11. Leefgroepen; het werkterrein van groepsleiders en sociaalpedagogisch hulpverleners

Dit hoofdstuk gaat over leefgroepen. Dat is het werkterrein van sociaalpedagogische hulpverleners of groepsleiders. Vroeger werd dit werkterrein aangeduid als ‘inrichtingswerk’. Sinds de grote instellingen verlaten zijn en de betreffende cliënten in kleinschaliger behuizingen zijn ondergebracht, is deze term in onbruik geraakt.

Na een algemene inleiding over het verschijnsel leefgroep wordt het systeemkarakter van leefgroepen benadrukt. Dit systeemkarakter wordt geïllustreerd aan de hand van de beschrijving van een aantal in leefgroepen voorkomende groepsrollen en een verkenning van een aantal karakteristieke groepstypen die bij leefgroepen worden aangetroffen. Daarna worden – om het systeemkarakter van deze leefvorm te onderstrepen – enkele voorbeelden van systeemdynamiek gepresenteerd, zoals die in leefgroepen kan worden aangetroffen.