Top

Gepubliceerd in:

01-02-2003 | Forum

Naar een eenduidige omschrijving van het ‘zorgproduct psychotherapie’

Auteur: Olaf de Haas

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 1/2003

Samenvatting

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (NVP) stelde in januari 2002 vast dat het van belang is om te komen tot een productomschrijving psychotherapie. Het doel is een omschrijving van psychotherapie waarover niet alleen bij vertegenwoordigers van de betrokken beroepsgroepen consensus bestaat, maar die ook andere personen en instanties, zoals cliënten en hun vertegenwoordigers, verzekeraars, beoefenaars van andere disciplines in de gezondheidszorg en de overheid adequaat informeert. Dit artikel is erop gericht om over een aantal uitgangspunten van psychotherapie overeenstemming te bereiken onder de vertegenwoordigers van de beroepsgroepen. Het vertrekpunt is een eerdere versie van dit artikel waarin een synthese van een aantal in Nederland gangbare definities van psychotherapie werd gemaakt.

vorige artikel Echtheid in cliëntgerichte therapie

volgende artikel K. Libbrecht (2001). Les délires de l'hystérique. Une approche historique. Toulouse: Érès. 238 pp., prijs € 27,-

Het ‘Samenwerkingsverband’ omvat de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (NVP) en de Nederlandse Vereniging voor Vrijgevestigde Psychotherapeuten (NVVP).

Het ‘Platform Psychotherapie’ omvat naast de NVP en de NVVP het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVPsychiatrie).

Deze methoden zijn gebaseerd op een of meer van de volgende theorieën: psychoanalytische, leer- en cognitieve, experiëntiële en systeemtheorieën (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1998a).

Dat dit voor de wetgever geen eenvoudige opgave was, blijkt in het bijzonder uit de formuleringen in het Besluit Gezondheidszorgpsycholoog (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 1998b).

Hierbij wordt vooruit gelopen op een wetswijziging die bij het ter perse gaan van dit artikel voorzien was, maar feitelijk nog niet geëffectueerd is.

De formulering impliceert dat de kwalificatie evidence based niet op alle in de psychotherapie toe te passen methoden van toepassing kan zijn. Daarvoor is de psychotherapeutische praktijk te complex. Veelal zal moeten worden volstaan met consensus, dat wil zeggen: een groep relevante deskundigen is na discussie van oordeel dat een specifieke werkwijze in nader omschreven situaties, volgens de huidige stand van de wetenschap als best practice aangemerkt kan worden (zie ook Kaasenbrood, 1995, p. 253).

Een kanttekening hierbij is dat een en ander niet impliceert dat in de eerste lijn volstaan zou kunnen worden met lager opgeleide hulpverleners. De kwaliteit van de eerste lijn dient gewaarborgd te worden. Hoe beter de hulpverlening in de eerste lijn, des te minder cliënten hoeven door te stromen naar de ‘hogere echelons’. We pleiten ervoor om ook in de eerste lijn hoogopgeleide psychotherapeuten in te zetten (Van Lawick, persoonlijke mededeling).

Paarlberg (persoonlijke mededeling) brengt in een reactie op een eerdere versie van dit artikel naar voren dat een duidelijke probleemanalyse alleen vanuit een theorie gemaakt kan worden.

Voor de volledigheid is het van belang vast te stellen dat psychotherapeutische activiteiten niet onder de in de Wet BIG genoemde ‘voorbehouden handelingen’ genoemd worden. Voor de kwaliteitsbewaking van de praktijk dient dan ook teruggegrepen te worden op de beroepscodes die in de verschillende beroepsverenigingen, zoals het Nederlands Instituut van Psychologen, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie, gehanteerd worden.

American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4^th ed.) Washington DC: American Psychiatric Association.

Beek, C.C. van (1997). Productbeschrijving en kwaliteitssturing. In C.C. van Beek en F.M.B.H. Jansen (red.), Handboek Sturen met Zorgproducten (pp. D 1000-3/55). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Buitenhuis, M. (1999). Discussienota ‘Psychotherapie, typering van een product’. Utrecht: NVP/NVVP.

Commissie-De Vreeze (1973). Rapport van de Staatscommisssie Medische Beroepsuitoefening. Verslagen en rapporten. Den Haag: Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne.

Commissie-Van Tilburg (1996). Profielschets Psychiater. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.

Commissie-Verhagen (Werkgroep psychotherapie) (1981). Advies inzake een beleid voor psychotherapie. Den Haag: Staatsuitgeverij.

Haas, O.P. de (in druk). Forensische psychotherapie. In T.I. Oei en M.S. Groenhuijsen. (red.), Actualiteit en Ontwikkeling van de Forensische Psychiatrie. Deventer: Gouda Quint.

Hutschemaekers, G., & Neijmeijer, L. (1999). Beroepen in beweging. Professionalisering en grenzen van een multidisciplinaire GGZ. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Hutschemaekers, G. (2001). Onder professionals. Oratie als bijzonder hoogleraar professionalisering van geestelijke gezondheidszorg aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, d.d. 7 juni 2001.Utrecht: Sun.

Kaasenbrood, A.J.A. (1995). Consensus als criterium. De ontwikkeling, de verspreiding en het gebruik van richtlijnen voor goed psychiatrisch handelen (Academisch proefschrift). NcGv-reeks 95-20. Utrecht: Nederlands centrum Geestelijke volksgezondheid.

Koerselman, G.F. (2000). Over de zogenaamde essentie van de psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 26, 324-331.

Korrelboom, C.W. (1999). Open-exploratief versus klachtgericht? Dimensies voor het classificeren van psychotherapieën. In R.W Trijsburg, S. Colijn, S.E. Collumbien en G. Lietaer (red.), Handboek Integratieve Psychotherapie (pp. II.7.1.1. – II.7.1-28). Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom.

Maas, I.A.M., & Jansen, J. (2000). Psychische ongezondheid, Determinanten en de effecten van preventieve interventies. Bilthoven: RIVM.

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (1993). Wet BIG. Staatsblad 655.

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (1998a). Besluit van 17 maart 1998, houdende regels inzake de opleiding tot en de deskundigheid van de psychotherapeut (Besluit psychotherapeut). Staatsblad 155.

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (1998b). Besluit van 17 maart 1998, houdende regels inzake de opleiding tot en de deskundigheid van de gezondheidszorgpsycholoog (Besluit gezondheidszorgpsycholoog). Staatsblad 156.

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (1999). Landelijke Richtlijn Voordeurprotocol Geestelijke Gezondheidszorg. Utrecht: Trimbos Instituut.

Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (1996). Beknopte handleiding bij de Diagnostische Criteria van de DSM-IV. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (1998). Definitie Psychotherapie. Nieuws voor Psychotherapeuten, november.

Reijzer, H. (1993). Naar een nieuw beroep. Psychotherapeut in Nederland. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Schaap, C. (2000). Integratie en differentiatie in de psychotherapie, perspectief op beroep en opleiding (Oratie) Zeist: Wetenschappelijke uitgeverij, Cure & Care publishers.

Trijsburg, R.W. (2001). Een integratieve psychotherapie opleiding. Eindrapport van de werkgroep ‘Integratieve psychotherapie opleiding’. Utrecht: Centrale Rino Groep.

Trijsburg, R.W. (2002). Taxonomie van therapeutische factoren en interventies: een integratieve visie. In R.W Trijsburg, S. Colijn, S.E. Collumbien enG. Lietaer (red.) (1998), Handboek Integratieve Psychotherapie (pp I 4.1-1/42). Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom.

Titel: Naar een eenduidige omschrijving van het ‘zorgproduct psychotherapie’
Auteur: Olaf de Haas
Publicatiedatum: 01-02-2003
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 1/2003
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03061994

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2003

Echtheid in cliëntgerichte therapie

C.J.A. Roosen, A. Savenije, A. Kolman en R. Beunderman (red.) (2001). Over een grens. Psychotherapie met adolescenten. Assen: Van Gorcum. 270 pp., prijs € 26,-

Symposium Het Lorentzhuis 18 jaar; eindelijk volwassen? Haarlem, 18 september 2002.

K. Libbrecht (2001). Les délires de l'hystérique. Une approche historique. Toulouse: Érès. 238 pp., prijs € 27,-

J.G.J.M de Haes, L.M. Gualthérie van Weezel, R. Sanderman en H.B.M. van de Wiel (red.) (2001). Psychologische patiëntenzorg in de oncologie. Handboek voor de professional. Assen: Van Gorcum. 374 pp., prijs € 42,-

Cognitieve veranderingen tijdens exposure in vivo