Top

2016 | Boek

hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

Effectief omgaan met agressie en zinloos geweld

Calamiteiten en de verwerking ervan

Auteurs: Hans van Doremalen, Melani Vervoort

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Over dit boek

Effectief omgaan met agressie en zinloos geweld leert je wat agressie is en hoe je er het beste mee kunt omgaan om calamiteiten te voorkomen. Mocht zich toch een calamiteit voordoen, dan biedt dit boek hulp bij het verwerken ervan en leert het je hoe je anderen daarbij kunt helpen. De theorie die wordt besproken, wordt toegelicht met herkenbare voorbeelden.

Deel 1 leert je hoe je professioneel kunt omgaan met agressie en geweld. Hierdoor neemt de kans af dat je slachtoffer wordt van de situatie. In dit deel wordt ingegaan op het ontstaan en de oorzaken van agressie, evenals de invloed van stress en emoties op agressie. Het thema 'zinloos geweld' wordt uitvoerig besproken. Deel 2 geeft uitleg over calamiteiten in een instelling en de verwerking daarvan door het slachtoffer. Onbegrip, frustratie en stress zijn factoren die agressie in de hand kunnen werken. Hoe kun je deze factoren op je werk beïnvloeden? Wat gebeurt er met je na een ingrijpende gebeurtenis en hoe kun je dit een plaats geven in je leven?
Deel 3 behandelt de rol van de omgeving na een ingrijpende gebeurtenis. De opvang, de sociale steun en de communicatie na een ingrijpende gebeurtenis zijn van groot belang. Je leert hoe je iemand anders het best kunt begeleiden als hij slachtoffer is geworden van agressie, (zinloos) geweld of een andere calamiteit.

Dit boek is bestemd voor iedereen die in de zorgverlening met agressie in aanraking kan komen, bijvoorbeeld verpleegkundigen en baliemedewerkers. Daarnaast is het ook geschikt om te gebruiken in het onderwijs, als zelfstudiemateriaal en bij trainingen in het bedrijfsleven.

Inhoudsopgave

Voorwerk

De gebeurtenis

Voorwerk

1. Conflicten en agressie

Samenvatting

Conflicten en agressie komen iedere dag en overal voor. Mensen houden niet van conflicten en worden er gespannen van. Deze spanning kan leiden tot agressie. De begrippen conflict en agressie worden nogal eens verward. Ze betekenen echter niet hetzelfde. In dit hoofdstuk leer je het verschil tussen de begrippen conflict en agressie. Ook leer je hoe conflicten ontstaan en hoe dit tot agressie kan leiden. Ten slotte gaan we in op de verschillende vormen van agressief gedrag. Het is belangrijk deze vormen te herkennen, omdat je later in dit boek leert in te spelen op deze verschillende vormen.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

2. Stressreacties

Samenvatting

Ieder mens wordt geregeld geconfronteerd met problemen en conflicten die hem meer of minder onder druk zetten. Je zult talloze situaties kunnen opnoemen waarin je je niet gemakkelijk of bedreigd voelde: een sollicitatiegesprek, een examen, een fikse ruzie, stress op het werk et cetera.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

3. Omgaan met conflicten en agressie

Samenvatting

Wanneer iemand zich agressief tegenover jou gedraagt, veroorzaakt dit bij jou spanning. De spanning uit zich onder meer in lichamelijke reacties. Afhankelijk van de situatie, de mate van bedreiging en je persoonlijkheid kunnen er drie reacties optreden:

Vechten
Vluchten
Bevriezen

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

4. Omgaan met geweldssituaties

Samenvatting

Wanneer je op een gewelddadige manier wordt bedreigd, kom je in een zeer machteloze situatie terecht. Je hebt geen controle over de situatie. Je hebt helemaal niets te vertellen. In feite is nu de agressieve benadering geëscaleerd in een daadwerkelijke geweldssituatie. Hiermee bedoelen wij dat de persoon of personen tegenover jou geen uitdagend gedrag meer vertonen, maar dat zij explosief en zelfs gewelddadig gedrag toepassen. In situaties zoals een gijzeling of een bank- of winkeloverval is het geweld niet tegen jou persoonlijk gericht. De agressor gebruikt jou als instrument om zijn doel te bereiken zoals losgeld of het inwilligen van zijn eisen.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

5. Zinloos geweld

Samenvatting

Het lijkt de laatste jaren steeds meer voor te komen dat mensen op straat worden beledigd, mishandeld of zelfs gedood. Niet alleen de frequentie maar ook de ernst van de feiten lijkt toe te nemen. Het merendeel van de bevolking heeft zelfs het idee dat zinloos geweld tegenwoordig vaker voorkomt dan vroeger. Maar wat bedoelt men dan met vroeger? En wat bedoelt men met ‘zinloos geweld’?

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

6. Calamiteiten

Samenvatting

Dagelijks kun je op tv of radio nieuws over calamiteiten volgen. Natuurrampen, verkeersongelukken, gijzelingen en oorlog zijn in onze wereld helaas aan de orde van de dag. We hopen natuurlijk dat het jou nooit overkomt, maar de kans op een calamiteit blijft aanwezig. In het vorige hoofdstuk hebben we het gehad over geweldssituaties. Op zich zijn deze situaties al een behoorlijke inbreuk op je dagelijks bestaan, maar een calamiteit is een gebeurtenis die veel ernstiger consequenties kan hebben.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

De verwerking

Voorwerk

7. Gevolgen van calamiteiten

Samenvatting

Tot nu toe heb je meer geleerd over conflicten en agressie. Ook weet je nu meer over ingrijpende ervaringen en hoe je professioneel kunt omgaan met agressie en geweldssituaties. Vervolgens heb je geleerd wat calamiteiten zijn en hoe je ze tot een minimum kunt beperken.

Maar wat kunnen de gevolgen zijn van deze ingrijpende gebeurtenissen? Hoe reageren wij na afloop op calamiteiten en welke impact heeft het op ons geestelijk en lichamelijk welzijn?

In dit hoofdstuk leer je wat de gevolgen van calamiteiten kunnen zijn: de klachten en symptomen. Dit is belangrijk voor de verwerking van calamiteiten waarover we je in hoofdstuk 8 meer vertellen.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

8. Verwerking

Samenvatting

Om een schokkende ervaring te kunnen verwerken moeten we onze ideeën over de werkelijkheid herzien. We moeten onze visie op ons leven opnieuw opbouwen. Uit de brokstukken van onze verstoorde illusies moeten we een nieuw beeld van de wereld reconstrueren.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

De omgeving

Voorwerk

9. Opvang

Samenvatting

In het vorige hoofdstuk hebben we al benadrukt dat de sociale steun uit de omgeving heel belangrijk is voor een goed verwerkingsproces na een calamiteit.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

10. Sociale steun

Samenvatting

We hebben gezien dat de impact die iemand ervaart bij een calamiteit, een wisselwerking is tussen kenmerken van de gebeurtenis, kenmerken van de persoon en kenmerken van de gevolgen van de gebeurtenis.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

11. Slechtnieuwsgesprek

Samenvatting

Niemand is graag brenger van slecht nieuws. Toch kan het soms nodig zijn om een collega, bekende, vriend, familie of zelfs partner slecht nieuws te moeten vertellen. Bij het brengen van slecht nieuws gaat het niet alleen om de informatie, maar ook om de manier hoe het slechte nieuws wordt gebracht.

Hans van Doremalen, Melani Vervoort

Nawerk

Titel: Effectief omgaan met agressie en zinloos geweld
Auteurs: Hans van Doremalen
Melani Vervoort
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN: 978-90-368-1302-0
Print ISBN: 978-90-368-1301-3
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-1302-0