Skip to main content
Top

2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk

11. De patiënt met ernstige SOLK

Auteurs : Dr. T. C. Olde Hartman, Dr. L. M. Tak

Gepubliceerd in: De dokter en de patiënt met psychische problemen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Huisartsen zien veel patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) op hun spreekuur. Slecht een klein aantal patiënten, ongeveer 2,5 % van de spreekuurbezoekers, heeft ernstige SOLK. Huisartsen vinden de behandeling en begeleiding van deze patiënten vaak lastig en patiënten zijn vaak niet tevreden over de zorg die ze krijgen. Een goede communicatie met patiënten met ernstige SOLK is zeer belangrijk. Een nauwkeurige klachtenexploratie is essentieel om een psychiatrische stoornis uit te sluiten, om herstelbelemmerende factoren op te sporen en om de ernst van de SOLK in te schatten. De wensen en verwachtingen van patiënten zijn hierbij van groot belang. De huisarts speelt een centrale rol in adequate behandeling of begeleiding van patiënten met ernstige SOLK. Erkennen dat mensen (reële) klachten hebben die hen hinderen, is daarbij van groot belang. Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar voor patiënten met ernstige SOLK, zoals psychologische, lichaamsgerichte en farmacologische behandelingen. Wanneer ambulante behandeling niet haalbaar of onvoldoende effectief is, dan is een intensievere dagbehandeling of klinische opname soms noodzakelijk.
Literatuur
go back to reference Agger, J. L., Schroder, A., Gormsen, L. K., Jensen, J. S., Jensen, T. S., & Fink, P. K. (2017). Imipramine versus placebo for multiple functional somatic syndromes (STreSS-3): A double-blind, randomised study. Lancet Psychiatry, 4(5), 378–388.CrossRef Agger, J. L., Schroder, A., Gormsen, L. K., Jensen, J. S., Jensen, T. S., & Fink, P. K. (2017). Imipramine versus placebo for multiple functional somatic syndromes (STreSS-3): A double-blind, randomised study. Lancet Psychiatry, 4(5), 378–388.CrossRef
go back to reference American Psychiatric Association (2014). Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen DSM 5. Amsterdam: Uitgeverij Boom. American Psychiatric Association (2014). Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen DSM 5. Amsterdam: Uitgeverij Boom.
go back to reference Boom, K. J. van der, & Houtveen, J. H. (2014). Psychiatric comorbidity in patients in tertiary care suffering from severe somatoform disorders. Tijdschrift voor Psychiatrie, 56(11), 743–747.PubMed Boom, K. J. van der, & Houtveen, J. H. (2014). Psychiatric comorbidity in patients in tertiary care suffering from severe somatoform disorders. Tijdschrift voor Psychiatrie, 56(11), 743–747.PubMed
go back to reference Dessel, N. van, Boeft, M. den, Wouden, J. C. van der, Kleinstauber, M., Leone, S. S., Terluin, B., et al. (2014). Non-pharmacological interventions for somatoform disorders and medically unexplained physical symptoms (MUPS) in adults. Cochrane Database Systematic Review, 11, CD011142. Dessel, N. van, Boeft, M. den, Wouden, J. C. van der, Kleinstauber, M., Leone, S. S., Terluin, B., et al. (2014). Non-pharmacological interventions for somatoform disorders and medically unexplained physical symptoms (MUPS) in adults. Cochrane Database Systematic Review, 11, CD011142.
go back to reference Koelen, J. A., Houtveen, J. H., Abbass, A., Luyten, P., Eurelings-Bontekoe, E. H., Broeckhuysen-Kloth, S. A. van, et al. (2014). Effectiveness of psychotherapy for severe somatoform disorder: Meta-analysis. The British Journal of Psychiatry, 204(1), 12–19.CrossRef Koelen, J. A., Houtveen, J. H., Abbass, A., Luyten, P., Eurelings-Bontekoe, E. H., Broeckhuysen-Kloth, S. A. van, et al. (2014). Effectiveness of psychotherapy for severe somatoform disorder: Meta-analysis. The British Journal of Psychiatry, 204(1), 12–19.CrossRef
go back to reference Lucassen, P., Postma, S., & Olde Hartman, T. (2017). Ggz-vragenlijsten staan persoonsgerichte zorg in de weg. Huisarts en Wetenschap, 60(3), 112–115.CrossRef Lucassen, P., Postma, S., & Olde Hartman, T. (2017). Ggz-vragenlijsten staan persoonsgerichte zorg in de weg. Huisarts en Wetenschap, 60(3), 112–115.CrossRef
go back to reference Olde Hartman, T. C., Blankenstein, A. H., Molenaar, B., Berg, D. B. van den, Horst, H. van der, Arnold, I. A., et al. (2013). NHG-Standaard SOLK. Huisarts en Wetenschap, 56(5), 222. Olde Hartman, T. C., Blankenstein, A. H., Molenaar, B., Berg, D. B. van den, Horst, H. van der, Arnold, I. A., et al. (2013). NHG-Standaard SOLK. Huisarts en Wetenschap, 56(5), 222.
go back to reference Olde Hartman, T. C., Hassink-Franke, L. J., Lucassen, P. L., Spaendonck, K. P. van, & Weel, C. van (2009). Explanation and relations. How do general practitioners deal with patients with persistent medically unexplained symptoms: A focus group study. BMC Family Practice, 10(1), 68.CrossRef Olde Hartman, T. C., Hassink-Franke, L. J., Lucassen, P. L., Spaendonck, K. P. van, & Weel, C. van (2009). Explanation and relations. How do general practitioners deal with patients with persistent medically unexplained symptoms: A focus group study. BMC Family Practice, 10(1), 68.CrossRef
go back to reference Rood, Y., Ravesteijn, H. van, Roos, C. de, Spinhoven, P., & Speckens, A. (2011). Protocol voor de diagnostiek en behandeling van patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Het gevolgenmodel. In G. Keijers, A. van Minnen & K. Hoogduin (Red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten 2. Amsterdam: Uitgeverij Boom. Rood, Y., Ravesteijn, H. van, Roos, C. de, Spinhoven, P., & Speckens, A. (2011). Protocol voor de diagnostiek en behandeling van patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Het gevolgenmodel. In G. Keijers, A. van Minnen & K. Hoogduin (Red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten 2. Amsterdam: Uitgeverij Boom.
go back to reference Ruepert, L., Quartero, A. O., Wit, N. J. de, Heijden, G. J. van der, Rubin, G., & Muris, J. W. (2011). Bulking agents, antispasmodics and antidepressants for the treatment of irritable bowel syndrome. Cochrane Database Systematic Review, 8, Cd003460. Ruepert, L., Quartero, A. O., Wit, N. J. de, Heijden, G. J. van der, Rubin, G., & Muris, J. W. (2011). Bulking agents, antispasmodics and antidepressants for the treatment of irritable bowel syndrome. Cochrane Database Systematic Review, 8, Cd003460.
go back to reference Salmon, P., Dowrick, C. F., Ring, A., & Humphris, G. M. (2004). Voiced but unheard agendas: Qualitative analysis of the psychosocial cues that patients with unexplained symptoms present to general practitioners. British Journal of General Practice, 54(500), 171–176.PubMed Salmon, P., Dowrick, C. F., Ring, A., & Humphris, G. M. (2004). Voiced but unheard agendas: Qualitative analysis of the psychosocial cues that patients with unexplained symptoms present to general practitioners. British Journal of General Practice, 54(500), 171–176.PubMed
go back to reference Salmon, P., Ring, A., Dowrick, C. F., & Humphris, G. M. (2005). What do general practice patients want when they present medically unexplained symptoms, and why do their doctors feel pressurized? Journal of Psychosomatic Research, 59(4), 255–260.CrossRef Salmon, P., Ring, A., Dowrick, C. F., & Humphris, G. M. (2005). What do general practice patients want when they present medically unexplained symptoms, and why do their doctors feel pressurized? Journal of Psychosomatic Research, 59(4), 255–260.CrossRef
go back to reference Trimbos-instituut/Netherlands Institute of Mental Health and Addiction (2010). Multidisciplinaire richtlijn SOLK en somatoforme stoornissen (Multidisciplinary guideline medically unexplained symptoms and somatoform disorders). Houten: Ladenius Communicatie BV. Trimbos-instituut/Netherlands Institute of Mental Health and Addiction (2010). Multidisciplinaire richtlijn SOLK en somatoforme stoornissen (Multidisciplinary guideline medically unexplained symptoms and somatoform disorders). Houten: Ladenius Communicatie BV.
go back to reference Veehof, M. M., Trompetter, H. R., Bohlmeijer, E. T., & Schreurs, K. M. (2016). Acceptance- and mindfulness-based interventions for the treatment of chronic pain: A meta-analytic review. Cognitive Behaviour Therapy, 45(1), 5–31.CrossRef Veehof, M. M., Trompetter, H. R., Bohlmeijer, E. T., & Schreurs, K. M. (2016). Acceptance- and mindfulness-based interventions for the treatment of chronic pain: A meta-analytic review. Cognitive Behaviour Therapy, 45(1), 5–31.CrossRef
go back to reference Verhaak, P. F., Meijer, S. A., Visser, A. P., & Wolters, G. (2006). Persistent presentation of medically unexplained symptoms in general practice. Family Practice, 23(4), 414–420.CrossRef Verhaak, P. F., Meijer, S. A., Visser, A. P., & Wolters, G. (2006). Persistent presentation of medically unexplained symptoms in general practice. Family Practice, 23(4), 414–420.CrossRef
go back to reference Walitt, B., Urrutia, G., Nishishinya, M. B., Cantrell, S. E., & Hauser, W. (2015). Selective serotonin reuptake inhibitors for fibromyalgia syndrome. Cochrane Database Systematic Review, 6, Cd011735. Walitt, B., Urrutia, G., Nishishinya, M. B., Cantrell, S. E., & Hauser, W. (2015). Selective serotonin reuptake inhibitors for fibromyalgia syndrome. Cochrane Database Systematic Review, 6, Cd011735.
go back to reference Werner, A., & Malterud, K. (2003). It is hard work behaving as a credible patient: Encounters between women with chronic pain and their doctors. Social Science & Medicine, 57(8), 1409–1419.CrossRef Werner, A., & Malterud, K. (2003). It is hard work behaving as a credible patient: Encounters between women with chronic pain and their doctors. Social Science & Medicine, 57(8), 1409–1419.CrossRef
go back to reference Horst, H. E. van der, & Wit, N. J. de (Red.). (2017). Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Praktische huisartsgeneeskunde. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Horst, H. E. van der, & Wit, N. J. de (Red.). (2017). Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Praktische huisartsgeneeskunde. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Olde Hartman, T. C., Ravesteijn, H. J. van, & Lucassen, P. L. B. J. (2012). Onverklaarde lichamelijke klachten. Huisarts en Wetenschap, 55(7), 301–305.CrossRef Olde Hartman, T. C., Ravesteijn, H. J. van, & Lucassen, P. L. B. J. (2012). Onverklaarde lichamelijke klachten. Huisarts en Wetenschap, 55(7), 301–305.CrossRef
go back to reference Spaans, J., Rosmalen, J., Rood, Y. van, Horst, H. van der, & Visser, S. (Red.). (2017). Handboek behandeling van somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Tielt: Lannoo. Spaans, J., Rosmalen, J., Rood, Y. van, Horst, H. van der, & Visser, S. (Red.). (2017). Handboek behandeling van somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Tielt: Lannoo.
Metagegevens
Titel
De patiënt met ernstige SOLK
Auteurs
Dr. T. C. Olde Hartman
Dr. L. M. Tak
Copyright
2019
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2174-2_11