Skip to main content
Top

2011 | OriginalPaper | Hoofdstuk

7. Hartziekten Bij Oudere Vrouwen

Auteurs : Dr. Carel Bakx, Dr. Angela Maas

Gepubliceerd in: Handboek gynaecardiologie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Abstract

Onder de 70 jaar is de sterfte aan hart- en vaatziekten onder mannen hoger, maar met het stijgen der jaren overlijden meer vrouwen dan mannen aan cardiovasculaire ziekten (CVZ). Mannen overlijden vaker aan ischemische hartziekten, terwijl vrouwen vaker overlijden aan cerebrovasculaire aandoeningen (CVA) en hartfalen (zie hoofdstuk 2). CVZ treden bij vrouwen gemiddeld 7–10 jaar later op dan bij mannen. Dit heeft belangrijke gevolgen voor de diagnostiek en de behandeling, mede omdat met het stijgen der jaren de comorbiditeit toeneemt. Omdat vrouwen gemiddeld genomen langer leven dan mannen, zijn zij verhoudingsgewijs vaker alleenstaand en eerder aangewezen op formele zorg. Mannen worden veel minder vaak in een verpleeghuis of verzorgingshuis opgenomen en maken veel minder gebruik van thuiszorg. Zij hebben vaak nog een vrouwelijke partner die voor hen zorgt. Vrouwen hebben uiteindelijk vaak thuiszorg nodig, als hun echtgenoot is overleden en zij zelf (hoog)bejaard zijn geworden. Meer dan de helft van de oudere vrouwen komt in een verpleeghuis of verzorgingshuis terecht. In dit hoofdstuk wordt aan de hand van een casus aandacht besteed aan de diagnostiek en behandeling van CVZ bij vrouwen > 75 jaar.
Literatuur
1.
go back to reference Freed LA, Levy D, Levine RA, Larson MG, Evans JC, Fuller DL, Lehman B, Benjamin EJ. Prevalence and clinical outcome of mitral-valve prolapse. N Engl J Med. 1999; 341: 1–7.PubMedCrossRef Freed LA, Levy D, Levine RA, Larson MG, Evans JC, Fuller DL, Lehman B, Benjamin EJ. Prevalence and clinical outcome of mitral-valve prolapse. N Engl J Med. 1999; 341: 1–7.PubMedCrossRef
2.
go back to reference Nkomo VT, Gardin JM, Skelton TN, Gottdiener JS, Scott CG, Enriquez-Sarano M. Burden of valvular heart diseases: a population-based study. Lancet 2006; 368: 1005–11.PubMedCrossRef Nkomo VT, Gardin JM, Skelton TN, Gottdiener JS, Scott CG, Enriquez-Sarano M. Burden of valvular heart diseases: a population-based study. Lancet 2006; 368: 1005–11.PubMedCrossRef
3.
go back to reference Hartzell M, Malhotra R, Yared K, Rosenfield HR, Walker JD, Wood MJ. Effect of gender on treatment and outcomes in severe aortic stenosis. Am J Cardiol 2011; 107: 1681–86.PubMedCrossRef Hartzell M, Malhotra R, Yared K, Rosenfield HR, Walker JD, Wood MJ. Effect of gender on treatment and outcomes in severe aortic stenosis. Am J Cardiol 2011; 107: 1681–86.PubMedCrossRef
4.
go back to reference Fuchs C, Mascherbauer J, Rosenhek R, Pernicka E, Klaar U, Scholten C, et al. Gender differences in clinical presentation and surgical outcome of aortic stenosis. Heart 2010; 96: 539–45.PubMedCrossRef Fuchs C, Mascherbauer J, Rosenhek R, Pernicka E, Klaar U, Scholten C, et al. Gender differences in clinical presentation and surgical outcome of aortic stenosis. Heart 2010; 96: 539–45.PubMedCrossRef
5.
go back to reference Cowell SJ, Newby DE, Prescott RJ, Bloomfield P, Reid J, Northridge DB, Boon NA. A randomized trial of intensive lipid-lowering therapy in calcific aortic stenosis. N Engl J Med. 2005; 352: 2389–97.PubMedCrossRef Cowell SJ, Newby DE, Prescott RJ, Bloomfield P, Reid J, Northridge DB, Boon NA. A randomized trial of intensive lipid-lowering therapy in calcific aortic stenosis. N Engl J Med. 2005; 352: 2389–97.PubMedCrossRef
6.
go back to reference Stanley S. Franklin S, Gustin W, Wong ND, Larson MG, Weber MA, et al. Hemodynamic patterns of age-related changes in blood pressure. The Framingham Heart Study. Circulation 1997; 96: 308–15.CrossRef Stanley S. Franklin S, Gustin W, Wong ND, Larson MG, Weber MA, et al. Hemodynamic patterns of age-related changes in blood pressure. The Framingham Heart Study. Circulation 1997; 96: 308–15.CrossRef
7.
go back to reference Franklin SS, Khan SA, Wong ND, et al. Is pulse pressure useful in predicting risk for coronary heart disease? The Framingham Heart Study. Circulation 1999; 100: 354–60.PubMedCrossRef Franklin SS, Khan SA, Wong ND, et al. Is pulse pressure useful in predicting risk for coronary heart disease? The Framingham Heart Study. Circulation 1999; 100: 354–60.PubMedCrossRef
8.
go back to reference Lloyd-Jones DM, Evans JC, Levy D. Hypertension in adults across the age spectrum: current outcomes and control in the community. JAMA 2005; 294: 466–72.PubMedCrossRef Lloyd-Jones DM, Evans JC, Levy D. Hypertension in adults across the age spectrum: current outcomes and control in the community. JAMA 2005; 294: 466–72.PubMedCrossRef
9.
go back to reference Wel M van der, Bakx C, Grauw W de, Gerwen W van, Mulder J, Weel C van. The influence of guideline revisions on the process and outcome of hypertension management in general practice: a descriptive study. Eur J Gen Pract 2008; 14 Suppl 1: 47–52.PubMed Wel M van der, Bakx C, Grauw W de, Gerwen W van, Mulder J, Weel C van. The influence of guideline revisions on the process and outcome of hypertension management in general practice: a descriptive study. Eur J Gen Pract 2008; 14 Suppl 1: 47–52.PubMed
10.
go back to reference Euser SM, Bemmel T van, Schram MT, Gussekloo J, et al. The effect of age on the association between blood pressure and cognitive function later in life. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 1232–37.PubMedCrossRef Euser SM, Bemmel T van, Schram MT, Gussekloo J, et al. The effect of age on the association between blood pressure and cognitive function later in life. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 1232–37.PubMedCrossRef
11.
go back to reference Beckett NS, Peters R, Fletcher AE, Staessen JA, Liu L, Dumitrascu D, et al. Treatment of hypertension in patients 80 years of age or older. N Engl J Med 2008; 358: 1887–98.PubMedCrossRef Beckett NS, Peters R, Fletcher AE, Staessen JA, Liu L, Dumitrascu D, et al. Treatment of hypertension in patients 80 years of age or older. N Engl J Med 2008; 358: 1887–98.PubMedCrossRef
12.
go back to reference Uijen AA, Lisdonk EH van de. Multimorbidity in primary care: prevalence and trend over the last 20 years. Eur J Gen Pract. 2008; 14 Suppl 1: 28–32.PubMedCrossRef Uijen AA, Lisdonk EH van de. Multimorbidity in primary care: prevalence and trend over the last 20 years. Eur J Gen Pract. 2008; 14 Suppl 1: 28–32.PubMedCrossRef
13.
go back to reference Marengoni A, Angleman S, Melis R, Mangialasche F, Karp A, Garmen A, et al. Aging with multimorbidity: A systematic review of the literature. Ageing Res Rev 2011; ePub ahead of print. Marengoni A, Angleman S, Melis R, Mangialasche F, Karp A, Garmen A, et al. Aging with multimorbidity: A systematic review of the literature. Ageing Res Rev 2011; ePub ahead of print.
14.
go back to reference Boyd CM, Darer J, Boult C, Fried LP, Boult L, Wu AW. Clinical practice guidelines and quality of care for older patients with multiple comorbid diseases. JAMA 2005; 294: 716–24.PubMedCrossRef Boyd CM, Darer J, Boult C, Fried LP, Boult L, Wu AW. Clinical practice guidelines and quality of care for older patients with multiple comorbid diseases. JAMA 2005; 294: 716–24.PubMedCrossRef
15.
go back to reference Dijk C van, Verheij R, Schellevis F. Polyfarmacie bij ouderen. Huisarts Wet 2009: 52: 315.CrossRef Dijk C van, Verheij R, Schellevis F. Polyfarmacie bij ouderen. Huisarts Wet 2009: 52: 315.CrossRef
16.
go back to reference Marengoni A, Rizzuto D, Wang HX, Winblad B, Fratiglioni L. Patterns of chronic multimorbidity in the elderly population. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 225–30.PubMedCrossRef Marengoni A, Rizzuto D, Wang HX, Winblad B, Fratiglioni L. Patterns of chronic multimorbidity in the elderly population. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 225–30.PubMedCrossRef
17.
go back to reference Jansen PAF. Klinisch relevante geneesmiddeleninteracties bij ouderen. Ned Tijdschr Geneeskd 2003; 147: 595–99.PubMed Jansen PAF. Klinisch relevante geneesmiddeleninteracties bij ouderen. Ned Tijdschr Geneeskd 2003; 147: 595–99.PubMed
18.
go back to reference Messerli FH, Mancia G, Conti CR, Hewkin AC, Kupfer S, Champion A, et al. Dogma disputed: can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? Ann Intern Med 2006; 144: 884–93.PubMedCrossRef Messerli FH, Mancia G, Conti CR, Hewkin AC, Kupfer S, Champion A, et al. Dogma disputed: can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? Ann Intern Med 2006; 144: 884–93.PubMedCrossRef
19.
go back to reference Vliet P van, Westendorp RGJ, Heemst D van, Craen AJM de, Oleksik AM. Cognitive decline precedes late-life longitudinal changes in vascular risk factors. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2010; 81: 1028–32.PubMedCrossRef Vliet P van, Westendorp RGJ, Heemst D van, Craen AJM de, Oleksik AM. Cognitive decline precedes late-life longitudinal changes in vascular risk factors. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2010; 81: 1028–32.PubMedCrossRef
20.
go back to reference Dijk D van, Keizer AMA, Diephuis JC, Durand C, Vos LJ, Hijman R. Neurocognitive dysfunction after coronary artery bypass surgery: A systematic review. J Thor Cardiovasc Surg. 2000; 120: 632–39.CrossRef Dijk D van, Keizer AMA, Diephuis JC, Durand C, Vos LJ, Hijman R. Neurocognitive dysfunction after coronary artery bypass surgery: A systematic review. J Thor Cardiovasc Surg. 2000; 120: 632–39.CrossRef
21.
go back to reference AHA Scientific Statements. Acute coronary care in the elderly, Part I. Circulation. 2007; 115: 2549–69.CrossRef AHA Scientific Statements. Acute coronary care in the elderly, Part I. Circulation. 2007; 115: 2549–69.CrossRef
Metagegevens
Titel
Hartziekten Bij Oudere Vrouwen
Auteurs
Dr. Carel Bakx
Dr. Angela Maas
Copyright
2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-8782-3_7