Top

Tijdschrift voor Psychotherapie

Gepubliceerd in:

01-08-1998

En nee is geen antwoord!

Assertiviteitstraining in de RIAGG

Auteurs: K. Klumpers, C. van der Rhee

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 4/1998

Abstract

Assertiviteitstraining is een vast onderdeel van de volwassenenzorg van verreweg de meesteRIAGG's. Het therapieprogramma is overbekend. De positie binnen het vigerende psychopathologische begrippenkader is echter onduidelijk; de indicatiestelling voor assertiviteitstraining wordt hierdoor bemoeilijkt en de training lijkt een wat anachronistische positie ingenomen te hebben. In dit artikel wordt na een bespreking van het concept assertiviteit de kwantiteit van assertiviteitsgroepen in deRIAGGverkend. Vervolgens wordt de positie van de assertiviteitstraining in deRIAGGonderzocht. Hierbij komt onder meer de vraag aan de orde: moet subassertiviteit als stoornis opgenomen worden in deDSMof moet assertiviteitstraining uit het takenpakket van deRIAGG? De auteurs menen dat het om een paradox gaat: subassertiviteit zit terecht niet als afzonderlijk psychopathologisch syndroom in deDSM, maar assertiviteitstraining hoort wel degelijk in deRIAGG. Subassertiviteit komt veel voor bij de dysthyme stoornis en bij cliënten met ontwijkende en afhankelijke persoonlijkheidskenmerken, maar ook bij tal van andere stoornissen. De invloed van assertiviteitstraining op deze en andere klachten wordt besproken.

vorige artikel Multiple family therapy en familiediscussiegroep

American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed.). Washington DC: APA.

Alberti, R.E., & Emmons, M.L. (1974). Your perfect right: a guide to assertive behaviour. Boston: Little Brown and Company.

Becker, R.E., Heimberg, R.G., & Bellack, A.S. (1987). Social skill training treatment for depression. New York: Pergamon Press.

Bögels, S., & Scholing, A. (1995). Behandeling van angst om te blozen, trillen of zweten. Tijdschrift voor Psychotherapie, 21, 248-267.

Bongaardt, J., van den (1985). N=1: een studie van 84 n=1 studies van gedragstherapeuten in opleiding. Doctoraalscriptie Vakgroep Klinische Psychologie. Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen.

Bruch, M. A., Hamer, R.J., & Kaflowitz-Lindner, N.G. (1992). Cognitive Balance and Assertiveness: Testing the Construct Validity of the States of Mind Categories, Cognitive Therapy and Research, 6, 653-669.CrossRef

Chan, D.W. (1993). Components of assertiveness: their relationships with assertive rights and depressed mood among Chinese college students in Hong Kong. Behaviour Research and Therapy, 31, 529-538.CrossRefPubMed

Crawford, M. (1988). Gender, age and the social evaluation of assertion, Behavior Modification, 12, 549-564.CrossRef

Dam-Baggen, R. van (1987). Sociale angst en non-assertiviteit bij psychiatrische patiënten: onderzoek in de klinische praktijk. Lisse: Swets en Zeitlinger.

Dam-Baggen, R. van, & Kraaimaat, F. (1979). Assertieve training. In J.W.G. Orlemans (red.), Handboek voor gedragstherapie. Deventer: Van Loghum Slaterus.

Dam-Baggen, R. van, & Kraaimaat, F. (1984). Een op zelfregulatie gerichte sociaal vaardigheidstherapie in groepen: evaluatie en predictie. Gedragstherapie, 17, 281-296.

Dam-Baggen, R. van, & Kraaimaat, F. (1986). Sociale angst bij hoog en laag sociaal angstige psychiatrische patiënten. Gedragstherapie, 19, 83-95.

Dam-Baggen, R. van, & Kraaimaat, F. (1988). Sociale angst bij volwassenen: een overzicht. Gedragstherapie, 21, 83-94.

Dam-Baggen, R. van, & Kraaimaat, F. (1989). Social anxiety: a review. In P.M.G. Emmelkamp (red.), Fresh perspectives on anxiety disorders. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Dam-Baggen, R. van, Kraaimaat, F., & Crouzen, M. (1993). De effectiviteit van sociale vaardigheidstherapie bij drie subtypen sociaal angstige psychiatrische patiënten. Gedragstherapie, 26, 21-32.

Dam-Baggen, R. van, Kraaimaat, F., & Emmerik, A. van (1997). Sociaalvaardigheidstherapie en cognitieve gedragstherapie even effectief bij sociaal angstige psychiatrische patiënten? Gedragstherapie, 30, 253-266.

Emmelkamp, P.M.G. (1995). Gedragstherapeutische behandeling van angststoornissen. In J.A. den Boer en H.G.M. Westenberg (red), Leerboek angststoornissen. Utrecht: De Tijdstroom.

Emmelkamp, P.M.G., & Heyden, H. van der (1980). Treatment of harming obsessions. Behavior Analysis and Modification, 4, 28-35.

Emmelkamp, P.M.G., Hout, A. van der, & Vries, K de (1983). Assertive training for agoraphobics, Behaviour Research and Therapy. 21, 63-68.CrossRefPubMed

Freedberg, E.J., & Johnston, W.E. (1981). Effects of assertion training within the context of a multi-modal alcoholism treatment program for employed alcoholics. Psychological Reports, 48, 379-386.PubMed

Hoogduin, C.A.L. (1986). De ambulante behandeling van dwangneurose. Deventer: Van Loghum Slaterus.

Hovens, J.E. (1982). Relaties tussen assertiviteit en alcoholisme: een overzicht. Tijdschrift voor alcohol en drugs, 8, 49-60.

Kienhorst, I., IJzendoorn-Schmitz, R. van, & Diekstra, R. (1980). Assertiviteitstraining: een landelijk onderzoek, Tijdschrift voor Psychotherapie, 6, 159-172.

Kraaimaat, F. (1983). Ontwikkelingen binnen de gedragstherapie, Gedragstherapie, 16, 3-21.

Kraaimaat, F., & Dam-Baggen, R. van (1988). Sociale angst en non-assertiviteit. Gedragstherapie, 21, 83-93.

Leary, T. (1957). Interpersonal diagnosis of personality. New York: Ronald Press.

Lewinsohn, P.M., Munoz, R.F., Youngren, M.A., & Zeiss (1986). Control your depression. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentic Hall.

Linehan, M.M., Goldfried, M.R., & Goldfried, A.P. (1979), Assertion training: skill training or cognitive restructuring. Behavior therapy , 10, 372-388.CrossRef

Marlatt, G.A., & Gordon, J.R. (Eds.) (1985). Relapse prevention: Maintenance strategies in addictive behavior change. New York: Guilford Press.

Marzillier, J.S., Lambert, C. & Kellett, J. (1976). A controlled evaluation of systematic desensitization and social skills training for socially inadequate psychiatric patients. Behaviour Research and Therapy, 14, 225-238.CrossRefPubMed

Mersch, P.P.A. (1994). The behavioral and cognitive therapy for social phobia. Proefschrift. Groningen.

Miller, P.M., & Eisler, R.M. (1977). Assertive behavior of alcoholics: A descriptive analysis. Behavior Therapy, 8, 146-149.CrossRef

Molen, H.T. van der (1985). Hulp als onderwijs. Effecten van cursussen voor verlegen mensen. Groningen: Wolters-Noordhoff.

Orlemans, J.W.G. (1988). Inleiding tot de gedragstherapie. Deventer: Van Loghum Slaterus.

Rakos, R.F. (1991). Assertive behaviour. Theory, research and training. Londen and New York: Routledge.

Salter, A. (1949). Conditioned reflex therapy. The direct approach to the reconstruction of personality. New York: Creative Age Press.

Schouten, J. (1977). Ik ben d'r ook nog. Handleiding voor assertiviteitstraining. Meppel: Boom.

Scholing, A., & Emmelkamp, P.M.G. (1991). Sociale fobie en sociale angst: etiologie en diagnostiek. Directieve therapie, 11, 143-167.

Scholing, A., & Emmelkamp, P.M.G. (1992). Sociale fobie en sociale angst: uitvoering van de behandeling. Directieve therapie , 12, 62-91.CrossRef

Schroeder, H.E., Rakos, R.F., & Moe, J. (1983). The social perception of assertive behavior as a function of responseclass and gender. Behavior Therapy, 14, 534-544.CrossRef

Shaw, P. (1979). A comparison of three behaviour therapies in the treatment of social phobias. British Journal of Psychiatry, 134, 620-623.CrossRefPubMed

Son, M.J.M. van (1978). Sociaal vaardigheidstherapie, gedragstherapie en sociaal gedrag. Amsterdam/Lisse: Swets en Zeitlinger.

St.Lawrence, J.S. (1987) Assessment of assertion. In M. Hersen, R.M. Eisler, & P.M. Miller (Eds.) Progress in behavior modification (Vol. 21). Newbury Park, CA: Sage publications.

Thorpe, G.L., Freedman, E.G., & Lazar, J.D. (1985). Assertiveness training and exposure in vivo for agoraphobics. Behavioral Psychotherapy, 13, 132-141.CrossRef

Turner, S.M., Beidel, D.C., & Townsley, R.M. (1990). Social Phobia: relationship to shyness. Behaviour Research and Therapy, 28, 497-505.CrossRefPubMed

Twentyman, C.T., Greenwald, D., Greenwald, M., Kloss, J., Kovaleski, M., & Ziburg-Hoffman, P. (1982). An assessment of social skills deficits in alcoholics. Journal of Behavioral Assessment, 4, 317-326.CrossRef

Wolpe, J. (1958). Psychotherapy by reciprocal inhibition. Stanford: Stanford University Press.

Wolpe, J., & Lazarus, A.A. (1966). Behaviour Therapy techniques. New York: Pergamon Press.

Titel: En nee is geen antwoord!
Assertiviteitstraining in de RIAGG
Auteurs: K. Klumpers
C. van der Rhee
Publicatiedatum: 01-08-1998
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 4/1998
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03061881

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Abstract

Log in om toegang te krijgen