5112.CrossRefPubMed

13.

Pohlkamp L, Kreicbergs U, Sveen J. Factors during a childs’s illness are associated with levels of prolonged grief symptoms in bereaved mothers and fathers. Oncology. 2020;38(2):137–44.

14.

Jansma E. Bloem, steen. Amsterdam: De Arbeiderspers; 1990.

15.

Jones K, Robb M, Murphy S, Davies A. New understandings of fathers’ experiences of grief and loss following stillbirth and neonatal death: A scoping review. Midwifery. 2019;79:102531. https://doi.org/10.1016/j.midw.2019.102531.

16.

Obst KL, Due C, Oxlad M, Middleton P. Men’s grief following pregnancy loss and neonatal loss: a systematic review and emerging theoretical model. BMC Pregnancy Childbirth. 2020;20:11. https://doi.org/10.1186/s12884-019-2677-9.CrossRefPubMedPubMedCentral

17.

Volgsten H, Jansson C, Svanberg AS, Darj E, Stavreus-Evers A. Longitudinal study of emotional experiences, grief and depressive symptoms in women and men after miscarriage. Midwifery. 2018;64:23–8. https://doi.org/10.1016/j.midw.2018.05.003.CrossRefPubMed

18.

Statline cbs https://opendata.cbs.nl. Zoek onder ‘kinderloosheid’, geraadpleegd 4 januari 2021.

19.

Marjoleine de Vos. Zeehond graag. Amsterdam: Van Oorschot; 2000.

20.

Rijn H. Loos. Amsterdam: Nijgh & van Ditmar; 2016.

21.

Ying LY, Wu LH, Loke AY. Gender differences in experiences with and adjustments to infertility: a literature review. International J Nursing Studies. 2015;52:1640–52. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2015.05.004.CrossRef

22.

Statline CBS https://opendata.cbs.nl. Zoek onder ‘Verweduwden’, geraadpleegd 4 januari 2021.

23.

King BM, Carr DC, Taylor MG. Depressive symptoms and the buffering effect of resilience on widowhood by gender. Gerontologist. 2019;59:1122–30. https://doi.org/10.1093/geront/gny115.CrossRefPubMed

24.

Stevens N, Van Rijswijk R. Voorbij verlies. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2010.CrossRef

Informatie en hulp bij een miskraam (www.miskraamverwerken.nl/);

Kenniscentrum babysterfte, voor ouders en voor professionals (https://stillelevens.nl);

Lotgenotencontact voor mensen met een onvervulde kinderwens (www.freya.nl/contact/contact-met-lotgenoten/);

Lotgenotengroep Rouw (www.rouw.nl);

Ondersteuning bij o.a. rouwverwerking (www.humanitas.nl);

Stichting Achter de Regenboog (www.achterderegenboog.nl);

Stichting Lieve Engeltjes (www.lieveengeltjes.nl);

Zelfhulporganisatie OOK (www.oudersoverledenkind.nl).

Titel: Omgaan met verlies en rouw
Auteur: prof. dr. Toine Lagro-Janssen
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Gendersensitieve huisartsgeneeskunde
Print ISBN: 978-90-368-2706-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2707-2

Copyright: 2022
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2707-2_26

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen