Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
Inleiding: Een kennismaking met de inspannings- en sportfysiologie hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2023 | OriginalPaper | Hoofdstuk

22. Lichamelijke activiteit en cardiovasculaire aandoeningen

Auteurs : Larry W. Kenney, Jack H. Wilmore, David L. Costill, Ramón Lindauer

Gepubliceerd in: Inspannings- en sportfysiologie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Introductie

In 2017 kwam er, voor het eerst in veertien jaar, een herziening van de definitie van hypertensie door het American College of Cardiology (ACC)/American Heart Association (AHA) Task Force on Clinical Practice Guidelines. Volgens hun nieuwe richtlijn, heeft iemand hypertensie als:
  • hij/zij een systolische bloedruk (SBD) heeft van 130 mmHg of hoger;
  • hij/zij een diastolische bloeddruk (DBD) heeft van 80 mmHg of hoger;
  • hij/zij bloeddrukverlagende medicatie gebruikt;
  • door een arts op twee momenten is geconstateerd dat er sprake is van hoge bloeddruk;
  • elke mogelijke combinatie van bovenstaand.
Volgens deze nieuwe criteria heeft bijna de helft van de Amerikaanse volwassenen (circa 46%) hypertensie! Voor inspanningsfysiologen is van belang dat de nieuwe ACC/AHA-richtlijnen ook stellen dat bijna iedereen met hypertensie kan en moet beginnen met aanpassingen in de leefstijl – inclusief het verminderen van sedentair gedrag en het vergroten van de hoeveelheid regelmatige inspanning – als onderdeel van het behandelplan.
vorige hoofdstuk Geslachtsverschillen bij sport en inspanning
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Woordenlijst
Plaque
Een opeenhoping van lipiden, gladde spiercellen, bindweefsel en afvalstoffen die zich vormt op de plaats van beschadiging van een arterie.
Coronaire aandoeningen
Een aandoening die wordt gekenmerkt door pathologische veranderingen in de coronaire arteriën die het myocard van bloed voorzien.
Ischemie
Een tijdelijk tekort aan bloed in een specifiek deel van het lichaam.
Myocardinfarct
Overlijden van hartweefsel als gevolg van een tekort aan bloedtoevoer naar een deel van de hartspier.
Vetstroken
Vroege afzettingen van lipiden in bloedvaten.
Hypertensie
Abnormaal hoge bloeddruk. Bij volwassenen wordt hypertensie gewoonlijk gedefinieerd als een systolische druk van 140 mmHg of hoger of een diastolische druk van mmHg of hoger.
Beroerte
Een hersenbloeding, een aandoening waarbij de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen is afgenomen, normaliter door een infarct of een scheuring, waardoor het betreffende hersendeel wordt beschadigd
Hartfalen
Een klinische aandoening waarbij het myocard te zwak is om voldoende bloed uit te pompen om aan de zuurstofbehoeften van het lichaam te voldoen. Hartfalen is meestal het gevolg van een beschadigd of overbelast hart.
Congestief hartfalen
Chronische aandoening waar een zwak myocard zorgt voor ophoping van vloeistof, wat voor oedeem in de ledematen en belemmerde ademhaling en kortademigheid zorgt.
Perifere vasculaire aandoeningen
Aandoeningen aan de systemische arteriën of venen, vooral die van de extremiteiten, waardoor de doorbloeding wordt gehinderd.
Ziekten aan de hartkleppen
Een aandoening aan een of meer van de hartkleppen.
Aangeboren hartziekten
Een bij de geboorte al aanwezige hartaandoening die ontstaat door abnormale ontwikkeling van het hart of van de hartvaten vóór de geboorte.
Pathofysiologie
De fysiologie van een specifieke aandoening of ziekte.
Adipokinen
Hormonen die worden afgegeven door, of werken op, vetweefsel.
Low-density lipoprotein cholesterol (LDL-C)
Een cholesterol gebonden aan een lipoproteïne met lage dichtheid. Van deze ‘drager’ van het cholesterol wordt gedacht dat hij het cholesterol afzet op de arteriële wand. Deze ‘soort’ cholesterol is dan juist een factor die het risico op sclerose verhoogt.
High-density lipoprotein cholesterol (HDL-C)
Een cholesterol gebonden aan een lipoproteïne met hoge dichtheid. Van deze ‘drager’ van het cholesterol wordt gedacht dat hij het cholesterol van de arteriële wand verwijdert en naar de lever vervoert om te worden afgebroken. Deze ‘soort’ cholesterol is dan juist een factor die het risico op sclerose zou kunnen verlagen.
Dislipidemie
Een profiel van de aan lipoproteïne verwante risicofactoren voor coronaire hartziekten.
Statines
Benaming voor meerdere HMG-CoA reductase- inhibitoren, een klasse geneesmiddelen die de vorming van substanties blokkeren die nodig zijn voor cholesterolproductie in de lever.
Atherosclerose
Een vorm van arteriosclerose waarbij de binnenlaag van de arteriën verandert en zich plaque ophoopt, wat leidt tot progressieve vernauwing van de arteriën.
Door bloedplaatjes afgegeven groeifactor
Een familie van moleculen die worden afgegeven om te helpen bij wondgenezing, het repareren van schade aan wanden van bloedvaten, and die helpen bij de groei van bloedvaten.
Ischemische beroerte
Schade aan hersenweefsel door onvoldoende zuurstof in een deel van de hersenen. Kan worden veroorzaakt door het vernauwen of blokkeren van de bloedvaten die dat gebied van bloed voorzien.
Hersenbloeding
zie: Beroerte
Reumatische hartziekte
Een vorm van ziekte aan de hartkleppen waarbij, vaak bij kinderen tussen de 5 en 15 jaar, een streptokokkeninfectie een reumatische koorts heeft veroorzaakt.
Endotheel
Een laag dunne cellen die het lumen van de bloedvaten bedekt.
Stikstofoxide (NO)
Belangrijk cellulair signaalmolecuul betrokken bij vele fysiologische processen, inclusief dilatatie van arteriolen.
Primaire risicofactoren
Risicofactoren die een bewezen sterk invloed hebben op bepaalde aandoeningen. Primaire risicofactoren voor coronairlijden zijn roken, hypertensie, hoge bloedlipiden, obesitas, en lichamelijke inactiviteit.
Lipiden in het bloed
In het bloed aanwezige vetten, zoals triglyceriden en cholesterol.
Lipoproteïnen
De eiwitten die de lipiden in het bloed vervoeren.
Low-density lipoprotein cholesterol (LDL-C)
Een cholesterol gebonden aan een lipoproteïne met lage dichtheid. Van deze ‘drager’ van het cholesterol wordt gedacht dat hij het cholesterol afzet op de arteriële wand. Deze ‘soort’ cholesterol is dan juist een factor die het risico op sclerose verhoogt.
High-density lipoprotein cholesterol (HDL-C)
Een cholesterol gebonden aan een lipoproteïne met hoge dichtheid. Van deze ‘drager’ van het cholesterol wordt gedacht dat hij het cholesterol van de arteriële wand verwijdert en naar de lever vervoert om te worden afgebroken. Deze ‘soort’ cholesterol is dan juist een factor die het risico op sclerose zou kunnen verlagen.
Risicofactor
Een factor die, indien aanwezig, een verhoogde kans geeft op de ontwikkeling van een aandoening, zoals hart- en vaatziekten.
Literatuur
1.
Albert, C.M., Mittleman, M.A., Chae, C.U., Lee, I.M., Hennekens, C.H., & Manson, J.E. (2000). Triggering of sudden death from cardiac causes by vigorous exertion. New England Journal of Medicine, 343, 1355-1361.
2.
American College of Sports Medicine Position Stand. (2007). Exercise and acute cardiovascular events: Placing the risks into perspective. Medicine & Science in Sports & Exercise, 39, 886-897.
3.
4.
Benjamin, E.J., Muntner, P., Alonso, A., et al. (2019). Heart disease and stroke statistics—2019 update: A report from the American Heart Association. Circulation, 139, e56–e528.
5.
Berenson, G.S., Srinivasan, S.R., Bao, W., Newman, W.P., Tracy, R.E., & Wattigney, W.A. (1998). Association between multiple cardiovascular risk factors and atherosclerosis in children and young adults. The Bogalusa Heart Study. New England Journal of Medicine, 338, 1650-1656.
6.
Blumenthal, J.A., Babyak, M.A., Doraiswamy, P.M., Watkins, L., Hoffman, B.M., et al. (2007). Exercise and pharmacotherapy in the treatment of major depressive disorder. Psychosomatic Medicine, 69, 587-596.
7.
8.
Chow, L., Eberly, L.E., Austin, E., Carnethon, M., Bouchard, C., Sternfeld, B., Zhu, N.A., Sidney, S., & Schreiner, P. (2015). Fitness change effects on midlife metabolic outcomes. Medicine and Science in Sports and Exercise, 47, 967-973.
9.
Cifu, A.S., & Davis, A.M. (2017). Prevention, detection, evaluation, and management of high blood pressure in adults. Journal of the American Medical Association, 318, 2132-2134.
10.
Dunlop, D., Song, J., Arnston, E., Semanik, P., Lee, J., et al. (2014). Sedentary time in U.S. older adults associated with disability in activities of daily living independent of physical activity. Journal of Physical Activity and Health, 12, 93-101.
11.
Eckel, R.H., et al. (2013). 2013 ACC/AHA guideline on lifestyle management to reduce cardiovascular risk: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation, 129(25 Suppl 2), S76–S99.
12.
Ford, E.S., & Caspersen, C.J. (2012). Sedentary behaviour and cardiovascular disease: A review of prospective studies. International Journal of Epidemiology, 41, 1338-1353.
13.
Gill, J.M.R. (2007). Physical activity, cardiorespiratory fitness and insulin resistance: A short update. Current Opinion in Lipidology, 18, 47-52.
14.
Gleeson, M., Bishop, N.C., Stensel, D.J., Lindley, M.R., Mastana, S.S., et al. (2011). The anti-inflammatory effects of exercise: Mechanisms and implications for the prevention and treatment of disease. Nature Reviews Immunology, 11, 607-615.
15.
Grundy, S.M., Stone, N.J., Bailey, A.L., et al. (2018). 2018 AHA/ACC/AACVPR/AAPA/ABC/ACPM/ADA/AGS/ APhA/ASPC/NLA/PCNA guideline on the management of blood cholesterol. Journal of the American College of Cardiology, 73, 3168-3209.
16.
Guidelines for cardiac rehabilitation and secondary prevention programs (5th ed. with web resource). (2013). AACVPR. Champaign, IL: Human Kinetics.
17.
Kraus, W., Powell, K., Haskell, W., Janz, K., Campbell, W., Jakicic, J., Troiano, R., Sprow, K., Torres, A., & Piercy, K.L. (for the 2018 Physical Activity Guidelines Advisory Committee). (2019). Physical activity, all-cause and cardiovascular mortality, and cardiovascular disease. Medicine and Science in Sports and Exercise, 51, 1270-1281.
18.
Lawler, P.R., Filion, K.B., & Eisenberg, M.J. (2011). Efficacy of exercise-based cardiac rehabilitation post-myocardial infarction: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. American Heart Journal, 162, 571-584.
19.
O’Keefe, J.H., Patil, H.R., Lavie, C.J., Magalski, A., Vogel, R.A., et al. (2007). Potential adverse cardiovascular effects from excessive endurance exercise. Mayo Clinic Proceedings, 87, 587-595.
20.
Pedisic, Z., Shrestha, N., Kovalchik, S., Stamatakis, E., Liangruenrom, N., Grgic, J., Titze, S., Biddle, S.J.H., Bauman, A.E., & Oja, P. (2019). Is running associated with a lower risk of all-cause, cardiovascular and cancer mortality, and is the more the better? A systematic review and meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 54, 817-818.
21.
Siscovick, D.S., Weiss, N.S., Fletcher, R.H., & Lasky, T. (1984). The incidence of primary cardiac arrest during vigorous exercise. New England Journal of Medicine, 311, 874-877.
22.
Walther, C., Gielen, S., & Hambrecht, R. (2004). The effect of exercise training on endothelial function in cardiovascular disease in humans. Exercise and Sport Sciences Reviews, 32, 129-134.
23.
Whang, W., Manson, J.E., Hu, F.B., et al. (2006). Physical exertion, exercise, and sudden cardiac death in women. Journal of the American Medical Association, 295, 1399-1403.
24.
Whelton, P.K., Carey, R.M., Aronow, W.S., et al. (2018). 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ ASH/ASPC/NMA/PCNA guideline for the prevention, detection, evaluation, and management of high blood pressure in adults: Executive summary: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Circulation, 138, e426–e483.
25.
Williams, M.A., Haskell, W.L., Ades, P.A., Amsterdam, E.A., Bittner, V., Franklin, B.A., Gulanick, M., Laing, S.T., & Stewart, K.J. (2007). Resistance exercise in individuals with and without cardiovascular disease: 2007 update. Circulation, 116, 572-584.
26.
Metagegevens
Titel
Lichamelijke activiteit en cardiovasculaire aandoeningen
Auteurs
Larry W. Kenney
Jack H. Wilmore
David L. Costill
Ramón Lindauer
Copyright
2023
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Inspannings- en sportfysiologie

Print ISBN: 978-90-368-2920-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2921-2

Copyright: 2023

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2921-2_22