Top

Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie

Gepubliceerd in:

01-09-2013

Gehechtheid als beïnvloedende factor van gedrags- en psychologische symptomen bij dementie

Auteurs: L. Van Assche, P. Luyten, L. Van de Ven, M. Vandenbulcke

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 4/2013

Samenvatting

De laatste jaren wordt in toenemende mate het belang van hechting op oudere leeftijd erkend. Getuigen daarvan zijn vele onderzoekingen die gebeurden in de voorbije drie decennia. In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste resultaten met speciale aandacht voor onderzoek naar hechting en dementie. Studies suggereren dat het aantal hechtingsfiguren afneemt op oudere leeftijd. Daarentegen wordt de plaats van volwassen kinderen, een overleden partner en God prominenter. Ook blijkt dat de hechtingsangst daalt naarmate mensen ouder worden, terwijl hechtingsvermijding relatief stabiel blijft. Veilige gehechtheid is verder positief gerelateerd met groter welzijn en een positievere visie op ouder worden in vergelijking met meer onveilig gehechte individuen. Onveilige gehechtheid hangt ook samen met een toename van gedrags- en psychologische problemen bij dementerende ouderen. Bij de zorgverlener zijn draaglast en depressiviteit, evenals de wijze waarop zorg opgenomen wordt en het engagement naar de toekomst toe, verschillend afhankelijk van de hechtingsstijl. Conform deze bevindingen lijken hechtingsgebaseerde interventies een positief effect op gedrags- en psychologische symptomen bij dementie te hebben, maar meer onderzoek is hier duidelijk nodig. Tot slot is er nog een weg af te leggen wat betreft uniformisering en validering van meetmethoden voor hechting op oudere leeftijd.

volgende artikel Wat is een reëel verschil bij herhaalde metingen met de Gedragsobservatieschaal voor de Intramurale Psychogeriatrie (GIP)?

Lyketsos CG, Lopez O, Jones B, Fitzpatrick AL, Breitner J, DeKosky S. Prevalence of neuropsychiatric symptoms in dementia and mild cognitive impairment: results from the cardiovascular health study. JAMA 2002; 288(12): 1475–1483.PubMedCrossRef

Brooker D. Dementia care mapping: a review of the research literature. Gerontologist. 2005; 45(1): 11–18.PubMedCrossRef

Mikulincer M, Shaver PR. Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. New York: Guilford Press, 2007.

Ainsworth M, Blehar M, Waters E, Wall S. Patterns of Attachment. Hillsdale, CA: Erlbaum, 1978.

George C, Kaplan N, Main M. Adult Attachment Interview. Unpublished protocol (3rd ed.). Berkley: Department of Psychology, University of California, 1984–1996.

Griffin DW, Bartholomew K. Models of the self and other: Fundamental dimensions underlying measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology 1994; 67: 430–445.CrossRef

Cicirelli VG. Attachment relationships in old age. Journal of Social and Personal Relationships 2010; 27: 191–199.CrossRef

Antonucci TC, Akiyama H, Takahashi K. Attachment and close relationships across the life span. Attachment & Human Development 2004; 6: 353–370.CrossRef

Cicirelli VG. God as the ultimate attachment figure for older adults. Attachment & Human Development 2004; 6:371–388.CrossRef

10.

Cookman CA. Older people and attachment to things, places, pets, and ideas. Journal of Nursing Scholarship 1996; 28: 227–231.CrossRef

11.

Gilleard C, Hyde M, Higgs P. The impact of age, place, aging in place, and attachment to place on the well-being of the over 50s in England. Research on Aging 2007; 29: 590–605.CrossRef

12.

Ponzetti J. Growing old in rural communities: A visual methodology for studying place attachment. Journal of Community Rural Psychology 2003; E6:1–11.

13.

Zhang F, Labouvie-Vief G. Stability and fluctuation in adult attachment style over a 6-year period. Attachment & Human Development 2004; 6: 419–437.CrossRef

14.

Segal DL, Needham TN, Coolidge FL. Age differences in attachment orientations among younger and older adults: Evidence from two self-report measures of attachment. International Journal of Aging and Human Development 2009; 69: 119–132.PubMedCrossRef

15.

Chopik WJ, Edelstein RS, Fraley C. From the cradle to the Grave: Age differences in attachment from early adulthood to old age. Journal of Personality 2012; Accepted article, doi:10.1111/j.1467-6494.2012.00793.x

16.

Fiori KL, Consedine NS, Magai C. Late life attachment in context: patterns of relating among men and women from seven ethnic groups. Journal of Cross-Cultural Gerontology 2009; 24: 121–141.PubMedCrossRef

17.

Magai C, Cohen C, Milburn N, Thorpe B, McPherson R, Peralta D. Attachment styles in older European American and African American adults. Journal of Gerontology: Psychological Sciences and Social Sciences 2001; 56: 28–35.CrossRef

18.

Van Assche L, Luyten P, Bruffaerts R, Persoons P, Van de Ven L, Vandenbulcke M. Attachment in old age: Theoretical assumptions, empirical findings and implications for clinical practice. Clinical Psychology Review 2013; 33(1), 67–81.PubMedCrossRef

19.

Bodner E, Cohen-Fridel S. Relations between attachment styles, ageism and quality of life in late life. International Psychogeriatrics 2010; 22: 1353–1361.PubMedCrossRef

20.

Jain E, Labouvie-Vief G. Compensatory effects of emotion avoidance in adult development. Biological Psychology 2010; 84: 497–513.PubMedCrossRef

21.

Harari D, Bakermans-Kranenburg MJ, de Kloet CS, et al. Attachment representations in Dutch veterans with and without deployment-related PTSD. Attachment & Human Development 2009; 11: 515–536.CrossRef

22.

Sable, P. Attachment, anxiety, and loss of a husband. American Journal of Orthopsychiatry 1989; 59: 550–556.PubMedCrossRef

23.

Miesen BML. Alzheimer’s disease, the phenomenon of parent fixation and Bowlby’s attachment theory. International Journal of Geriatric Psychiatry 1993; 8: 147–153.CrossRef

24.

Osborne H, Stokes G, Simpson J. A psychosocial model of parent fixation in people with dementia: The role of personality and attachment. Aging & Mental Health 2010; 14: 928–937.CrossRef

25.

Browne CJ, Shlosberg E. Attachment behaviors and parent fixation in people with dementia: The role of cognitive functioning and pre-morbid attachment style. Aging & Mental Health 2005; 9: 153–161.CrossRef

26.

Magai C, Cohen CI. Attachment style and emotion regulation in dementia patients and their relation to caregiver burden. Journal of Gerontology: Psychological Sciences and Social Sciences 1998; 53B: 147–154.CrossRef

27.

Perren S, Schmid R, Herrmann S, Wettstein A. The impact of attachment on dementia-related problem behavior and spousal caregivers’ well-being. Attachment & Human Development 2007; 9: 163–178.CrossRef

28.

Ingebretsen R, Solem PE. Spouses of persons with dementia: Attachment, loss and coping. Norwegian Journal of Epidemiology 1998; 8: 149–156.

29.

Markiewicz D, Reis M, Gold DP. An exploration of attachment styles and personality traits in caregiving for dementia patients. The International Journal of Aging & Human Development 1997; 45: 111–132.CrossRef

30.

Sörensen S, Webster JD, Roggman LA. Adult attachment and preparing to provide care for older relatives. Attachment & Human Development 2002; 4: 84–106.CrossRef

31.

Steele H, Phibbs E, Woods R. Coherence of mind in daughter caregivers of mothers with dementia: Links with their mothers’ joy and relatedness on reunion in a strange situation. Attachment & Human Development 2004; 6: 439–450.CrossRef

32.

Cooper C, Katona C, Orrell M, Livingston G. Coping strategies, anxiety and depression in caregivers of people with Alzheimer’s disease. International Journal of Geriatric Psychiatry 2008; 23: 929–936.PubMedCrossRef

33.

Crispi EL, Schiaffino K, Berman WH. The contribution of attachment to burden in adult children of institutionalized parents with dementia. The Gerontologist 1997; 37: 52–60.PubMedCrossRef

34.

Karantzas GC, Evans L, Foddy M. The role of attachment in current and future parent caregiving. Journal of Gerontology: Psychological Sciences 2010; 65B: 573–580.CrossRef

35.

Molinari V, Cully JA, Kendjelic EM, Kunik ME. Reminiscence and Its Relationship to Attachment and Personality in Geropsychiatric Patients. The International Journal of Aging and Human Development 2001; 52: 173–184.CrossRef

36.

Colby PM, Sherman A. Attachment styles impact on pet visitation effectiveness. A Multidisciplinary Journal of The Interactions of People & Animals 2002; 15: 150–165.CrossRef

37.

Garrity TF, Stallones L, Marx MB, Johnson TP. Pet ownership and attachment as supportive factors in the health of the elderly. Anthrozoos 1989; 31: 35–44.CrossRef

38.

Cheston RIL, Thorne K, Whitby P, Peak J. Simulated presence therapy, attachment and separation amongst people with dementia. Dementia 2007; 6: 442–449.CrossRef

39.

Ross LR, Spinner B. General and specific attachment representations in adulthood: Is there a relationship? Journal of Social and Personal Relationships 2001; 18: 747–766.CrossRef

40.

Neal M, Barton Wright P. Validation therapy for dementia. Cochrane databases of systematic reviews 2003; 3: doi:10.1002/14651858. CD001394.

41.

Gormley N, Lyons D, Howard R. Behavioural management of aggression in dementia: a randomized controlled trial. Age and Ageing 2001; 30: 141–145.PubMedCrossRef

Titel: Gehechtheid als beïnvloedende factor van gedrags- en psychologische symptomen bij dementie
Auteurs: L. Van Assche
P. Luyten
L. Van de Ven
M. Vandenbulcke
Publicatiedatum: 01-09-2013
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 4/2013
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI: https://doi.org/10.1007/s12439-013-0029-1

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2013

Verborgen zorgbehoeften bij ouderen

Signalementen

Congresagenda

Martijn C. de Wilde. Effect of nutrition on cognitive decline in Alzheimer’s Disease. Dietary intervention affects relevant parameters in Alzheimer models. Bespreking door Ondine van de Rest. ISBN 978 90 5335 643 2

Wat is een reëel verschil bij herhaalde metingen met de Gedragsobservatieschaal voor de Intramurale Psychogeriatrie (GIP)?

Vroegdiagnostiek van de ziekte van Alzheimer: de rol van Positron Emissie Tomografie (PET)