Gepubliceerd in:
01-09-2010 | Onderzoek
Laboratoriumonderzoek leidt tot minder cascade-effecten dan gedacht
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 12/2010
Log in om toegang te krijgenSamenvatting
Houben PHH, Van der Weijden T, Winkens RAG, Grol RPTM. Laboratoriumonderzoek leidt tot minder cascade-effecten dan gedacht. Huisarts Wet 2010;53(12):662-6.
Achtergrond
Afwijkende laboratoriumuitslagen bij een lage pretestkans op ziekte kunnen leiden tot cascades van verdere onderzoeken en verwijzingen. Zo’n cascade heeft ongewenste gevolgen: ongerustheid bij de patiënt, extra risico’s bij invasieve procedures en extra kosten. Wij onderzochten wanneer zulke cascades optreden: hoe vaak gebeurt het, om welk soort cascades gaat het en welke factoren zijn daarop van invloed?
Methode
In een prospectief cohortonderzoek registreerden wij zes maanden lang vervolgonderzoek en verwijzingen van huisartsen bij 256 patiënten met normale (n = 129) en met afwijkende (n = 127) laboratoriumuitslagen. Vervolgens onderzochten wij in hoeverre dit beleid samenhing met de reden om het onderzoek aan te vragen, de interpretatie van de uitslag en de pretest- en posttestkans op ziekte.
Resultaten
De huisartsen vroegen vervolgonderzoek aan voor 22 (17,3%) patiënten met een afwijkende uitslag en voor 2 (1,6%) patiënten met een normale uitslag (p < 0,001), en ze verwezen 12 (9,4%) patiënten met een afwijkende uitslag en 8 (6,2%) patiënten met een normale uitslag (p = 0,33). Slechts bij 7 (5,5%) patiënten vroegen de huisartsen meer dan eenmaal vervolgonderzoek aan. De huisartsen kozen vaker voor verder onderzoek of verwijzing bij een afwijkende laboratoriumuitslag (p = 0,004) en als ze de posttestkans op ziekte hoog inschatten (p = 0,001).
Conclusie
Cascades van onderzoek en verwijzing na een afwijkende laboratoriumuitslag komen slechts weinig voor. De bezorgdheid over dit medicaliserende effect van laboratoriumonderzoek lijkt daarom niet gerechtvaardigd.