Top

Verslaving

Gepubliceerd in:

01-03-2012

Contextmapping lichaamsbeleving

Een kwalitatief onderzoek bij middelenafhankelijkheid

Auteurs: Katharina Bongaertz, Drs. Mia Scheffers

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 1/2012

Samenvatting

Psychomotorische therapie (PMT) is een behandelvorm voor mensen met psychische problematiek, waarbij op methodische wijze gebruik gemaakt wordt van interventies gericht op de lichaamsbeleving en het bewegingsgedrag. In de psychomotorische therapie aan mensen met middelenafhankelijkheid blijkt dat de lichaamsbeleving vaak ernstig verstoord is. Patiënten kunnen hun lichaamssignalen slecht waarnemen of herkennen, ontkennen lichaamssensaties als pijn en vermoeidheid en ervaren problemen op het gebied van lichamelijke intimiteit en seksualiteit. Lichaamsbeleving is dus een belangrijk onderwerp in de behandeling. Onderzoek ter onderbouwing van de behandeling van verstoorde lichaamsbeleving ontbreekt echter. Dit artikel biedt een eerste kwalitatieve verkenning naar lichaamsbeleving via de methode contextmapping.

vorige artikel Lastpakken

volgende artikel Middelenonafhankelijke CGT-behandeling voor jongeren

Alphen, F. van (2006).Innovation probes. (Proefschrift.) Amsterdam: Vrije Universiteit.

Basten, M.G.J., & Dorhout., M. (2006).De Body-Cathexis Schaal; betrouwbaarheid, validiteit, dimensionaliteit en normering. (Onderzoeksverslag.) Amsterdam: Vrije Universiteit, Faculteit der Bewegingswetenschappen.

Berkmortel, M.A.H. van den, Hoon, K. de, & Jansen, G. (2010). Agressieregulatie in de verslavingszorg. In J. de Lange (red.),Psychomotorische therapie. Lichaams- en bewegingsgerichte interventies in de GGZ(pp. 35-51). Amsterdam: Boom.

Boeije, H. (2005).Analyseren in kwalitatief onderzoek. Amsterdam: Boom.

Cash, T.F., & Pruzinsky, T. (2002).Body image. A handbook of theory, research and clinical practice. New York/London: The Guilford Press.

Corbin, J., & Strauss, A.L. (1990).Basics of qualitative research. Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage.

Dom, G., & Wilde, B. de (2009). Controleverlies. In I. Franken & W. van den Brink (red.), Handboek verslaving(pp. 210-220). Utrecht: De Tijdstroom.

Emck, C., & Bosscher, R.J. (2004). Psychomotorische interventies: bewegingservaring op maat. In G. Pool e.a. (red.),Handboek psychologische interventies bij chronisch-somatische aandoeningen (pp. 368-385). Assen: Van Gorcum.

Emck, C., Hammink, M.N., & Bosscher, R.J. (2007).Psymot. Utrecht: ’t Web.

Emmelkamp, P., & Vedel, E. (2006).Alcohol- en drugsverslaving. Amsterdam: Nieuwezijds.

Fallon, P., & Ackard, D.M. (2002). Sexual abuse and body image. In T.F. Cash & T. Pruzinsky (Eds.),Body image. A handbook of theory, research and clinical practice (pp. 117-124). New York/London: The Guilford Press.

Farges, S. (2004). Alexithymia, depression and drug addiction.L’Encephale, 30, 201-211.CrossRef

Gainotti, M.A. (1999). Body image and drug addiction.Perceptual and Motor Skills, 88, 21-22.PubMedCrossRef

Gijsbers van Wijk, C.M.T., & Kolk, A.M. (1996). Psychometric evaluation of symptom perception related measures.Personality and Individual Differences, 20, 55-70.CrossRef

Kampman, M., & Keijsers, G.P.J. (2001).Cognitieve gedragstherapie. Behandelprotocol bij angst en paniek. Zeist: Liko.

Knapen, J. (2003).Physical fitness and physical selfconcept in non-psychotic psychiatric patients. (Dissertatie). Leuven: Katholieke Universiteit Leuven.

Kooiman, C.G. (2003).Alexithymia. Childhood risk factors and unexplained physical symptoms. (Proefschrift). Leiden: LUMC.

Mataheru, A. (2008). Psychomotorische therapie in de verslavingszorg.Verslaving, 4, 67-74.CrossRef

Mehling, W.E., Gopisetty, V., Daubenmier, J., Price, C.J., Hecht, F.M., e.a. (2009). Body awareness: Construct and self-report measures. PLoS ONE 4 (5): e5614. doi:10.1371/journal.pone.0005614.

Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Therapie (2009).Beroepsprofiel psychomotorisch therapeut. Utrecht: NVPMT.

Ogden, P., Minton, K., & Pain, C. (2006).Trauma and the body. A sensorimotor approach to psychotherapy. New York: Norton.

Péous, A.M., Auby, P., & Gence, S. (1996). Modification de l’image du corps et Ã©volution de la dÃ©pendance psychique chez les toxicomanes.Annales MÃ©dico-Psychologiques, 154, 57-59.

PÖhlmann, K., Thiel, P., & Joraschky, P. (2008). Entwicklung und Validierung des Dresdner KÖrperbildfragebogens (DKB-35). In P. Joraschky, H. Lausberg & K. PÖhlmann (Hrsg.),KÖrperorientierte Diagnostik und Psychotherapie bei Patientinnen mit EssstÖrungen(pp. 57-72). GieÃŸen: Psychosozial-Verlag.

Priebe, S., & RÖhricht, F. (2001). Specific body image pathology in acute schizophrenia.Psychiatry Research, 101, 289-301.PubMedCrossRef

Probst, M. (1994). Het menselijk lichaam in de psychiatrie: problematiek in beweging. In D. de Brauwer & L. Konsten (red.),Relationele lichaamsbeelden(pp. 27-44). Leuven: Acco.

Probst, M. (1997).Body experience in eating disorder patients. Kortenberg: Universitair centrum Sint-Jozef.

Rekkers, M.E. & Schoemaker, E. (2002).Gewichtige lichamen. Lichaamsbeleving en eetstoornissen. Leuven: Acco.

Ridder, K. de (2003). Lichaamsgerichte therapie na seksueel misbruik. In N. Nicolai (red.),Handboek psychotherapie na seksueel misbruik (pp. 217-231). Utrecht: De Tijdstroom.

Ritzer, G. (1992).Metatheorizing. Newbury Park, CA: Sage.

Scheffers, W.J. (2005). Trauma, lichaam en seksualiteit. Het gebruik van lichaamstekeningen in de psychomotorische therapie. In J. de Lange & R. Bosscher (red.),Psychomotorische therapie in de praktijk (pp. 121-140). Nijmegen: Cure & Care.

Scheffers, W.J., & Schreuder, B.J.N. (2005). Seksespecifieke hulpverlening bij seksueel geweld: de focale mannengroep. In J. de Lange (red.),Een vak apart. Artikelen over psychomotorische therapie (pp. 217-235). Utrecht: ’t Web.

Scheffers, W.J., Rekkers, M., & Bosscher, R.J. (2006). Hoe meet ik lichaamsbeleving?Tijdschrift voor Vaktherapie, 4, 21-29.

Sifneos, E. (1996). Alexithymia: Past and present.American Journal of Psychiatry, 153, 137-142.PubMed

SleeswijkVisser, F. (2009).Bringing the everyday life of people into design. (Proefschrift.) Delft: De Nieuwe Grafische.

SleeswijkVisser, F., Stappers, P.J., Lugt, R. van der, & Sanders, E.B.N. (2005). Contextmapping: Experiences from practice.Co Design: International Journal of Co Creation in Design and Arts, 1, 119-149.CrossRef

Stappers, E.B.N., & Sanders, P.J. (2003). Generative tools for contextmapping: Tuning the tools. Third International conference on design and emotion, 1-3 juli 2002. Loughborough: Taylor & Francis.

Stupar, S. (2009).Evaluation of the agression regulation module for patients with addictive disorder. (Masterthesis.) Maastricht: Maastricht University, Faculty of Health Sciences.

Taylor, G., Parker, J., & Bagby, M. (1990). A preliminary investigation of alexithymia in men with psychoactive substance dependence.American Journal of Psychiatry, 147, 1228-1230.PubMed

Thorberg, F.A., Young, R.M., Sullivan, K.A., & Lyvers, M. (2009). Alexithymia and alcohol use disorders: A critical review.Addictive Behaviors, 34, 237-245.PubMedCrossRef

Wallace-Digarbo, A. (1995). Addiction, art and woman’s body: A heuristic inquiry into three addicted woman’s body image composition.Dissertation Abstract International: The Science and Engineering, 55, 4617.

Weathers, C., & Billingsley, D. (1982). Body Image and sex-role stereotype as features of addiction in woman.International Journal of the Addictions, 17, 343-347.

Wiers, R.W. (2007).Slaaf van het onbewuste. Over emotie, bewustzijn en verslaving. Amsterdam: Bert Bakker.

Titel: Contextmapping lichaamsbeleving
Een kwalitatief onderzoek bij middelenafhankelijkheid
Auteurs: Katharina Bongaertz
Drs. Mia Scheffers
Publicatiedatum: 01-03-2012
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Verslaving / Uitgave 1/2012
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI: https://doi.org/10.1007/s12501-012-0004-5

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2012

Middelenonafhankelijke CGT-behandeling voor jongeren

Tijd voor een deflatie van het begrip verslaving?

Tv-programma's en documentaires op afroep

Kwetsbare groepen jeugdigen en problematisch middelengebruik: visie en interventiematrix

Lastpakken

Methadon en plotselinge hartdood