Hyperthyreoïdie bij ouderen: aspecifieke symptomen kunnen leiden tot uitstel van de diagnose

Schildklieraandoeningen uiten zich bij bejaarden vaak door middel van aspecifieke klachten en verschijnselen welke gemakkelijk aan een orgaansysteem of ouderdom toegeschreven kunnen worden. Twee verpleeghuispatiënten met hyperthyreoïdie worden beschreven. Vanwege de atypische klachten werden de ziekteverschijnselen toegeschreven aan andere oorzaken. Bij beide patiënten trad een aanzienlijke vertraging in het stellen van de diagnose op.

Symptomen van hyperthyreoïdie bij ouderen komen vooral tot uiting op cardiovasculair, gastro-intestinaal en neuropsychiatrisch gebied. De meest frequent optredende ziekteverschijnselen zijn: boezemfibrilleren, ontstaan of verergering van klachten van hartfalen of angina pectoris, gewichtsverlies, anorexie, obstipatie, cognitieve achteruitgang en delier.

Vertraging bij het stellen van de diagnose hyperthyreoïdie en het instellen van een behandeling kan schadelijk zijn voor de patiënt. Onbehandelde hyperthyreoïdie kan leiden tot ernstige cardiovasculaire complicaties (met name hartfalen en herseninfarcten), geestelijke achteruitgang en osteoporose.

Bij ouderen met onbegrepen of vage klachten over de gezondheid dient een TSH-bepaling deel uit te maken van het medisch onderzoek. Bij een normale TSH-uitslag is er vrijwel zeker sprake van euthyreoïdie. De medicamenteuze behandeling bestaat uit suppressie van de verhoogde schildklierfunctie met thyreostatica, eventueel in combinatie met thyreomimetica. Therapie met radioaktief jodium verdient in een aantal gevallen de voorkeur alhoewel hieraan bij verpleeghuispatiënten praktische bezwaren kunnen kleven vanwege de noodzakelijke isolatie.